سفارش تبلیغ
صبا ویژن

مقاله دندانپزشکی pdf

 

برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید

  مقاله دندانپزشکی pdf دارای 55 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله دندانپزشکی pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله دندانپزشکی pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد


بخشی از متن مقاله دندانپزشکی pdf :

دندانپزشکی

مقدمه
هدف و وظایف:
دندانپزشک به تشخیص و درمان بیماری های دهان و دندان می پردازد واز همین رو شاید بهتر باشد که عنوان این رشته را دهان پزشکی گذاشت. در گذشته دندانپزشکی را مساوی با دندانسازی می دانستند. اما امروزه دندانسازی تنها بخشی از دندانپزشکی است». رشته دانپزشکی در مقطع دکترای عمومی نحوه رعایت بهداشت، پیشگیری و درمان بیماری های دهان و دندان را آموزش می دهد. دندانپزشکی یک علم تخصصی است که سلامت دهان و دندان را به عنوان عضوی مهم در سلامت جسم و روح، زیبایی و ادا کردن کلمات تامین می کند. همچنین به یاری این علم می توان بسیاری از بیماری ها را در مراحل اولیه شناخت واز پیشرفت آن جلوگیری نمود.

ماهیت:

این مقطع دارای دو دوره مجزای 2و4 ساله است. که در 2 سال اول دانشجویان واحدهای علوم پایه مثل بیوشیمی،آناتومی، بافت شناسی، فیزیولوژی،ژنتیک، میکروب شناسی و ایمنی شناسی را می گذارنند وبعد از 2سال وارد دوره تخصصی دانپزشکی شده و دروس اختصاصی خود را در زمینه آسیب شناسی فک و دهان ،ارتودنسی، اندودنتیکس، پروتز های ثابت و اکلوژن، پروتز های متحرک وفک و صورت، پریودنتولوژی، ترمیمی ومواد دندانی، بیماری های دهان و دندان، جراحی دهان و فک و صورت، دندانپزشکی کودکان و رادیو لوژی دهان و فک و صورت می گذارنند. ودر نهایت می توانند بیماری های دهان و دندان را تشخیص داده ودر حد یک دندانپزشک عمومی نسبت به درمان آنها اقدام کنند«.

عده ای دندانپزشکی را با کار عملی و تکنیکی صرف،یکی می دانند در حالی که اگر دانشجوی دندانپزشکی تنها فن و تکنیک این رشته را فرا گرفته اما در علوم پایه ضعیف باشد، در نهایت یک دندانساز خواهد شد یعنی چنین فردی کار روی دندان را فرا گرفته است اما از علم پزشکی بی نصیب می باشد.

 

دندانپزشکی
تاریخچه دندانپزشکی

در زمان باستان، مایاها مردمانی با فرهنگ سطح بالا بودند که در گواتمالا و هندوراس فعلی می زیستند. آنهاکه از مردم بابل باستانی نیز قدیمی تر بودند، به دلایل مذهبی اقدام به قرار دادن اینله روی دندانها و یا سوراخ کردن صورت و گوش می نمودند. آنها در قرار دادن اینله های سنگی زیبا روی حفرات تراش داده شده دندانهای قدامی بالا و پایین و گاهی دندانهای پرمولر، مهارت داشتند. بدون شک، این اینله ها روی دندانهای زنده قرار داده میشد و آنچنان دقیق این کار انجام می گرفته که حتی تا هزار سال بعد این اینله ها، در جای خود باقی می ماندند. اینله هابا سمانهای خاص به حفره چسبانده می شد که جنس عمده آنها با اسپکتروگرافی، کلسیم فسفات تشخیص داده شده است.
در اوان کودکی، دختران فرقه Vanomami در ونزوئلا ، باریکه های تیز شده از چوب سخت و بامبو را به لبها و گونه هایشان فرو مینمودند که جنبه زیبایی داشته است.
پونتیک یا دندان مصنوعی در این دنچر پارسیل ثابت، جایگزین ثنایای میانی سمت راست بالا که از دست رفته، شده است. احتمالاً دندانی از یک گاونر است که به نواری از طلا پرچ شده است(متعلق به سرزمینEtruria Musee de l Ecole Dentaire de paris)
مسواک خاورمیانه بنام Siwak و Misswak یک شاخه کوچک از درخت سالوادورا پرسیکا به نظر نیم اینچ است که آن را برای یک روز در آب غوطه ور می سازند تا الیاف آن از هم جدا شود. چوب این درخت حاوی بیکربنات سدیم و اسیدتانیک و سایر موادی است که تأثیر مثبتی روی لثه ها دارد.
در این عکس که حدوداً متعلق به سال 1910 می باشد. یک دندانپزشک الجزیره ای دیده می شود که در حال کشیدن یک دندان با یک وسیله اروپایی است که کلید نامیده می شود.

Watter Hermann Ryff ( 1562-1500 ) رساله جراحی بزرگ Gross chirurgey را در سال 1545منتشر ساخت و بنظر می رسد چندین بار آن را تجدید (Great Surgery) چاپ نمود، از جمله یکی در سال 1559 که در آن تصاویری از قلمهای جرمگیری Scaler دیده می شود. تصاویر Ryff دقیق و درست بود. متأسفانه عمر او کفاف نداد و کتاب دندانپزشکی که او تصمیم داشت بنویسد، هرگز چاپ نشد.

یک دندانپزشک در حال سفر، وسایل خود را در یک دهکده در هلند برپا داشته و کمک او به بیماران حیرت تماشاگران را برانگیخته و موجب سرگرمی آنها گشته است.

این صندلی دندانپزشکی آلمانی که تودوزی شده و تشک دار است و از هر جهت به خوبی آراسته شده، متعلق به دهه 1890 بوده و توسط یک پدال پایی بالا و پایین برده می شود.
در نمای موزه ملی تاریخ آمریکا در واشنگتن ، این مدل مطب دکتر G.V.Blackدر ایالت ایلی نویز دیده می شود که متعلق به سال 1885 است.

صندلی دندانپزشکی James Beall Morrison در سال 1868 یک مکانیسم منحصر به فرد داشت که به دندانپزشک اجازه می داد آن را در هر جهتی کج نماید. با وجود مزایای واضح آن، فقط چهار نمونه از این صندلی ساخته شد(موزه دانشکده کپنهاک) صندلی دندانپزشکی توسط کمپانی سازنده وسایل دندانپزشکی در 1875 معرفی گردید که بر اساس بروشور تبلیغاتی آن می توانست به اندازه کافی به عقب خم شود تا به دندانپزشک اجازه دهد، نشسته کارکند، ولی اغلب دندانپزشکان تا حدود سال 1950 ترجیح می دادند که حین کار ایستاده باشند.

کلینیک اصلی درمانگاه دندانپزشکی Eastman در روچستر نیویورک، در روز افتتاح آن در سال 1917در اینجا دیده می شود. دندانپزشکان همه تازه فارغ التحصیلان مدارس دندانپزشکی هستند که علاقمند کسب تحصیلات بالاتر می باشند.
در 6 مارس 1840 اولین کالج دندانپزشکی دنیا در ایالت مریلند بنام کالج بالتیمور، در نتیجه تلاشهای Hayden,Harris تأسیس گردید.

کشف مهم بی حس کننده در علم پزشکی توسط یک دندانپزشک آمریکایی بنام Hartford در سال 1844 انجام شد و آن گاز خنده آور نیتروزاکساید بود. وی پس از انجام بی حسی(بی هوشی)، دندان فردی را بدون احساس درد، کشید.
در پایان دهه اول قرن بیستم، بی حسی موضعی جایگزین بی هوشی عمومی در مطب دندانپزشکی گردید. معرفی توسط شیمیدان آلمانی Alfred Einharn در 1904 دندانپزشکی را با حذف درد از اعمال دندانپزشکی متحول شاخت. در اوایل دهه 1920 اغلب دندانپزشکان، دستگاه اشعه X و استریلیزاتور داشتند.

جامعه پرستاران دندانپزشکی (دستیاران دندانپزشکی) در اوایل سال 1923 تشکیل گردید و دندانپزشکی چهار دستی به تدریج فراگیر شد. دکتر آلفرد فونس Bridgeport در ایالت آمریکا، اولین فردی بود که به نقش مهم بهداشت دهان ودندان در حرفه دندانپزشکی یقین پیدا کرده و تربیت بهداشتکار دهان و دندان را پایه گذاری نمود. او در نوامبر 1913 اولین کلینیک بهداشتکاران دهان ودندان را به نام کلینیک در گاراژ خانه خود افتتاح نمود.

دندانپزشکان در سال 1847 به نقش پیشگیری کننده فلوراید در پیشرفت پوسیدگیهای دندانی پی بردند. در سال 1908 دکتر Mckay که در چشمه های کلرادو زندگی می کرد. متوجه ایجاد لکه های قهوه ای رنگی بنام در روی دندان کودکان شهرش شد که امروزه می دانیم در اثر مصرف بیش از حد فلوراید می باشد. او فهمید که ماده ای در منبع آب شهر عامل بروز آن است و اینکه این کودکان پوسیدگی بسیار پایینی دارند. ولی آن عامل را شناسایی نکرد.

اولین کلینیک دندانپزشکی رایگان برای در دنیا در سال 1902 توسط Jessen از استراسبورگ آلمان افتتاح گردید.
اولین ژورنال تخصصی، ژورنال پریودنتولوژی بود که در سال 1930 چاپ شد.

در طی قرن بیستم، هشت تخصص در دندانپزشکی تکامل یافت که امروزه هریک ژورنالهای اختصاصی خود را داراست. انجام امتحانات بورد در هر رشته به ترتیب زیر انجام شد:
ارتودنسی 1930
جراحی دهان 1946

پاتولوژی دهان 1948
پروتز 1948
کودکان 1949

دندانپزشکی اجتماعی 1951
اندودانتیکس 1964

دندان پزشکی در ایران
در دوره قاجاریه طب ایران به تدریج از سنتی به اروپایی تبدیل گشت و بنظر می‌رسد طب مدرن ایران نیز از مدرسه دارالفنون آغاز شده است. قبل از تأسیس دارالفنون، طب بطور کلی سنتی بوده و درمانها بطور تجربی و بدون پایه علمی با وسایل بسیار ابتدایی و توسط افراد فاقد صلاحیت انجام می‌شد و شاید در حال حاضر هم در برخی نقاط دور افتاده انجام شود.
برای درد دندان، عطارها از داروهای گیاهی) مانند روغن نخود، آب پیاز، شیره انجیر، تریاک و برای رفع آبسه‌های دندانی از صمغ کتیرا و باقلا و آرد گندم سرخ شده در روغن استفاده می‌کردند. کشیدن دندانها توسط دلاکهای حمام و سلمانیها و بدون بی‌حسی به نحوی بسیار دردناک و وحشت آور انجام می‌شده و گاهی سلمانیها این کار را بصورت دوره گرد در محلات انجام می‌دادند. پوسیدگیهای دندانی، دندانهای تغییر رنگ یافته بر اثر ضربه، دندانهای شکسته و فضاهای بی‌دندانی (ناشی از کشیدن دندان) همه توسط روکشهای طلا که توسط زرگرهای ماهر ساخته می‌شد ترمیم می‌گشت. این روکشها را استامپ یا استامپه و یا شارپی می‌نامیدند. شارپی از نام دستگاهی به نام شارپ گرفته شده که این روکشها توسط آن ساخته می‌شد.

دندانپزشکی در دانشگاه تهران
تأسیس و افتتاح رسمی دارالفنون تهران در سال 1228 ه.ش توسط امیر کبیر صدر اعظم ناصرالدین شاه انجام شد و سرآغاز معرفی نظام جدید آموزش و از اقدامات مهم فرهنگی کشور می‌باشد. دارالفنون اولین مدرسه دولتی ایران بوده و به کمک استادان اروپایی آموزش رشته‌های مختلف در آن آغاز گشت. رشته پزشکی دارالفنون قبل از تأسیس دانشگاه تهران تنها مرکز آموزش طبابت در ایران بود. در آبانماه سال 1297 شمسی مدرسه طب از مدرسه دارالفنون جدا شد و مرحوم دکتر لقمان الدوله به ریاست آن منصوب گردید.

دانشگاه تهران در عهد رضا شاه تأسیس گردید و نخستین قسمت آن که ساخته شد، تالار تشریح بود که در سال 1313شمسی افتتاح گردید. در سال 1316 کلیه قسمتهای دانشکده طب به ساختمان جدید دانشگاه تهران منتقل شد و شروع بکار نمود. در سال 1335 دو رشته داروسازی و دندانپزشکی که از شعب دانشکده پزشکی بود، بصورت مستقل درآمد. بیمارستان امیر اعلم علاوه بر بخشهای متعدد پزشکی، دارای بخش دندانپزشکی و جراحی فک و صورت ، شامل پرتونگاری و دو درمانگاه عمومی، آموزشی و اطاق عمل بود.

سیر تحولی و رشد دندانپزشکی ایران
• از سال 1290 شمسی پرداختن به حرفه‌های طبابت، داروسازی و دندانسازی موکول به تحصیل و دریافت اجازه نامه رسمی از وزارت معارف شد.

• در سال 1300 در تهران تنها 3 نفر دندانپزشک بودند؛ دکتر فالک کوش میلچارسکی )اهل لهستان، دندانپزشک مخصوص رضا شاه) و از تکنسینهای فوق العاده پروتز دندانی دکتر اتکیناشتومپ (تبعه سوئیس، دندانپزشک مخصوص اتابک)، دکتر هارطیون استپانیان )اهل ترکیه و از زمره پزشکان دربار)

• در سال 1307 رضا شاه طی فرمانی دستور تأسیس مدرسه دندانسازی را صادر کرد و دو سال بعد این مدرسه شروع بکار نمود. محل اولیه این مدرسه، در دارالفنون بود و مدیریت فنی آن را دکتر میلچارسکی به عهده داشت.
• در سال 1316 با تاسیس دانشگاه تهران در محل فعلی، مدرسه طب و شعب مربوط به آن به این مکان نقل مکان کردند و شرط ورود به این دانشکده‌ها دارا بودن دیپلم کامل متوسطه تعیین گشت.

• در ادامه شکل گیری دندانپزشکی کشور، در سال 1322 شورای دانشگاه، اطلاق کلمه دندانپزشک بجای طبیب دندانساز و دندانساز بجای مکانیسین دندان را پذیرفت و از سال 1324 گواهینامه رسمی و پروانه اشتغال به کار فارغ التحصیلان دندانپزشکی با عنوان دندانپزشک صادر شد. دوره دانشکده دانشگاه تهران تا سال 1330، 4 سال، از آنسال تا 1348، 5 سال و بعد از آن تاکنون 6 سال بوده است.

• در سال 1355 مدرسه دندانسازی از دانشکده پزشکی مجزا گردید و دانشکده دندانپزشکی نامیده شد. گروههای آموزشی اولیه عبارت بودند از: ارتودنسی، بیماریهای دهان، پروتز، جراحی و دندانپزشکی عملی.

• از سال 1339 عضویت پزشکان و دندانپزشکان در سازمان نظام پزشکی اجباری شد و این سازمان مرجع رسیدگی به تخلفات و شکایات در رابطه با امور پزشکی و دندانپزشکی قرار گرفت. در رأس آن هیأت مدیره سازمان قرار دارد که تعداد دندانپزشکان آن دو نفر است.

• در سال تحصیلی 39-1338 آموزشگاه پرستاری دندانپزشکی در مقطع فوق دیپلم با هدف آموزش دستیار دندانپزشک آغاز به کار نمود. اولین نشریه دندانپزشکی کشور «نشریه دانشکده دندانپزشکی دانشگاه تهران» در سال 1336 منتشر شد و بعدها به مجله دانشکده دندانپزشکی تغییر نام یافت.
• در سال 1340 ، چهار کرسی جدید تشخیص پروتز ثابت، جراحی فک و صورت و کالبد شناسی دندان ایجاد شد و در سال 1344 آموزشگاه بهداشت دهان و دندان تأسیس گردید که مدرک آن فوق دیپلم می‌باشد. سرانجام بهره برداری از ساختمان جدید دانشکده در سال 1345 با ظرفیت 200 دانشجو انجام گرفت که دکتر محسن سیاح اولین رئیس آن و این دانشکده، اولین دانشکده دندانپزشکی کشور می‌باشد.
• در سال 1344 در پی احداث دانشگاه ملی ایران، دانشکده دندانپزشکی این دانشگاه بعنوان دومین دانشکده دندانپزشکی کشور کار خود را با 120 دانشجو آغاز کرد. در سال 1346 آموزشگاه تربیت تکنسینهای پروتز دندانی در این دانشکده تأسیس یافت و در سال 1347 آموزشگاه عالی بهداشت دهان و دندان دانشکده شروع به فعالیت کرد. در سال 1361 نام دانشگاه ملی ایران به دانشگاه شهید بهشتی تغییر یافت.
• در سال 1329 کانون دندانپزشکان ایران بوجود آمد که خود بخود بدون اعلام انحلال در سال 1335 منحل شد. سومین مجمع علمی صنفی دندانپزشکی در 24 دیماه 1341 با نام جامعه دندانپزشکان ایران بنیان نهاده شد که چون مبانی مستحکمی داشت، دندانپزشکان ایرانی آن را خانه انگاشتند و در حفظ و بقا و اعتلای آن کوشیدند. این جامعه بعدها به نام جامعه دندانپزشکی ایران تغییر نام داد تا فراگیر همه حرف وابسته به دندانپزشکی باشد.
• پس از دانشکده دندانپزشکی دانشگاه ملی تا سال 1357، تعداد دانشکده‌های دندانپزشکی به 5 عدد افزایش یافت: مشهد 1344 شیراز 1348 اصفهان 1352 .
• در سال 1361 جامعه اسلامی دندانپزشکان تشکیل شد و در سال 1369 انجمن دندانپزشکی جمهوری اسلامی ایران را به ثبت رسانده و فعالیت خود را آغاز کردند.
• بالاخره در سال 1375 بین هیأت مدیره انجمن دندانپزشکی ایران و جامعه دندانپزشکی ایران ادغام صورت گرفت و هم اکنون به نام انجمن دندانپزشکی ایران، خانه دندانپزشکان ایرانی می‌باشد.

مرکز تحقیقات علوم و دندانپزشکی
مرکز تحقیقات علوم دندانپزشکی شهید بهشتی بعنوان اولین مرکز تحقیقات مصوب و مستقل کشور در حوزه علوم دندانپزشکی در سال 1376 با همت والای پنج نفر از اعضا محترم هیئت علمی دانشکده دندانپزشکی شهید بهشتی راه اندازی گردید. این مرکز در آغاز حرکت خود و بر اساس برنامه استرانژیک تدوین یافته اش اهداف زیر را پیگیری نمود.
– گسترش روح پزوهش در کالبد دانشکده های دندانپزشکی از طریق آموزش اعضا محترم هیئت علمی، رزیدنتها و دانشجویان

– توانمندسازی محققین از طریق آشنایی هر چه بیشتر با محیط ها و کار گروههای تحقیقاتی
– ایجاد زیر ساختهای فیزیکی و تجهیزاتی مورد نیاز تحقیقات
– گسترش ارتباطات بین بخش بویژه علوم پایه و تکنولوژی های نوین
– گسترش ارتباط با سازمانها و وزارتخانه ها، صنایع و بخش های خصوصی مرتبط با حوزه سلامت دهان و دندان بمنظور انجام تبادلات علمی و فنی

مرکز تحقیقات علوم دندانپزشکی شهید بهشتی با عنایت به اهمیت سر فصلهای تحقیقاتی در حوزه سلامت دهان و دندان تمامی توان خود را در 4 گروه تحقیاتی آمده در زیر توزیع و قابلیتهای فنی خود را بر اساس این بخش ها تقویت نموده است.

وضعیت کنونی دندانپزشکی ایران

تا قبل از انقلاب اسلامی، تنها دو دانشکده دندانپزشکی تهران و ملی ایران فقط در 5 رشته ارتودنسی، پریودنتولوژی، بیماریهای دهان و تشخیص، پروتز و جراحی فک و دهان و صورت دوره‌های تخصصی ایجاد گردیده بود و پس از انقلاب تعداد رشته‌های تخصصی به 11 رشته رسید که هر ساله از طریق آزمون پذیرش دستیاری، تعدادی دستیار تخصصی می‌پذیرند. وظیفه تربیت و آموزش کادر درمانی دندانپزشکی (دندانپزشک، بهداشتکار دهان و دندان و تکنسین پروتز دندان) تا سال 1364 به عهده وزارت فرهنگ و آموزش عالی و از آن پس به عهده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گذاشته شد. پس از پیروزی انقلاب تاکنون دوره‌های مختلفی توسط دبیرخانه شورای آموزش دندانپزشکی و تخصصی کشور برای گزینش دانشجوی دوره دستیاری انجام گرفته است. همچنین به مننظور رسمی شدن درجه تخصصی دانشجویان فارغ التحصیل

رشته‌های مختلف تخصصی تا کنون امتحانات بورد تخصصی بصورت متمرکز نیز برگزار گردیده است. اولین فعالیت صنفی دندانپزشکی تأسیس سندیکای دندانسازان ایران در سال 1322 می‌باشد. فعالیتهای محدود علمی و فنی حاصل تلاش این سندیکا بود.

 

هم اکنون مراکز آموزش دندانپزشکی شامل 16 دانشکده دندانپزشکی زیر نظر وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و دو دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران و واحد خوراسگان اصفهان می‌باشد. در سالهای اخیر مراکز آموزش بهداشتکاران دهان و دندان به دانشکده‌های دندانپزشکی تبدیل شده است. آموزش دندانپزشکی عمومی در سالهای قبل از انقلاب، تنها در 4 دانشکده تهران، ملی، مشهد و شیراز بصورت سالی ترمی و واحدی با گذراندن 240 واحد درسی شامل علوم پایه، پره کلینیک و کلینیک انجام می‌شد. اولین امتحان تخصصی در سال 1353 در دانشگاه تهران بطور داخلی انجام گرفت. اولین امتحان سراسری در دانشگاه ملی در سال 1354 انجام شد و سپس یک دوره دیگر امتحان در سال 56-1355 برگزار گردید.

در حال حاضر برنامه شامل 205-202 واحد درسی و طول دوره 6 سال است. پس از دو سال و گذراندن 68 واحد دروس عمومی و علوم پایه، دانشجویان وارد دوره بالینی (پره کلینیک و کلینیک) می شوند و آموزش خود را با حضور بیماران ادامه می‌دهند. در انتهای دوره 6 ساله و پایان یافتن واحدها و ارائه پایاننامه به ارزش 6 واحد، فارغ التحصیل می‌شوند. در مورخ 21/7/1372 امتحان جامع علوم پایه دندانپزشکی و داروسازی تصویب شد و از آن زمان به بعد لازم الاجرا گردیده است. رشته‌های وابسته به دندانپزشکی، دوره دو ساله (کاردانی) بهداشت دهان و دندان (پرستاری دندانپزشکی) و تکنسین ساخت پروتز دندانی می‌باشد. ادامه تحصیل و دریافت درجه تخصصی پس از فارغ التحصیل شدن در رشته دندانپزشکی عمومی در 10 رشته (ارتودنسی، اطفال، اندودنتیکس، پاتولوژی، پروتز، پریودنتیکس، ترمیمی، تشخیص بیماریهای دهان، جراحی دهان و فک و صورت و رادیولوژی دهان) در داخل کشور امکان پذیر است.
پس از گذراندن شش سال دوره عمومی دندانپزشکی و ارائه پایان نامه، فارغ ا لتحصیل شده و با مدرک دکترای دندانپزشکی کلیه خدمات عمومی دندانپزشکی را ارائه می نماید. از جمله انواع تر میم های دندانی، روت کانال تراپی، ارتودنسی های ثابت و متحرک، درمان بیماریهای دهان و دندانها، ساخت انواع پروتز های دندانی، جراحیهای دهان و دندانها، تشخیص و درمان بیماریها.

رشته های تخصصی د ندانپزشکی
ا ندونتیکس (تخصص درمان ریشه دندان)
تخصصی از دندانپزشکی است که علوم پایه و کلینیکی آن شامل تشخیص، پیشگیری و درمان بیماریها و صدمات پالپ و بافتهای اطراف ریشه مرتبط با پالپ می باشد. درمان پالپ دندان با نامهای روت کانال، اندو، عصب کشی و ; شناخته می شود که این معمولترین درمانی است که توسط متخصصین این رشته انجام می شود. بیان اینکه استخوانهای سروصورت. مسئولیت اصلی ارتودنیست، تشخیص، پیشگیری، تفسیر ودرمان انواع جفت شدن غلط دندانها و تغییرات بافتهای مجاور آنها می باشد.

دندانپزشکی کودکان
یک تخصص دندانپزشکی است که محدوده آن را سن فرد تعیین می کند. پیشگیری و درمان بیماریهای دهان و دندان از دوران نوز ادی و کودکی تا بلوغ به عهده متخصص این رشته است. کودکان نیازمند مراقبتهای ویژه سلامتی نیز توسط متخصص این رشته درمان می شوند. همچنین دندانهای شیری، عادت مکیدن انگشت و پستانک، سیلانت (مواد مسدود کننده شیارهای دندان (،فضا نگهدار و روکش دندان شیری(ssc) جزو این بخش است.

پریودنتیکس (تخصص بیماریهای لثه و بافتهای نگه دارنده دندان)
این تخصص به پیشگیری و درمان بیماریهای بافتهای حمایت کننده مجاور دندانها و حفظ سلامت، عملکرد و زیبایی این ساختارها (لثه، استخوان فک و ;) می پردازد. مراقبتهای لازم بعد از جراحی لثه و کشیدن دندان ، پریودنتیت( پیوره)،لثه ساز، ژنژ یو یت (آماس لثه) و جرم گیری و همچنین بیماریهای لثه در اینتخصص دنبال می شود.

پرستود نتیکس ( تخصص پروتز های دندانی )
شاخه ای از دندانپزشکی است که به بازسازی و حفظ عملکرد دهان، راحتی، سلامتی و زیبایی بیمار می پردازد. بازسازی و ترمیم دندانهای طبیعی ویا جایگزینی دندانها و بافتهای فکی- صورتی از دست رفته با جایگزینی مصنوعی، در حیطه عملکرد این رشته است. این تخصص در دو بخش پروتز ثابت و پروتز متحرک است.
دندانپزشکی ترمیمی و زیبایی
تخصصی در دندانپزشکی است که به امر ترمیم و باز سازی دندانهای طبیعی و تامین زیبایی ظاهری دندانهای فرد می پردازد. ارتودنسی، انواع ترمیم های دندانی ، ترمیم همرنگ دندان ، سفید کردن دندانهای زنده ، آمالگام و بعضی تصورات غلط در مورد آما لگام در این تخصص انجام می شود.
دندانی احتیاج به معالجه ریشه دارد ویا به اصطلاح عامیانه عصب کشی یا عصب کشی شود در بسیاری از بیماران ایجاد هراس و اضطراب می کند و اغلب ترس آنها ناشی از مطالب نا درستی است که در این زمینه شنیده اند. بسیاری از بیمارانی که جهت خلاصی از درد فورا اقدام به کشیدن آن نموده اند، بعدا پشیمان شده و آروز می کنند که ای کاش با معالجه ریشه، دندان را نجات داده بودند. خصوصا آنهایی که جهت جایگزینی آن دندا نها با پروتز های ثابت از هزینه گران این خدمات آگاهی می یابند.

پا تولوژی فک و دهان و صورت (آسیب شناسی)
علمی است که علت، ویژگیها، نحوه عملکرد و تاثیری بیماریهای مرتبط با ناحیه فک و دهان و صورت را کشف و بررسی می نماید. کار در این رشته شامل تحقیق و تشخیص بیماریها با استفاده از معاینات کلینیکی، رادیو گرافی، میکرو سکوپی، بیوشیمیایی و; می باشد.

رادیو لوژی فک و دهان و صورت
تخصصی از دندانپزشکی است که با تهیه و تفسیر تصاویر و اطلاعات با استفاده از اشعه های تابان به تشخیص و کنترل بیماریها و نا هنجاریهای فک و دهان و صورت می پردازد.

جراحی فک و دهان و صورت
تخصصی در دندانپزشکی است که شامل تشخیص، جراحی و درمانهای کمکی بیماریها، صدمات و نقایص عملکردی و زیبایی بافتهای نرم و سخت ناحیه دهان و فک و صورت می باشد.

اردتونتیکس (متخصص ارتونسی)
این تخصص بخشی از دندانپزشکی است که در این ارتباط با کنترل، هدایت و تصحیح بافتهای دهانی صورتی در حال رویش یا بالغ می باشد مثل وضعیتهایی که نیاز به جابجایی دندانها دارد، تصحیح روابط نا مناسب فکی و دندانی، تنظیم و تصحیح روابط بین و دندانها و ;

تربیت و سن تقریبی رویش دندانها
سن رویش دندان در کودکان، متفاوت می باشد بطوریکه گاهی ممکن است نوزادی با یک دندان متولد شود یا اینکه تا سن 14- 13 ما هگی به تعویق بیفتد اما بطور تقریبی میتوان آنرا بدینگونه بیان نمود:
به تربیت، دندانهای پیش (ثنایا)، پیش های طرفی ،(ثنا یای طرفی) آسیاب های کوچک ، نیش، آسیاب های بزرگ.
در فک پایین: پیشن در 8-7 ماهگی، پیشن طرفی در 13ماهگی، آسیای کوچک در 16ماهگی، نیش در 22 ماهگی و آسیای بزرگ در 30- 27 ماهگی جوانه می زنند.
در فک بالا:پیشن در 10- 9 ماهگی، پیشن طرفی در 11ماهگی، آسیای کوچک در 16ماهگی، نیش در 20- 19 ماهگی و آسیاس بزرگ در 30- 29 ماهگی جوانه می زنند.
*در دندانهای شیری، نحو ریشه تقریبا 18ماه پس از جوانه زدن، تکمیل میگردد.
*دیر یا زود ظاهر شدن دندان، دلیلی بر رشد بموقع یا عقب افتادن کودک نمی باشد.

توانایی‌های مورد نیاز و قابل توصیه :
همانطور که در قسمت‌های قبل اشاره شد، عدم تسلط بر علوم پایه و زبان انگلیسی، دانشجو را از مقولات علمی دور می‌کند و صرفا به او توانایی انجام کارهای عملی این رشته را می‌دهد.
هرآنچه که یک دانش‌آموز در درس زیست‌شناسی دوره دبیرستان خود فرا می‌گیرد به نحوی به رشته دندانپزشکی ارتباط دارد بخصوص دو بخش فیزیولوژی و آسیب‌شناسی که دانشجویان دندانپزشکی در دو سال اول تحصیل خود با وسعت و عمق بیشتری نسبت به دوره دبیرستان مطالعه می‌کنند. همچنین دانشجوی این رشته باید از دستهایی ماهر و توانمند برخوردار باشد چون بسیاری از کارهای دندانپزشکی از تراش دندان گرفته تا بازسازی دندان نیاز به دستهایی هنرمند و توانا دارد تا بتوان به نحو احسن کارهای ظریف دندانپزشکی را انجام داد.
برخورداری از سلامت کامل جسمی و روانی و قابلیت انجام کارهای بسیار دقیق علمی، عملی، کلینیکی برای داوطلبان این رشته بسیار ضروری است. خلاقیت و مهارت در کار دست و همچنین برخورداری از خلاقیت و دید هنری، دانشجو را در انجام کارهای عملی این رشته و انجام مهارت‌های لازم در پیاده کردن آموخته‌های آن، کمک بسیار می‌کند.
وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر:
امکان ادامه تحصیل فوق دکترا در رشته‌های مختلف دندان‌پزشکی در ایران وجود دارد.
تعداد وعناوین واحدهای اصلی و اختصاصی:
طول دوره دندان‌پزشکی پنج سال است و درسهای آن در سه بخش : عمومی ، پایه و اختصاصی برنامه‌ریزی شده است که از لحاظ نحوه تعلیم و تدریس، به درسهای نظری ، عملی – نظری، عملی تقسیم می‌شود.

این دوره شامل دو مرحله است:
مرحله اول (5/1 سال) : در این مرحله دانشجویان درسهای نظری و عملی علوم پایه و عمومی را در دانشگاه (کلاس و آزمایشگاه)‌ می‌گذرانند.
مرحله دوم (5/3 سال) : در این مرحله دانشجویان درسهای تخصصی را در دانشگاه (کلاس و بخشهای کلینیکی) فرا می‌گیرند و به منظور برخورداری از کارایی آموزشی- درمانی، بیشتر این دوره تحصیلی را در بخشهای کلینیکی دانشکده و بیمارستانهای وابسته به ارائه خدمات بهداشتی و درمانی می‌پردازند؛ لازم به تذکر است که گذراندن درسهای پایه برای ورود به دوره کلینیکی (مرحله دوم) ضروری است.
نظام آموزشی مطابق آیین‌نامه مصوب شورای عالی برنامه‌ریزی است و هر واحد درس نظری 17 ساعت و هر واحد درس عملی 34 ساعت است. کل واحدهای درسی این دوره 203 واحد است.

 

برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید

کلمات کلیدی :

مقاله بصیرت در مدیریت آموزشی آموزشی pdf

 

برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید

  مقاله بصیرت در مدیریت آموزشی آموزشی pdf دارای 18 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله بصیرت در مدیریت آموزشی آموزشی pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله بصیرت در مدیریت آموزشی آموزشی pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد


بخشی از متن مقاله بصیرت در مدیریت آموزشی آموزشی pdf :

بصیرت در مدیریت آموزشی آموزشی

1- بصیرت قانونی : مدیران آموزشی ، دانش آموزان ، معلمان و کارکنان باید قوانین و مقررات را خوب بدانند .
2- بصیرت مهارتی : مهارت هایی که به اندازه ی کافی تمرین نشده اند به زودی فراموش می شوند و در نتیجه منجر به تخصص‌زدایی می گردند . بنابراین باید در برنامه ی درسی مهارت هایی آموخته شود که عمیقاً دانش آموز با تفکر انتقادی ، حل مسأله ، قدرت تصمیم گیری ، چگونگی

ارتباط مؤثرمهارتهای بین فردی ، شیوه ی خود مدیریتی ، همدردی با دیگران ، چگونگی مقابله با مسائل عاطفی و انواع استرس و چگونگی برنامه ریزی شغلی آشنا و نهادینه گردد

3- بصیرت پژوهش : آموزش در بستر پژوهش بسیار مفید است . پژوهش به طور جدی در مدرسه شروع شود و تا زمانی که دانش آموز به دانشگاه می رود یا وارد بازار کار می شود باید حلاوت آن را بچشد . در این فرایند برای دانش آموزان فرصتی فراهم شود تا به کمک معلمان با فرایند پژوهش آشنا شوند.4- بصیرت تکنولوژی : لازم است فاصله ی بین کلاس درس و دنیای واقعی کم شود . مانند آشنا کردن دانش آموزان با کامپیوترو اینترنت و;
5- بصیرت تشکیل سمینارها جهت آگاهی فردی : با منابع و سرچشمه های علمی ،کتابخانه ، مراکز یاددهی و یادگیری و مشاوره و غیره آشنا شوند.
6- بصیرت یادگیری در دنیای واقعی زندگی : تلاش شود بین مفاهیم تدریس و دنیای وا

قعی یک پل زده شود و این باید بخشی از برنامه ی درسی باشد .7- بصیرت در امر کیفیت تدریس : تشویق مهارت‌های کار گروهی ، تشخیص حل مسأله ، ایجاد مهارت‌های خلاقیتی ، انتقادی ، خود آغازگری ، خود قضاوتی و خود رهبری در امر تدریس .8- بصیرت چگونگی کاربست وسیع منابع یادگیری : دانش آموزان را به چگونگی استفاده از منابع اطلاعاتی و علمی آشنا سازند.( خورشیدی -1382)

روش کار
* مدیران آموزشگاهی می توانند از طریق تقسیم کار برای هر یک از معلمان ، کارکنان ، دانش آموزان و اولیاء آن ها ، توجه به تفاوت های فردی و پیش بینی کلاس های ضمن خدمت ، برنامه ریزی جلسات انجمن اولیا و مربیان ، شناسنامه ی عملکردی تشکیل داده و زمینه و مسیر مشخص آموزشگاه خود را برای صعود از نردبان ترقی با توجه به اهداف و رفتار مطلوب ترسیم کند .
* نخستین گام اساسی پیش از دست زدن به دگر گونی های ساختاری توجه به سه پرسش است از جمله: 1- هم اکنون در کجا قرار داریم ؟2- درکجا می خواهیم باشیم؟3- بهترین راه برای رسیدن به جایی که می خواهیم باشیم چیست؟ ( طوسی-1383)
* باتوجه به اصل “یک دست صدا ندارد” و “چند مغز بهتر از یک مغز است”، زمینه ی عملی مشارکت برای همه ی ذی نفعان فراهم شود. مشارکت افراد در تصمیم گیری و اجرای آن احساس تعلق و وفاداری آنان به سازمان را موجب خواهد شد بنابراین باید بستر مناس

ب جلب مشارکت فراهم آید. (ابیلی-1382)

 

* استفاده از انجمن اولیاء و مربیان مدرسه در شناسایی ، ترغیب و سازمان دهی توانایی های والدین نقش مؤثری می تواند داشته باشد . به همین جهت نیازهای مدرسه را در چند مقوله می توان به نیازهای مادی و اقتصادی ، نیاز به برقراری ارتباط با سازمان ها ونهادهای دیگر و نیازهای فرهنگی و آموزشی طبقه بندی کرد و باتوجه به نیازها از والدین استفاده کرد زیرا فلسفه وجودی انجمن در مدارس ، هم اندیشی و همکاری برای دست یابی به اهدف تربیتی است . ( استادان آموزش خانواده -1382).
* ایجاد انگیزه و تشویق در کارکنان و دانش آموزان : در یک سازمان پیشرو و خلاق ،خلاقیت و ابتکار، مورد تشویق قرار می‌گیرد و با ایجاد محیطی آرام و

مفرح به ظهور خلاقیت های فردی و گروهی کمک می شود. تشویق کار در تیم های کاری سرشار از اعتماد متقابل و پذیرای نوآوری از مزیت های مهم این سازمان است.
* باید فرصت نقد روش‌ها و راه‌حل‌ها برای همه فراهم باشد تا در تلاقی برخورد اندیشه ها و راه‌حل‌های مختلف امکان بهره‌گیری از بهترین روش باشد.
* آموزشهای مبتنی بر آینده نگری، ضرورتی اجتناب پذیر است . این آموزش‌ها به افراد کمک خواهد کرد تا هرموفقیتی، ایستگاهی برای موفقیت بعدی و سکوی پرتاب به سطح بالاتر باشد. بدین ترتیب در مدارس باید تلاش کنند که به دانش آموزان تفهیم شود که مطالعه و استفاده از منابع ، اساسی‌ترین نیازهای انسان برای ادامه ی زندگی است و توجه به این موضوع که دنیا دائماً در حال تغییر است و لازمه ی حرکت با زمان و به روز بودن ،برقراری ارتباط با جهان از طریق مطالعه و تحقیق است.(نیرومند -1384)
* ایجاد امکانات و فضای آموزشی سالم، استفاده از تکنولوژی و اینترنت، آشنایی با شیوه های جدید تدریس برای معلمان .
* ضروت روانشناسی کار برای مدیران :شناخت مدیر نسبت به خود و به‌کارگیری مهارت های شناختی ،عاطفی ، رفتاری مناسب برای کار با نیروی انسانی لازم است.
* نظارت و راهنمایی و ارزشیابی : هدف از ارزشیابی عملکرد کارکنان ،نه تنبیه ان ها بلکه افزایش کارایی آنان بوده است. در رویکرد سنتی هر تقصیر با تنبیه مواجه است اما در سازمان‌های موفق عملکرد با ماهیتی غیرتنبیهی اعمال می شود و کارکنا

ن مسئولیت شخصی رفتار و تعهد خود نسبت به عملکرد رضایت بخش را شرط استمرار اشتغال خود تلقی می کنند.(خورشیدی)
شرایط اجتماعی در گذشته وحال محتاج مدیریت آموزشی بوده وخواهد بود .کسی می تواند مدیر باشد که بتواند با استفاده از ابزارهای موجود اعم از سخت افزار ونرم افزار مجموعه ای را به اهداف از قبل تعیین شده خود برساند مدیر برای اینکه موفق شود و به اهداف خود برسد، با ید برنامه ریزی داشته باشد زیرا کسی که بدون برنامه فعالیت خودراشروع

کند قطعا موفق نخواهد شد.پس برای اینکه برنامه ریزی باموفقت انجام شود .مدیر باید دارای بینش ودرک لازم ازمحیط درون وبیرون خود داشته باشد. دوراندیشی وهمچنین آینده نگری مدیربه پیشبرد اهداف سازمان،موسسه،شرکت،خانواده؛و;.خواهد انجامید.مدیریت آموزشی کردن مدیر یعنی اینکه با درایت خود ازدیگران کاربکشد.مدیر می تواند با بیان کردن اهداف خود دیگران را برای کمک به خود ترغیب کند .فقدان مدیریت آموزشی؛ موجب ناهماهنگی ، انحراف از هدف؛ اتلاف وقت وانرژی می شود
هدفهای لفظی وواقعی
عبارات واظهاراتی که چیستی هدفها رابیان می کنند،هدفهای لفظی نامیده می شود.نتایجی که رفتار، عملا در جهت آنها هدایت میشود،هدفهای واقعی را تشکیل می دهند
تصمیم گیری ومدیریت آموزشی
تصمیم گیری چهارچوبی برای عملکرد کارکنان سازمانی فرا هم می سازد.ازاینرو نقشی پر اهمیت درمدیریت آموزشی ایفا می کند .همین نقش مهم موجب شده که برخی مراجع صاحب نظر ،درواپسین تحلیل ، برای مدیریت آموزشی فقط یک کار کرد قائل شوند وآن تصمیم گیری است.
سایمون (1965) تصمیم گیری را با مدیریت آموزشی مترادف می داند .منظور ازتصمیم گیری تحت تاثیر قراردادن رفتار وعملکرد افرادی است که اجرای عملیات سازمان را برعهده دارند . گریفیث(1959) تصمیم گیری را قلب سازمان ومدیریت آموزشی می داند .و معتقد است که تمام کارکردها ی مدیریت آموزشی وابعاد سازمان رامی ت

وان برحسب فراگرد تصمیم گیری توضیح داد.
شرایط تصمیم گیری
تصمیم گیری در زمان حال صورت میگیرد واقدام وعمل براساس آن به منظور رسیدن به هدفی درآینده است.
شرایط تصمیم گیری ، با توجه به قابلیت پیش بینی نتایج ، دارای سه حالت است : اطمینان قطعی ، ریسک ، عدم اطمینان (استونر،1982)
درشرایط اطمینان قطعی ، تصمیم گیرنده ازآنچه د

ر آینده پیش خواهد آمد مطلع است درشرایط ریسک، قابلیت پیش بینی کمتر است زیرا اطلا عات کاملی در دست نیست ولی تصمیم گیری می داند احتمال نتایج چیست در شرایط عدم اطمینان ، چون اطلاعات درآنچه پیش خواهد آمد در دست نیست تصمیم گیری حتی با احتمال نیز ممکن نیست .

وی ژگی های هدف
هدف به عنوان اصلی ترین رکن برنامه ریزی ،نقش هدایت وراهبری کلیه تلاشهای فرد وسازمان رابه صورت نقطه محوری برعهده دارد.واما خصوصیات هدف:
1) عالی بودن هدف
2) واقع بینانه وقابل حصول بودن هدف
3) صراحت وروشنی داشتن هدف
هرچقدرهدفها عالی تر باشند، انگیزه های افراد فزونی می یابد وتلاش وکوشش بیشتری برای دست یابی به ان اهداف می کنند،
حضرت علی (ع : هرکس هدفش بزرگ و مشکل باشد، تلاش وکوشش او بیشترخواهد بود.
واقع بینی درتعیین هدف بدین معنا است که تعیین اهداف باید با توجه به توانا ئیها وامکانات موجود باشد.
شاید یکی ازرایج ترین ضعف اهداف سازما

نی این باشد که با عباراتی خیلی کلی بیان می شود. تعیین اهداف به صورت مبهم وغیر روشن، نه تنها درمدیران واعضای سازمان انگیزه ای برای بدست آوردن ان ایجاد نمی کند وبه تحققآن کمک نمی نمائید؛بلکه سازمان دررسیدن به اهداف خود با مشکل روبرو میکند.

اهمیت هدفها

هدفها نه فقط جهت وغایت رفتاررا معین می کنند، بلکه درصورت جذاب بودن،انگیزهای تحقق خود رانیز درافراد به وجود می اورند.
ملاک های تعیین هدف
1) هدفها باید سنجش پذیر باشند: یعنی اینکه بتوان پیشرفت کار را درجهت رسیدن به هدف را اندازه گیری کرد.کمیت ،کیفیت،زمان وهزینه را بتوان محاسبه کرد.
2) هدفها باید تحقق پذیر باشند: یعنی هدفها باید درمدت زمان معینی قابل وصول باشند.
3) هدفها باید همخوانی وتوافق داشته باشند:یعنی، هدفها نباید متضاد یا متناقض باشند. تضاد وتناقض هنگامی بوجود می آید که هدفها دقیقا برحسب کمیت ، کیفیت،وزمان وهزینه تعریف نشده باشند.
4) هدفها باید پذیرفتنی باشند: یعنی هدفها تعیین شده توسط مدیران توسط کارکنان پذیرفت شود تا بتوان با فعالیت انها سازمان به اهداف خود برسد.
تعا ریف مختلف تصمیم گیری
تصمیم گیری فرایند شناسایی وگزینش یک روند کار برای حل یک مسئله مشخص است.
2) تصمیم گیری به معنای برگزیدن یک راه کنش ، از میان راه حلها است
تصمیم گیری فرایندی است که طی ان گزینش بهترین راه حل ، صورت می گیرد .
اهمیت تصمیم گیری : تصمیم گیری اصل واساس وظایف مدیر راتشکیل می دهد؛ چرا که هدف گذاری ،سیاستگذاری، تعیین استراتژی، تعیین قوانین و.. کنترل وارزیابی عملکرد آنها را از وظایف مدیربه شمار اوریم ، لازمه همه اینها تص

میم گیری است .
برخی ازصاحب نظران ، کیفیت مدیریت آموزشی را تابع کیفیت تصمیم گیری می دانند
ویژگی های تصمیم گیری موثر
دارا بودن اطلاعات کافی؛ اطلاعات از اصلی ترین عناصر تصمیم گیری خوب وموثر است ؛ زیرا همه مدیران وخط مشی گذاران ،هنگام اخذ

تصمیم نیاز به اطلاعات دارند تا بتوانند پیش بینی لازم را در باره رویداد های آتی به عمل آورند.
حضرت امام صادق : به هنگام هرامری (تصمیم) توفق کن؛ تا ورودی را از خروجی آن شناسایی نمائی ؛ قبل ازاینکه درآن تصمیم واقع گردی وپشیمان شوی
آینده نگری وعاقبت اندیشی : تصمیم گیری موثر این است که تصمیم با تدبیروعاقبت اندیشی توام باشد؛ بدین معنا که اخذ تصمیم بدون اندیشه؛ درسرانجام آن نمی تواند به صورت یک تصمیم خوب ؛ بخردانه وموثر باشد.
قاطعیت درتصمیم گیری :یکی ازویژگیهای تصمیم گیری موثر و موفقیت آمیز ،قاطعیت وثبات درتصمیم گیری است. تصمیم آنگاه کارا خواهد بود که از درجه قاطعیت وثبات لازم برخوردار باشد .هنگامی که همه زوایای یک مسئله سنجیده شد وجوانب مختلف آن مورد بررسی دقیق قرارگرفت ؛ تردید ودودلی جایی ندارد ولازم است که نسبت به اتخاذ تصمیم واجرای آن اقدام قاطع انجام گیرد.البته قاطعیت به معنی دقت نکردن دراتخاذ تصمیم ؛ بررسی نکردن جوانب مختلف مسئله ؛ تصمیم گیری عجولانه ؛ استبداد، برخورد خشن وعدم انعطاف درتصمیم نیست، بلکه قاطعیت بدین معنی است که وقتی اطلاعات لازم درم

ورد یک مسئله جمع آوری شد ؛ نظرات وپیشنهادات مختلف به دست آمد؛ بهترین راه حل مشخص شد وزمینه اجرای عمل فراهم بود ، باید با قاطعیت کامل وثبات لازم ، تصمیم مناسب اتخاذ شود وباجدیت به مرحله اجرا درآید.
عقلانیت درتصمیم گیری: تصمیم گیری به عنوان فراکردی منطقی وعقلانی ، براین پیش فرض استوار است که رویدادهای جهان از نظم وترتیب برخوردار بوده وروابط علت ومعلولی برآنها حاکم است . درک وشناخت این روابط ،م

ارا در رویارویی با آنها ،ازقدرت وکنترل افزونتری برخوردارمی سازد ورفتار ما را نظم وترتیب می دهد. مع هذا ، همه مدیران دربرخوردبا وضعیتهای مشکل ، ازشیوه عقلانی ومنظم پیروی نمی کند.برخی به شیوه سنتی متوسل می شوند. برخی به افراد خبره یا مقامات ما فوق متوسل می شوند وبرخی نیزبه اولین راه حلی که به نظرشان می رسد؛ عمل می کنند.
پیشینه تفکر در زمینه مدیریت آموزشی
عمل مدیریت آموزشی به قدمت تاریخ بشری است. اداره کردن وهماهنگ سازی منابع انسانی ومادی تقریبا ازابتدای تاریخ مورد توجه انسان بوده است .انسانها ؛ برای تحقق هدفهای مشترک ،ابتدا درخانواده ها،سپس درقبایل وسایر واحدها ی اجتماعی وسیاسی به یکدیگر پیوستند.بنابر این از زمانی که انسان به اهمیت همکاری پی برد وبرای نیل به هدفهای مشترک با دیگران به اشتراک مساعی پرداخت تا زمانی که مدیریت آموزشی به عنوان وسیله نیل به این هدفها شناخته شد ، مدت زمان درازی طول کشید،ولی وقتی که نیاز به مدیریت آموزشی محسوس شد، به سرعت رونق وتوسعه یافت. تقریبا از اوایل قرن بیستم ، به تدریج مدیریت آموزشی به عنوان رشته علمی یک دانشگاهی در آمده است.
میان سومری ها، مصریان، چینی ها ، وایرانیان باستان ، مدیریت آموزشی رایج بوده است ودرآثار کتبی باقیمانده از آنان به مفاهیم مدیریت آموزشی ازقبیل برنامه ریزی ، تقسیم کار، کنترل، ورهبری اشاره شده است.
رهبری در مدیریت آموزشی

منظور ازرهبری درمدیریت آموزشی فراگرد اثر گذاری ونفوذ دررفتار اعضای سازمان برای یاری وهدایت آنها در ایفای وظایف سازمانی است . مدیر درمقام رهبری به زیردستان می پردازد، با آنها ارتباط متقابل برقرار می کند، انگیزه کار وفعالیتدرآنها به وجود می آورد ، به حل مشکلات و کشمکشهای آنها می پردازد، وبه اقتضا ، تغییراتی در شرایط کار پدید می آورد. همه این کوششها به این منظور است که نیازها و هدفهای سازمان واعضای سازمان ، تواما تحقق پیدا کنند. بنابر این، نفش رهبری درمدیریت آموزشی حایز اهمیت وقابل بحث است .
مهارت مدیریت آموزشی
مهارت مدیریت آموزشی به مهارتهای گفته می شود که بوسیله آن شخص دروجود خود امکان به حرکت درآوردن اجزای یک مجموعه را برای حرکتی متناسب همه اجزا به سوی اهداف تعیین شده فراهم می آورد مهارت های مدیریت آموزشیی تابع سلیقه ها ویا رفتارهایی که عادات افراد آنها را تعریف نموده نیستند. مهارت مدیریت آموزشیی ازسرچشمه علم ودانایی نشات گرفته وهمگان به خوبی می دانند که مدیریت آموزشی یک علم است. واین علم ازیک منطق وسیستم تبعیت میکند که رفتارهای مدیر تابع آن سیستم است و بالعکس .اعتماد به نفس ، احتیاط عقلانی ، هد فمند بودن وجسارت تصمیم گیری وتصمیم سازی ازجمله مسائلی است که می تواند مهارت های مدیریت آموزشیی را به بلوغ برساند.
تعیین اهداف وبرنامه ریزی
برنامه ریزی عبارت است از فراگرد تعیین وتعریف اهداف سازمان وتدارک دقیق وپیشاپیش اقدامات و وسایلی که تحقق اهداف را میسر می سازند.اقدامات و وسایل مورد نیاز عبارتند از: پیش بینی روشها، زمان ومکان، منابع و افراد، برنامه یا طرح ، حاصل نهایی فعالیت برنامه ریزی است. برنامه ریزی به کار مدیران وغیر مدیران جهت می دهد وتوجه آنان رابراهداف سازمان متمرکز میسازد. وقتی که همه بدانند کجا می روند وبرای رسید

ن به مقصد ، هریک چه کمکی باید بکنند ، هماهنگی و همکاری جمعی بیشتری بوجود میآید . برنامه ریزی موجب می شود که فعالیتهای تکراری وبی ثمروبیراهه کاهش یابد .بطور کلی، برنامه ریزی ، عملیات سازمانی را پیش نگری وبراهدا

ف سازمان متمرکز ساخته عمل نظارت وکنترل را نیز تسهیل میکند
برخی صاحب نظران مدیریت آموزشی تعیین اهداف را مقدم بر برنامه ریزی می دانند
فراگرد برنامه ریزی
1) تعیین اهداف واولویت آنها
2) هدف گذاری بررسی وپیش بینی منابع وامکاناتی که به تحقق هدفها کمک می کند
3) پیش نگری تشخیص فعالیتها واقداماتی که برای تحقق هدفها ضرورت دارند
4) تعیین خط و مشی ها و روشها و ملاکهای عملیات
نتیجه نهائی برنامه ریزی .، تهیه کلی برنامه است که سازمان را درجهت هدفهای از پیش تعیین شده هدایت می کند .فعالیت تصمیم گیری درتمام مراحل برنامه ریزی نافذ است. وحضور موثری دارد
مباحث ویژه در برنامه ریزی
هدف گذاری : اولین مسئله مهم وحیاتی در فرآیند برنامه ریزی ، تعیین هدف یا اهداف است ؛ هدف رکن اصلی برنامه ریزی است وتمامی برنامه ها برای دستیابی به آن طراحی واجرا می شوند وتمامی کارها و وظایف مدیران – مثل برنامه ریزی ، سازماندهی ، تصمیم گیری وکنترل – به منظوردست یابی به آن اهداف است.
اهداف دقیقا مشخص می کنند که سازمان به کجا می خواهد برود وچه چیزی راباید بدست آورد. همچنین اهداف به مدیران این امکان رامی دهند که برنامه هایی را طراحی کنند که رسالت رابه واقعیت تبدیل کنند.
اگر هدف های سازمان مشخص نباشد ، مسیر حرکت سازمان روشن نخواهد شد؛ و وقتی مسیر حرکت سازمان وجهت فعالیتهای آن مشخص نباشد ، ابهام و سردرگمی ، سازمان را فرا می گیرد وکارکنان سازمان دچار بلا تکلیفی خواهد شد ؛ واین باعث کاهش میزان موفقیت وکارایی لازم خواهد شد
حضرت علی علیه السلام: برنامه ریزی خو

ب به همراه امکانات به مقدار نیاز ، کار سازتر از امکانات زیاد به همراه اسراف می باشد. و همچنین ظرافت ودقت دربرنامه ریزی ، بهتر از امکانات وابزار است. – بحارالا نوارو غررالحکم.
ایمنی از ندامت وپشیمانی:هرفرد یا سازمانی که بدون تفکر درابعاد مختلف فعالیت های خود ، خویش را مشغول انجام کاری نماید ، بی گمان دچار سردرگمی می شود و درصد خطا واشتباه او زیاد می شود وچنیین کاری ، موجب پشیمانی وندامت خو

اهد بود.
حضرت علی علیه السلام: برنامه ریزی قبل کار، تورا ازپشیمانی درامان نگه میدارد.
تعریف برنامه ریزی
برنامه ریزی فراگردی ا ست مداوم، حساب شده ومنطقی، جهت دار ودور نگر ، به منظور ارشاد وهدایت فعالیتهای جمعی برای رسیدن به هدف مطلوب.
مفهوم دورنگری وهدف گیری در برنامه ریزی
برنامه ریزی فعالیتی است جهت دارو دورنگر، بدین جهت بسته به چگونگی انتخاب هدف ، ممکن است فعا لیتی باشد آینده نگر، آینده ساز، یا آینده گزین
اگر هدف برنامه یزی فقط پیش بینی آینده باشد .فعالیت آینده نگر است
اگرهرف برنامه ریزی ساختن وشکل دادن به آینده باشد .فعالیت آینده ساز است.
اگرهدف برنامه ریزی انتخاب کردن بین اشکال مختلف آینده باشدو فعالیت آینده گزین است
مفهوم تفکر وعقلانیت دربرنامه ریزی
برنامه ریزی ،فعالیتی است حساب شده ومنطقی ، یعنی با ید متکی به اطلاعات دقیق و صحیح با شد نیازها وانتظارات را تشخیص دهد، محدودیتها، تنگناها، موانع، وهمچنین منابع موجود ومحتمل را محاسبه وپیش بینی کند ، از مقایسه محدودیتها ومنابع ، حوزه امکانات راتعیین کند، وطرحهای واقع بینانه لازم را برای تحقق مقصود تنظیم وارائه کند.
برنامه ریزی جامع

درسال های اخیر توجه نسبت به برنامه ریزی جامع یا استرتژیک به طور روز افزون افزایش یافته وتنها راه اثر بخشی وکارآمدی مدیران ، دربهره گیری از این شیوه برنامه ریزی جست وجو شده است .اندیشمندان مدیریت آموزشی هرکدام تعریفی خاص از این نوع برنامه ریزی ارائه داده اند . همه تعریف ها با توجه به امکانات ومحدودیتهای درونی

وبیرونی ، برنامه ریزی استراتژیک فرایندی است درجهت تجهیز منابع سازمان و وحدت بخشیدن به تلاشهای آن برای نیل به اهداف و رسالت بلند مدت.
برخی خصوصیات برنامه ریزی استراتژیک
1) برنامه ریزی جامع ، انعکاس از ارزش های حاکم برجامعه است .جهان بینی ها ، اعتقادها، وسنت های جامعه در برنامه ریزی منعکس می شود
2) برنامه جامع با مطرح ساختن اهداف بلند مدت وتبیین رسالت های سازمان، مدیران رادرانجام فعالیت هایشان هم جهت وهماهنگ می سازد
3) برنامه ریزی جامع دارای دید دراز مدت است وافق های دورتررا درسازمان مطرح می سازد ومی کوشد موقعیت سازمان را در بلند مدت ترسیم کند.
اهمیت وضرورت برنامه ریزی جامع درسازمان
برنامه ریزی جامع به مدیر کمک می کند تا ازسازمان وهدف های آن تصویری روشن به دست دهد وفعالیت های سازمان رادرلوای یک استراتژی واحد هماهنگ سازد . یکی از دلایل روی آوردن به برنامه ریزی جامع ، تحولات ودگرگونی های محیط امروز سازمان هاست. شاید در گذشته تغییرات به شتاب وگستردگی امروز نبود ومدیران می توانستند اهداف آینده را براساس گذشته تنظیم کنند.اما مدیران امروز باید استرتژی آینده سازمان را طو

ری تنظیم کنند که با موقعیت ها و شرایط آینده متناسب باشند.
پیش نگری :برنامه سازمانی با آینده سروکار دارند. با وجود اینکه وقت مدیران بیشترصرف فعالیت های روزمره می شود ، پیش بینی وتدارک جریان آینده کارسازمان ازاهم وظایف آنهاست .
تعریف پیش نگری:پیش نگری عبارت است از ف

راگرد استفاده از اطلاعات گذشته وحال برای تخمین شرایط ورویدادهای آینده .پیش نگری تصوری از آینده برای برنامه ریز به وجود می آورد.مثلا اگر سازمان ما یک دانشگاه است یکی ازجوانب پیش نگری درآن ، تخمین تعداد پذیرفته شدگان رشته های مختلف درسال آینده است تا براساس آن بتواند امکانات ومنابع مادی ، مالی وانسانی لازم برای ارائه خدمات آموزش وپژوهشی را مشخص کند
روشها وفنون پیش نگری:روشهای پیش بینی به ساده و تخصصی تقسیم می شوند و هر یک اطلاعات خاص خود رامی طلبند .ساده ترین روش حدس وگمان یعنی تخمین ساده رویدادها ی آتی برمبنای شواهد و اطلاعات موجود درباره فعالیتهای سازمان است. این روش درسازمانهایی که دامنه فعالیت آنها نسبتا پایدار و روند تغییرات آنها مشخص است ، قابل استفاده است. درشرایط پیچیده تر یا درسازمانهای بزرگ، از روش ریاضی ، مدلهای اقتصادی و زمینه یابی استفاده می کنند.
سیمای مدیران در آیینه نهج البلاغه
درجهان متحول ومتغیر کنونی حیات ملت ها ، بدون اتکا به سلاح تخصص ودر راس آن “مدیریت آموزشی صحیح ومدرن“

امکان پذیر نیست .به نظرمی رسد مساله نخست انسان امروز دراین جهان متحول توسعه پایدار وهمه جانبه و رها ساختن گربیان جهل وفقر آموزشی وتربیتی است. بدیهی است رهایی از مشکلات ودست یابی به سطح قابل قبولی از پیشرفت ، امکان پذیر نیست مگر با اندیشه ، تفکرومدیریت آموزشی صحیح درروابط انسانی درواقع بدون مدیریت آموزشی صحیح وسرمایه گذاری کافی درآن هرگونه تلاشی بیهوده خواهد بود .
حضرت علی علیه السلام : تدبیر وم

دیریت آموزشی خوب سرمایه اندک را افزون می کند ، اما تدبیر ومدیریت آموزشی سوء سرمایه انبوه را نابود می سازد[ حال چه سرمایه مادی باشد چه سرمایه انسانی ] وبازمی فرماید : رجعت وقهقرایی چهار علت دارد که مهمترین آن عدم مدیریت آموزشی صحیح است

 

برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید

کلمات کلیدی :

مقاله حفاظت اطلاعات از دیدگاه اسلام pdf

 

برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید

  مقاله حفاظت اطلاعات از دیدگاه اسلام pdf دارای 29 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله حفاظت اطلاعات از دیدگاه اسلام pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله حفاظت اطلاعات از دیدگاه اسلام pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد


بخشی از متن مقاله حفاظت اطلاعات از دیدگاه اسلام pdf :

حفاظت اطلاعات از دیدگاه اسلام

حفاظت اطلاعات در اسلام از دیدگاه امیرالمومنین
نام حضرت على(ع) تداعى کننده عدالت, شجاعت, عبادت, مظلومیت, جوانمردى و; است. اما کمتر کسى است که حضرت على(ع) را به انجام کارهاى اطلاعاتى و جمع آورى خبر از دشمن و سازماندهى تشکیلات حفاظتى و اطلاعاتى بشناسد.
در بررسى تاریخ اسلام و سیره آن حضرت به واژه هایى برمى خوریم که به روشنى حکایت از توجه خاص ایشان به رعایت مسایل و نکات حفاظتى و اطلاعاتى دارد, واژه هایى مانند عین (چشم), عیون, مطلع, رقیب, مراقب, طلایه و;

طلایه داران صدراسلام
در صدر اسلام طلایه داران به افرادى اطلاق مى شد که نقش آن ها روشن ساختن اطلاعات و به دست آوردن آن بوده است, در صدر اسلام و گذشته هاى دور طلایه افرادى بودند که از نقل و انتقالات مواضع و عقبه دشمن و نیز انتخاب مناطق عملیاتى براى نیروهاى خودى خبر مىآوردند. همچنین براى شناسایى مواضع و موقعیت هاى جغرافیایى دشمن از وجود آن ها استفاده مى شد.
پیغمبر اکرم(ص) به اسامه فرزند زید, هنگامى که او را به عنوان فرمانده لشکر به جنگ با رومیان فرستاد, چنین فرمود:
((جاسوسان و طلایه خود را جلوتر از خود و لشکرت بفرست))

در نامه امیرالمومنین به شریح فرزند هانى و زیاد فرزند نضر چنین آمده است:
; پس وقتى که از سرزمین خود بیرون رفتید پس از راهنمایى کردن طلایه و پیش گامان لشکر خود, مراقب علفزارها و بوته زارها, درختان و چیزهایى که در هر طرف براى مخفى شدن دیگران وجود دارد, باشید.
وجوب دادن خبر به حکومت اسلامى

ابوالاسود دولى, در نامه اى حضرت على(ع) را از خیانت مخفیانه کار گزارش در بیت المال مسلمین آگاه کرد.
حضرت على(ع) خطاب به وى نامه اى به این شرح نوشتند:

اما بعد, از محتواى نامه ات و منظورى که داشتى آگاه شدم مثل تو مثل کسى است که خیرخواه و مصلحت اندیش امام و امت خود باشد و به حق همراه و مإنوس بوده و از جور و ستم به دور است. نامه اى را به همکار و رفیق تو نوشته ام و از اطلاعات و اخبارى که به من داده بودى, او را آگاه کردم اما از مضمون نامه او را با خبر نکردم و از موضوع مهمى که وجود داشت, به او چیزى نگفتم. پس مراقب اوضاع باش و از آنچه که در اطراف تو مى گذرد غافل مشو و آنچه را که به خیر و صلاح مردم مى بینى به اطلاع من برسان, چون که این موضوع حقى است بر عهده تو و واجب و الزامى است. خدانگهدار(2).
از گزارش ابوالاسود دولى و نامه حضرت على(ع) این مطالب به دست مىآید:

1) حضرت على(ع) گزارش ابوالاسود دولى را امرى خیرخواهانه دانسته و آن را عملى جهت منافع امام و امت به حساب آورده است.

2) حضرت على(ع) در نامه مبارک خویش مسوولیت ابوالاسود را امرى مهم شمرده و اخبار خیانت ها را از او خواسته است چنانکه حضرت على(ع) مى فرماید:

((هر اتفاقى و یا حادثه اى که در مقابل دیدگانت رخ مى دهد و فکر مى کنى که در جهت منافع عمومى است به اطلاع من برسان و از هیچ چیزى فروگذار نباش))

در واقع حضرت على(ع) گزارش دادن ابوالاسود دولى به ایشان را که جهت استحکام حکومت مى باشد, امرى واجب و الزامى مى داند.
3) کسى که گزارش به دست او مى رسد, نباید به گونه اى برخورد کند که گزارش و گزارشگر افشا شود و افراد دیگر هم از آن اطلاع یابند.
روش هاى حضرت على(ع) در کسب خبر از دشمن
پاره اى از شیوه هاى آن حضرت در آگاهى از مواضع دشمن و همچنین اطلاع از عملکرد کارگزاران داخلى به این قرار است:
گماردن جاسوس در منطقه دشمن
گماردن جاسوس به شکل هاى مختلف در سرزمین دشمن و جمعآورى اخبار از آنان براى دریافت نقاط ضعف و قوت آنان یکى از روش هاى آن حضرت بوده است.
در نامه حضرت امیر(ع) به قثم بن عباس کارگزار خود در مکه آمده است:
((; اما بعد, جاسوس من در شام براى من نوشته است: مردمى از اهل شام به حج فرستاده شده اند که قلب هایشان کور, گوش هایشان کر, و دیده هایشان کور مادر زاد مى باشد;)) .
این بیان امام(ع) حاکى از آن است که جاسوس آن حضرت در شام ماندگار است تا هرگونه حرکت سیاسى و نظامى حاکم (معاویه) را گزارش کند.
فرستادن جاسوس در مإموریت فورى و آنى
دست یابى به اطلاعات دشمن و جمعآورى اخبار از آنان بویژه در زمان جنگ از روش هاى آن حضرت بوده است. در جنگ صفین حضرت امیر(ع) به منظور جلوگیرى از دستیابى معاویه به اخبار و اطلاعات, گروهى را روانه کرد. معاویه نیز گروهى را به فرماندهى ضحاک بن قیس فهرى به سمت گروه حضرت امیر(ع) فرستاد و گروه امیر(ع) را از بین بردند. جاسوسان حضرت خبر واقعه را براى حضرت (ع) آوردند.
به کارگیرى عناصر داخلى دشمن
همسر هیثم بن الاسودالعریان (هیثم از نزدیکان معاویه بود) زنى علویه (شیعه) و از علاقه مندان حضرت امیر(ع) بود. اخبار مربوط به معاویه را مى نوشت و در افسار اسب قرار مى داد و آن را به سوى سپاه حضرت على(ع) در منطقه صفین روانه مى کرد و سپاهیان حضرت, آن را به نزد حضرت على(ع) مى بردند.
تقسیم جاسوسان در مناطق
امیرالمومنین على(ع) در نامه اى که به یکى از کارگزاران خود مى نویسد در زمانى که ابن راشد و یارانش از کوفه گریخته بودند مى فرماید:
((;این نامه اى است از بنده خدا امیرالمومنین على(ع) به کسى که نامه من خطاب به او است (یعنى کارگزار من); اما بعد, عده اى از افراد و نیروهاى ما که از زیر دستان و تابعین حکومت ما بودند, از آنجا گریخته اند و به گمان مى رسد که به سمت شهر بصره رفته باشند, پس درباره آن ها از شهروندان خود تحقیق و پرسش به عمل آور و براى دستگیرى آن ها به تمام نواحى و بخش هاى تحت قلمرو حکومت خود جاسوسانى را گسیل بدار;))
از این نامه برمىآید که وظیفه کارگزاران حکومتى این است که از اخبار تمامى عملیات و حرکت هاى سیاسى و نظامى افراد در حیطه مسوولیت خویش با خبر باشند.
علل کسب خبر توسط حضرت على(ع)
1) کسب خبر براى نظارت بر مإمورین و کارگزاران
در دستور حضرت على(ع) به مالک اشتر مى بینیم:
((بازرسان مخفى راستگو رابه نزد مردم بفرست تا در پنهانى و به طور مخفیانه در باره آنان نظارت و بازرسى کنند. این کار به جهت انگیزه دادن به آنان است تا در مسوولیت خود به خوبى رعایت امانت را کرده و با زیردستان خود به نرمى رفتار کنند. ))
حضرت على(ع) کسب خبر از کارگزاران را براى حفظ خود آنان از لغزش ها, امرى لازم بر مى شمارد. همچنین از نامه هاى حضرت على(ع) بر مىآید که حضرت على(ع) کارگزاران خود را به نحو شایسته اى کنترل مى کرده است, تا جایى که مهمانى ها, خرید و فروش هاى آنان در بازار, استفاده از نوع لباس, آمد و شدها و نشست و بر خاست هاى آنان را کنترل مى کرده است. نامه ایشان به اشعت بن قیس, کارگزار ایشان در آذربایجان, نامه ایشان به نعمان عجلان, کارگزار وى در بحرین, نامه به عبدالله بن عباس, کارگزار ایشان در بصره و نامه ایشان به عثمان بن حنیف انصارى در بصره و; همه نشان از زیرکى و احاطه اطلاعاتى حضرت درباره کارگزاران است. نامه ایشان به عثمان بن حنیف در بصره نشان از احاطه کامل اطلاعاتى آن بزرگوار بر کارگزار خویش دارد.
((اما پس از حمد و درود بر پیامبر اسلام(ص) اى پسر حنیف, به من خبر رسیده است که یکى از جوانان بصره تو را به طعام دعوت کرده است و به سوى آن شتابان و با عجله رفته اى و خورشت رنگارنگ گوارا و لذیذ براى تو آورده اند, پس بنگر به آن غذایى که دندان هایت را بر آن فشرده اى و آن را مى جوى و;))
2) کسب خبر براى حفظ بیت المال
همچنان که در تاریخ آمده, اهمیت حفظ بیت المال از سوى حضرت على(ع) بیش از هر چیزى بوده است.
حضرت على(ع) در یکى از نامه هاى عبرتآمیز خود به مصقله فرزند هبیره, کارگزار ایشان در ناحیه خره مى نویسند:
((اما بعد درباره کار تو به من خبر داده اند و براى من بسیار سنگین و گران است که باور کنم تو بیت المال مسلمین را میان مردم تقسیم کرده و از بیت المال به چاپلوسان و دروغ گویان از جمله شاعران بخشیده اى, قسم به کسى که دانه را در زمین شکافت و جانداران را آفرید من در ارتباط به این موضوع بررسى کامل را به عمل خواهم آورد و راجع به آن تحقیق خواهم کرد. و چنانچه این موضوع حقیقت داشته باشد, مطمئن باش که تو را به خاک ذلت خواهم نشاند))
3) کسب خبر براى حفظ آمادگى
حرکت خصمانه و تهدید دایم دشمن براى صلح و امنیت عمومى, هوشیارى و احتیاط دائم حکومت اسلامى را ایجاب مى کند. براى هوشیارى و خوب عمل کردن در مقابل دشمن, اطلاع از برنامه آنان امرى لازم و ضرورى است.
حضرت على(ع) در نامه اى به عامل خود در مکه مى نویسد که آماده و مهیا براى مقابله با شبیخون هاى معاویه که در موسم حج رو به سوى مکه نموده بشود تا مبادا با ورود او غافلگیر شده و بدون آمادگى قبلى شکست خورد, مى فرماید:
((جاسوس من در مغرب با نامه اى مرا آگاه کرده است که مردمى از دیار شام به مکه گسیل شده اند و;))
در نوشته منور بالا مشخص است که آن بزرگوار براى حفظ حکومت خود و کارگزارانش افرادى را جهت کسب خبر در تمامى مناطق داشته است.
نقش زنان در جاسوسى و عملیات اطلاعاتى در زمان حضرت على(ع)
زنان زمان حضرت على(ع) همانند عصر پیامبر(ص) براى احیاى اسلام فداکارى زیادى انجام دادند. بعضى از آنان در زمان امامان معصوم(علیهم السلام) فرزندان و شوهران خود را روانه جنگ مى کردند. و خود در پشت جبهه هاى نبرد علیه دشمن به انجام کارهاى مربوط به رزمندگان مى پرداختند. شیعیان على(ع) نیز به تبعیت از فرمان حضرت رسول(ص) و گردن نهادن به امر ولایت در حمایت از حضرت على(ع) کمک شایانى را انجام دادند. ام سلمه, ام الفضل دختر حارث, همسر هیثم بن اسود العریان, اسمإ دختر حارث و مادر محمدبن ابى بکر و; کسانى بودند که در زمان بحران و سختى ها به کمک حضرت على(ع) شتافتند و از وقایع اتفاقیه گزارش نمودند. نمونه هایى را دراینجا مىآوریم:

1) زمانى که عده اى براى کشتن حضرت على(ع) متحد شده بودند و علیه حضرت(ع) هواى توطئه در سر داشتند, اسمإ دختر عمیس, مادر محمدبن ابى بکر, خادمه اش را به خدمت حضرت زهرا(س) فرستاد و به او چنین گفت:

((به خدمت حضرت فاطمه(س) برو و سلام مرا به او برسان و زمانى که به درب خانه او رسیدى آیه 20 سوره قصص را بخوان ((عده اى هستند که مى خواهند علیه تو توطئه کنند و تو را بکشند پس از خانه خارج شو که من تو را نصیحت کننده اى بیش نیستم.)) پس اگر حضرت زهرا(س) متوجه شد برگرد و گرنه دو باره آن را تکرار کن.

پس او حرکت کرده وارد خانه حضرت زهرا(س) گشته و آیه قرآن را براى حضرت زهرا(س) تلاوت کرد. وقتى که خواست از خانه حضرت زهرا(س) خارج شود دوباره همان آیه را تکرار نمود. حضرت على(ع) به خادمه اسمإ چنین فرمود:
((سلام مرا به بانوى خود برسان و به او چنین بگو, ((خداوند عز و جل میان آن ها و آنچه مى خواهند و قصد دارند مانع مى شود.ان شإالله.

2) ام سلمه که خدایش رحمت کند در نامه اش به حضرت على(ع) مى نویسد:
این نامه اى است به بنده خدا على امیرالمومنین(ع) از ام سلمه دختر ابى امیه, درود و رحمت خدا و برکاتش برتو باد.
اما بعد طلحه و زبیر همراه با عایشه و فرزندانش که فرزندان ناخلف و از رهروان ضلالت و گمراهى اند به همراه فرزند جزار عبدالله بن عامر به شهر بصره رفته اند. آن ها گمان مى کنند که عثمان بن عفان مظلومانه کشته شده است و مى خواهند به خون خواهى او برخیزند. خداوند شما را کفایت کند و تمام بدىها و زشتى ها را بر آنان احاطه گرداند. ان شإالله. به خدا قسم که اگر خداوند گرانقدر و گرامى, زنان را از خارج شدن از خانه هایشان منع نمى کرد, و اگر سفارش پیامبر خدا(ص) به هنگام وفاتش به من نمى بود, مطمئن باش که من همراه با تو به جنگ با آنان مىآمدم, لکن کسى را به سوى تو فرستادم که دوست داشتنى ترین افراد در نزد تو و رسول خدا(ص) است! یعنى فرزندم عمربن ابى سلمه, خدانگهدار(3)

3) ام الفضل دختر حارث نامه اى را به این مضمون به حضرت على(ع) نوشت:

به نام خداوند بخشنده مهربان, به بنده خدا امیرالمومنین على(ع) از ام الفضل دختر حارث. اما پس از حمد و ستایش پروردگار عالمیان و درود بر پیامبر آخرین او, بدان که طلحه, زبیر و عایشه از شهر مکه بیرون رفته و عازم بصره شده اند و مردم را یکى یکى براى جنگ با تو دعوت کرده اند و آن هایى که در دل شان بیمارى و مرض جاى گرفته است بى مهابا به آن ها پیوسته اند. دست خدا بالاترین دست ها است. خدانگهدار.
پس از نگارش نامه, آن را به مردى از اهل جهینه داد. او فردى عاقل و معروف و نامش ظفر بود. به وى گفت تا آن را به حضرت(ع) برساند, پس دستور داد به هر منزلى که رسیدى شترى را ذبح کن و براى خوراک خود از آن استفاده کن و هزینه آن با من است. همچنین صد دینار به وى داد تا خرج سفرش کند.
روش هاى انتقال اطلاعات در زمان حضرت على(ع)
1) انتقال اطلاعات به صورت شفاهى
روش هاى انتقال اطلاعات در زمان آن حضرت از طریق انتقال شفاهى و نامه نگارى و پیک و گزارش هاى رمزى بوده است.
در نبرد صفین آمده است: حضرت على(ع) گروهى را فرستاد تا عناصر و نیروهاى معاویه را بازداشت کنند, معاویه تا این خبر را شنید ضحاک بن قیس فهرى را با گروهى به سراغ آنان فرستاد تا آن ها را از بین ببرند, پس جاسوسان حضرت على(ع) برگشتند و اخبارى را که اتفاق افتاده بود براى ایشان به تفصیل گزارش دادند.
2) انتقال اطلاعات از طریق نامه نگارى
یکى از راههاى انتقال اطلاعات, روش نامه نگارى است که در زمان حضرت(ع) بسیار مرسوم بوده است ((;به همراه معاویه مردى بود حمیرى به نام حصین بن مالک که در دستگاه معاویه آمد و شد داشت; او به حضرت على(ع) از طریق نامه نگارى و مکاتبه کارهاى زشت و خلاف شئونات را گزارش مى داد)).
3) انتقال اطلاعات از طریق پیک و فرستاده
گاهى هم انتقال اطلاعات به وسیله پیک و پیغام رسان مورد اطمینان صورت مى گرفت. امیرالمومنین(ع) در سفارش خود به زیاد بن نضر و شریح بن هانى به هنگامى که آن ها را به عنوان فرماندهان تیم اطلاعاتى خود به صفین فرستاد, چنین فرمود:
((;اما خبرهایى از شما هر روز به وسیله پیکى که با شما فرستاده بودم به دست من مى رسد;))
4) بیان وانتقال اطلاعات به رمز

مانند آنچه در مورد پیغام رساندن خادمه اسمإ دختر عمیس مادر محمدبن ابى بکر که به خدمت حضرت زهرا(س) رسیده بود و با قرائت آیه قرآن مطلب خود را به رمز به سمع حضرت رساند.

آنچه از نظر گذشت تنها گوشه اى از زندگى سیاسى, اجتماعى و نظامى حضرت على(ع) در دوران کوتاه حکومت بوده است, آن هم گوشه اى از شگردهاى مربوط به جمعآورى اخبار از دشمن و حفظ اطلاعات. مقصود ما از بیان مطالب بالا ایجاد حساسیت در برادران و خواهران مسلمان, و رسیدن به مرحله اى از آگاهى و آمادگى براى توجه به آنچه در اطراف مى گذرد, بوده است.

1 در این نوشتار از کتاب هاى زندگانى امیرالمومنین نوشته دکتر سید جعفر شهیدى و میقات, ویژه نامه بسیج استفاده شده است.
2 تاریخ طبرى, ج 5 ص 141
3 کتاب الفتوح, ج 2 ص 282

رازداری و حفظ اسرار نظامی:
در هر جنگ اطلاع از موقعیت جغرافیایی ، وضعیت قرارگاهها، شمار نیروها و محل استقرار بسیار ارزشمند است.بنابراین وظیفه ی یک رزمنده در درجه اول حفظ اسرار نظامی نیروهای خودی و بدست آوردن اطلاعات از وضعیت نیروهای دشمن است. در بررسی جنگ های پیامبر اسلام (ص) با دشمنان به روشنی مشخص می شود که آن حضرت در سپاه خود افراد ورزیده ای به نام «عیون» داشتند که با تاکتیکهای خاص به درون سپاه دشمن می رفتند و از جنبه های گوناگون اطلاعات لازم را بدست آورده و به پیامبر(ص) گزارش می دادند. آن حضرت بر اساس آن اطلاعات، تشکر خود را هماهنگ می کردند. برای حفظ اسرار نظامی باید فکر کنید که دشمن از چه راههایی می تواند از شما اطلاعات کسب کند. ممکن است گروهی از افراد دشمن، با افراد کینه ظاهراً خودی هستند اما وابسته به دشمن اند میان شما نفوذ کنند. هدف این افراد جمع آوری اطلاعات برای دشمن است. به این افراد در اصطلاح «جاسوس» می گوئیم.
افراد جاسوس همه جا هستند. این افراد سعی می کنند خودشان را به شما نزدیک کنند تا از شما اطلاعات بدست آورند. پس اگر در جبهه های جنگ هستید، به افرادی که با شما تماس می گیرند فکر کنید و سعی کنید آنها را بشناسید . گفتیم ستون پنجم همه جا هست و چون کسی آنها را نمی شناسد، براحتی می توانند اخبار اطلاعات نظامی را جمع کرده و با روشهای مختلف برای دشمن بفرستند. مراقب باشید و به سادگی به دیگران اعتماد نکنید. مانند افراد ساده لوح نباشید که دشمن را کوچک می شمارند. افراد ساده لوح اسرار نظامی را برای همه فاش می کنند و دشمن که با هدف خاص با این افراد تماس می گیرد، اطلاعات مورد نظر خود را از آنها کسب می کند. در نتیجه عملیات نیروهای خودی «لو» می رود و ضربه های غیرقابل جبران به نیروهای خودی وارد می شود.
بنابراین:
دشمن را ضعیف تصور نکنید
پرحرفی همیشه بد است و در جنگ بدتر از همیشه . بعضی از افراد بی توجه به اطرافیان و بدون موقع شناسی هر حرفی را به زبان می آورند، برای این افراد زمان و مکان مناسب نیست. اما خطرناک ترین افراد در جنگ کسانی هستند که شخصیت ناسالم دارند. این افراد سعی دارند خود را بیش از آنچه هستند بزرگ جلوه دهند. آنها درکسب اطلاعات کنجکاور هستند زیرا می خواهند به همه بفهمانند که آدم مهمی هستند نو از خیلی چیزها، از جمله اسرار نظامی دست اول، خبردارند. آ» وقت است که شروع به بازگو کردن اسرار نظامی می کنند. جاسوس نیز از این فرصت استفاده می کنند و اطلاعات مورد نیاز خود را بدست می آورد.
در واقع منشأ بیشتر شکستها در هر عملیات، جاسوسی عوامل دشمن است
گفتیم جاسوس اولین وسیله دشمن در کسب اطلاعات است، آیا دشمن و … دیگری هم دارد؟ معمولاً دشمن گشتیهایی به خطوط نیروهای ما می فرستد، یکی از وظایف این گشتیها گرفتن اسیر است. سعی دشمن این است که از اسیران اسرار نظامی را بدست آورد. اگر شما در موقعیتی هستید که احساس می کنید به زودی اسیر می شوید باید هر چیزی را که اطلاعاتی به دشمن می دهد از بین ببرید. در جنگ هایی که طرفین یا یک طرف پای بند اصول انسانی نیستند، با شکنجه های روانی و جسمانی و وعده و وعید دادن سعی در کسب خبر می کنند. اینک به دوستانی از صدر اسلام در مورد اهمیت حفظ اسرار نظامی توجه کنید: در جنگ احزاب خبرهایی از جانب نیروهای سپاه اسلام به پیغمبر اکرم(ص) می رسید. از جمله این خبرها عهدشکنی یهودیان «بنی قرنطیه» بود که پیمان دفاعی خود را با مسلمانان زیر پا نهاده بودند و می خواستند همراه با سایر گروهها و احزاب مخالف پیامبر با مسلمین بجنگند.

این خبر پیامبر(ص) را بسیار نگران کرد ولی برای حفظ روحیه ی مسلمانا این خبر را مخفی نگهداشت و برای اطمینان از درستی خبر، تعدادی از یارانش را برای بررسی به سوی دیار بنی قرنطیه فرساد و به آنان سفارش کرد که این خبر را از سایرین پوشیده دارند. زیرا روحیه سپاه را متزلزل خواهد کرد. یکی از یاران رسول خدا نقل می کند که پیامبر فرمود : «بروید و بنگرید که آنچه برای ما از این قوم خبر آورده اند درست است یا نه ؟ اگر دوست بود آن طوری به من بگویید که فقط من بدانم، زیرا اگر مردم بفهمند و در بین آنها سستی ایجاد می شود. ولی اگر خبردروغ بود و میان ما و ایشان به عهدی که بسته ای وفا می شود، آن را بلند بگویید تا همه بشنوند» یاران رسول خدا چنان کردند و پس از کسب خبر قطعی پیمان شکنی بنی قرنطیه، واقعه را با پیامبر در میان گذاشتند توجه به این داستان، اهمیت حفظ اسرار نظامی را برای ما روشن می کند. در این واقعه رسول خدا

اولاً : به گفته های افراد عادی قانع نشدند و گروهی از افراد قابل اعتماد را برای کسب خبر به سوی بنی قرنطیه فرستادند.
ثانیاً : سفارش کردند که خبر را برای همگان فاش نکنید

ثالثاً : پس از آنکه اطمینان پیدا کردند که خبر درست است برای حفظ روحیه سربازان خبر دست را مخفی کردند
طبقه بندی اطلاعات : اسرار و اطلاعات نظامی فاش شده موجب خسارت و یا شکست می شود و برای دشمن اهمیت دارد. بنابراین باید برای حفظ اطلاعات نظامی اقداماتی کرد. اولین قدم در این زمینه طبقه بندی اطلاعات است. اطلاعاتی که بر اساس اهمیتی که دارند و تهدیدی که در اثر افشای آنها متوجه نیروهای خودی می شود. معمولاً به چهار دسته تقسیم می شوند:

– اطلاعات به کلی سری
سری
خیلی محرمانه
محرمانه
توجه داشته باشید که این تقسیم بندی اطلاعات به ترتیب اهمیت آنها صورت گرفته است. مثلاً برای دشمن اطلاعات سه نسبت به اطلاعات محرمانه اهمیت بیشتری دارد. گاهی تشخیص اینکه کدامیک از اطلاعات نظامی دارای اهمیت بیشتر است برای شما مشکل است. به همین دلیل طبقه بندی اطلاعات توسط افرادی که از موقعیت نیروهای خودی دشمن آگاه هستند صورت می گیرد. باید توجه داشت لزومی ندارد همه افراد به اطلاعات طبقه بندی شده دسترسی داشته باشند زیرا :
هر کس باید اطلاعاتی را در اختیار داشته باشد که به آن نیازمند است. برای دسترسی به اطلاعات طبقه بندی شده مسلماً محدودیتهایی وجود دارد به این محدودیتها در اصطلاح «حیطه بندی» می گویند. رعایت حیطه بندی احتمال افشای اطلاعات را کاهش دهد. زیرا تعداد خاصی را در اختیار دارند بسیار کم است. همچنین جاسوسان نیز امکان دسترسی به اطلاعات را نخواهند داشت.
حیطه بندی یکی از اصول مهم و مؤثر در حفظ اطلاعات است.
حال به بعضی از اصول حفاظتی توجه کنید و آنها را به یاد بسپارید.
– از بازگو کردن اطلاعات برای دیگران خودداری کنید
– از کنجکاوی به منظور کشف اطلاعاتی که در حیطه شما نیست خودداری کنید – اگر دوستان شما اسرار نظامی را برای سایرین بازگو می کنند، آنها را به رعایت اصول حفاظتی توصیه کنید.
– اگر دریافتید که اطلاعاتی بر خلاف اصول حیطه بندی فاش شده است به فرماندهان خود اطلاع دهید.
حفاظت اسناد:

برای حفظ اسرار نظامی و مقابله با فعالیت های جاسوسی دشمن باید از اسناد اطلاعاتی محافظت کنید.
سند اطلاعاتی بسیار است . از هر شیئی که به نحوی بازگو کننده اطلاعات طبقه بندی شده باشند.
این اسناد می تواند یک برگ گزارش عملیاتی یا حتی یک حلقه فیلم باشد. اما آنچه اینجا بیشترمورد نظر است، اسناد مکتوبی است که در بردارنده اسرار نظامی است و می تواند در مورد بهره برداری دشمن قرار گیرد. مثلاً یک نقشه عملیات اگر بدست دشمن نیفتد می تواند خسارت جبران ناپذیری بدنبال داشته باشد. همچنین یک قطعه کارت شناسایی می تواند مورد استفاده دشمن قرار گیرد.

 

این کارت شناسایی که در زمان جنگ بدست نیروهای رزمنده افتاده است، حاوی اطلاعاتی از موقعیت یک سرباز دشمن می باشد. این کارت می تواند اطلاعات زیادی در مورد فرد دشمن، یگانی که او در آنجا خدمت می کند و همچنین موقعیتی که نیروهای آن یگان در آن جا می باشند ارائه کند. پس یک رزمنده باید بکوشد تا کارت شناسایی خود را گم نکند.

اگر در مناطق جنگی کارت شناسایی از دشمن یا از نیروهای خودی پیدا کردیم باید به قسمتی به نام حفاظت اطلاعات مراجعه کرده و موضوع را با آنها در میان بگذاریم. در هر سازمان نظامی تشکیلاتی به نام «حفاظت اطلاعات» وجود دارد. در بعضی از موارد شما موظفید به مراجع حفاظتی مراجعه کرده و موضوع را با آنها در میان بگذارید. بعضی از این موارد عبارتند از :

– هنگامی که به افراد مشکوکی برخورد کردید که جهت کسب اسرار نظامی کنجکاوی می کنند.
– اگر کارت شناسایی خود را گم کردید

– اگر با عوامل دشمن مثل ستون پنجم برخورد کردید
– اگر با افرادی که شایعه پراکنی می کنند برخورد کردید
– در همه این موارد وظیفه ی شما این است که موضوع را به اطلاع مراجع حفاظتی برسانید. هدف از این کار جلوگیری از بروز خسارت به نیروهای خودی است.
پرسش
1 – تعیین اهمیت اطلاعات نظامی به عهده ی چه کسانی است؟
اهمیت وظیفه بندی اطلاعات نظامی توسط افرادی که از موقعیت نیروهای خودی و دشمن آگاه هستند صورت می گیرد.
2 – این اصل «اصطلاح» چه نامیده می شود؟ «هر کس باید فقط اطلاعاتی را در اختیار اشته باشد که به آن نیازمند است».
اصل طبقه بندی لازم به تذکر است که برای دسترسی به اطلاعات طبقه بندی شده مسلماً محدودیت هایی وجود دارد. به این محدودیت ها در اصطلاح حفاظتی «حیطه بندی» گفته می شود.
3 – چه هنگام به تشکیلات «حفاظت اطلاعات» مراجعه می کنید؟
در بعضی از موارد شما موظفید به مراجع حفاظتی مراجعه کرده و موضوع را با آنها در میان بگذارید . بعضی از این موارد عبارتند از :
الف.هنگامی که به افراد مشکوکی برخورد کردید که جهت کسب اسرار نظامی کنجکاوی می کنند.
ب – کارت شناسایی خود را گم کرده اید
ج – اگر با عوامل دشمن مثل ستون پنجم برخورد کردید
د) اگر با افرادی که شایعه پراکنی می کنند برخورد کردید
4 – رعایت اصل طبقه بندی چه نام دارد؟
رعایت اصل طبقه بندی احتمال افشای اطلاعات را کاهش می دهد. بدین صورت که از افشا شدن اسرار واطلاعات نظامی که موجب بروز خسارت با شکست می گردد و برای دشمن اهمیت دارد، جلوگیری می کند. زیرا تعداد افرادی که اطلاعات خاصی را در اختیار دارند بسیار کم است.

5 – «عیون» به چه کسانی گفته می شود؟
در بررسی جنگ های پیامبر اسلام با دشمنان به روشی مشخص می شود که حضرت در سپاه خود افراد ورزیده ای به نام «عیون» داشتند که با تاکتیهای خاص به درون سپاه دشمن می رفتند و از جنبه های گوناگون اطلاعات لازم را بدست آورده و به پیامبر گزارش می دادند. آن حضرت بر اساس آن اطلاعات لشکر خود را هماهنگ می کردند
جمع آوری و حفاظت اطلاعات یک بحث مهم بوده که از اول خلقت انسان همواره در زندگی
شخصی و اجتماعی انسان ها تاثیر گذار بوده است .به گونه ای که در بسیاری از موارد افراد

زیادی جان،مال و حتی موقعیت خود را به سبب رعایت نکردن مسائل حفاظتی و اطلاعاتی از
دست داده اند .و در بسیاری از موارد افرادی بوده اند که به سبب رعایت کردن نکات ایمنی و
امنیتی و حفاظتی توانسته اند خود را از افتادن در مهلکه نجات دهند.
با نگاهی عمیق و دقیق در آیات قران و سیره پیامبران الهی می توان نکات ارزشمندی در رابطه با
حفاظت اطلاعات را مشاهده نمود .

 

برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید

کلمات کلیدی :

مقاله نوآوری و پوشش اسلامی pdf

 

برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید

  مقاله نوآوری و پوشش اسلامی pdf دارای 16 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله نوآوری و پوشش اسلامی pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله نوآوری و پوشش اسلامی pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد


بخشی از متن مقاله نوآوری و پوشش اسلامی pdf :

نوآوری و پوشش اسلامی

مقدمه
مقوله پوشش و لباس از جمله مسائلی است که همواره انسان در زندگی با آن در ارتباط بوده و بعنوان یک نیاز ضروری و جزء جدائی ناپذیر حیات خود، به آن نگریسته است. این تعلق و نیاز به پوشش و استتار بدن، در طول تاریخ بشری و در میان ملل و اقوام مختلف وجود داشته و امری کاملاً مشهود و بی نیاز از تعریف است. مسئله دیگر اینکه مقوله پوشش ولباس او ویژگیهای منحصر بفرد انسان است، لذا این امر در میان سایر موجودات و از جمله حیوانات وجود ندارد و حیوانات با استفاده از قابلیتهای فیزیکی اندام بدن خود از جمله پوست بدن، مو و پشم یا پر در پرندگان از خود در شرایط متنوع جوی و محیطی محافظت می کنند.

لباس در زندگی امروزه انسانها کارکردهای گسترده و متنوعی دارد. از جمله کارکردهای فردی این مقوله، پاسخگوئی به نیاز فطری خود استتاری است. براساس این نیاز، انسان در هر شرایطی حتی در محیطی که کسی نباشد، تمایل درونی به برخورداری از حداقل میزان پوشش دارد و از برهنگی می پرهیزد. همچنین تأمین امنیت فردی از جهت محافظت بدن از گرما و سرما و شرایط متنوع جوی (آفتاب شدید، باد و باران)، گزند حشرات موذی و جلوگیری از تحریک هوسبازان برای هرگونه اقدام احتمالی، عامل مهمی برای رعایت پوشش در محیط خارج از خانه

محسوب می شود.

پوشش و بهره گیری از لباس به نیاز طبیعی خودآرائی و زیبائی دوستی انسان نیز پاسخ می دهدتنوع الگوهای پوششی در میان افراد و نیز زیبائیها و جذابیتهای بکار رفته در لباسها مؤید این مسئله، می باشد. افراد با توجه به سلایق، انگیزه ها و فرهنگ حاکم بر محیط

، در انتخاب شکل، رنگ و جنس لباس مورد علاقه خود اعمال نظر می کنند و با جلوه گری از طریق آن به حس خودآرائی و زیبائی دوستی درونشان پاسخ می دهند. متأسفانه امروزه با زیاده روی در پرداختن به این امر، جنبه های منفی پوشش در قالب تجمل گرائی، مدپرستی و خودنم

ائی نمود بیشتری یافته است که می توان گفت علت اصلی آن غفلت از خودآرائی درونی و تهذیب نفس است. در سوره اعراف به این مهم اشاره شده است: «یا بنی آدم قد انزلنا الیکم لباسایواری سواتکم و ریشا و لباس التقوی ذلک خیر;» ای فرزندان آدم ما لباسی که ستر عورات شما کند و جامه های زیبا و نرم برای شما فرستادیم و بر شما باد به لباس تقوا که این تقوا که این نیکوترین جامه شماست

از سوی دیگر کارکردهای اجتماعی لباس را نمی توان نادیده گرفت. امروزه لباس هویت خاصی را به افراد و حتی جوامع بخشیده است الگوهای مختلف پوشش ضمن ایجاد شخصیت و منزلت فردی می توانند بیانگر سنتها، ارزشها و نوع فرهنگ حاکم بر جوامع باشند مهمتر از همه، لباس امروزه نماد فرهنگی جوامع و جزئی از پیکره آن محسوب می شود تا جائیکه با هنجارها و ارزشهای حاکم بر جوامع گره خورده و بعنوان یکی از ابزار مهم در جهت شناسائی فرهنگهای مختلف و حتی تحول در ساختار فرهنگی یک جامعه بکار گرفته می شود. از این رو بسیاری از قدرتهای استعماری، از این حربه برای نفوذ فرهنگی در ملتها و در نهایت سلطه همه جانبه بر آنها استفاده می کنند. واقعه کشف حجاب در دوران رضا خان پهلوی و تلاش اروپائیان برای ترویج فرهنگ ابتذال در ایران از طریق ارائه الگوهای ضداخلاقی پوشش غربی در پیش از انقلاب گواه بر این مدعاست.

پس از این توضیح باید گفت، تمام ادیان الهی بویژه دین مبین اسلام، به مسئله پوشش بعنوان یک نیاز طبیعی و ارزش، توجه خاصی نموده و ابعاد معنوی آن را نیز مطرح کرده اند که دیدگاه اسلام در این رابطه منحصر بفرد است. دین اسلام با توجه به امتیاز انسان نسبت به سایر موجودات در همه احکام و تعالیم خود نیازهای مادی و معنوی و ویژگیهای متعالی او را در نظر گرفته است. بر این اساس احکام اسلام در پرهیز از اختلاط نامشروع میان زن و مرد و رعایت حدود شرعی در این رابطه مطابق با مصالحی است که در زندگی فردی و اجتماعی انسان وجود دارد و می تواند منجر به سعادت و تکامل مادی و معنوی او شود.

مسئله پوشش زنان در احکام و تعالیم دین اسلام از اهمیت خاصی برخوردار است که در کنار مباجث و موضوعات مربوط به روابط میان زنان و مردان و مسائل شرعی آ

ن مطرح می شود. بطور کلی معیارهای مطلوب پوشش زن مسلمان در اسلام را می توان در کلمه «حجاب» خلاصه کرد. امروزه به زنی که در انجام وظایف شرعی خود کوتاهی کرده و پوشش اسلامی را رعایت نکند، بد حجاب یا بی حجاب گویند. کلمه حجاب، در لغت به معنای پرده افکندن و حائل قراردادن میان دو چیز است و امروزه به پوشش ظاهری زنان اطلاق می شود
البته در آیات و روایات به معنای نخست اشاره شده و کلمه حجاب در معنای دوم بکار نرفته است. در داستان حضرت سلیمان، غروب خورشید اینگونه توصیف می شود:« حتی توارث بالحجاب» یعنی تا آن وقتی که خورشید در پشت پرده مخفی شد همچنی

ن در سوره احزاب آمده است: « ; و اذا سالتموهن متاعا فسئلوهن من وراء الحجاب ;» اگر از آنها متاع و کالای مورد نیاز مطالبه کنید از پشت پرده از آنها بخواهید

البته لازم بذکر است علاوه بر معنای لغوی و اصطلاحی کلمه «حجاب» تعابیر مختلفی نسبت به آن ذکر شده است که به اختصار به برخی از آنها اشاره می کنیم:

الف – عفاف ذهن: نپروراندن ذهنیت گناه و معصیت در ذهن و پرهیز از فکر و خیالات باطل از توصیه های اسلام است. چرا که مقدمه و زمینه ساز سقوط انسان در ورطه گناه و ارتباط نامشروع، ذهنیت سازی آن است. همان طور که در احادیث آمده است، برخی افراد بدون آنکه مرتکب عمل زشت زنا شوند، در خود ذهنیت زنا را می پرورانند و در فضای روحی زنا بسر می برند.

ب- عفاف نگاه: از دستورات مؤکد اسلام رعایت نگاه و پرهیز از نظر کردن به نامحرم است. چرا که بیشترین تأثیر منفی را بر دل می گذارد. با توجه به اهمیت مسأله، خداوند در سوره نور می فرماید: «و قل للمومنین یغضوا من ابصارهم و یحفظوا فروجهم ذلک ازکی لهم ان الله خبیر بما یصنعون» به مؤمنان بگو چشمهای خود را (از نگاه به نامحرمان) فروگیرند و دامان خود را حفظ کنند، این کار برای آنها پاکیزه تر است خداوند از آنچه انجام می دهند آگاه است. همچنین در حدیثی پیامبر فرمود: «النظره سهم مسموم من سهام ابلیس» نگاه به نامحرم همچون تیری است که شیطان به قلب انسان می زند

 

ج – عفاف گفتار: فقهای اسلامی تأکید د ارند که برای زن جایز نیست صدای خود را بگونه ای خوش آهنگ، نازک و ملایم جلوه دهد که موجب تحریک نامحرم شود. علاوه بر این در برخورد با نامجرم از بیان کلمات و الفاظ احساسی و تحریک کننده

بپرهیزد و در گفتار جدیت نشان دهد تا افراد ضعیف الایمان و بیماردلان سوءاستفاده نکنند. با توجه به اهمیت مسئله، قرآن کریم خطاب به همسران پیامبر فرمود: «فلا تخضعن بالقول فیطمع الذی فی قلبه مرض و قلن قولا معروفا» با صدای نرم، بگونه هوس انگیز سخن نگوئید که بیماردلان در شما طمع نکنند بلکه به خوبی و شایسته سخن بگوئید
د – عفاف در تعاملات رفتاری (در برخورد حسی): اسلام هر گونه ارتباط و برخورد حسی میان زن و مرد اجنبی را حرام کرده است. لذا مرد نمی تواند با هیچ عضوی از اعضاء خود با عضوی از اندام بدن زن نامحرم تماس حاصل نماید. از این رو مصافحه (دست دادن)، بوسیدن و لمس کردن اعضاء بدن زن نامحرم حرام است. امام صادق (ع) می‌فرماید: «ما من احد الا و یصیب خطا من الزنا، زنا العینین النظر و زنا الفم القبله و زنا الیدین اللمس» هیچکس نیست مگر اینکه دچار بهره ای از گناه زنا می شود. زنای چشمها نگاه به نامحرم است و زنای دهان بوسیدن نامشروع و زنای دستها تماس دستها با بدن نامحرم است

هـ‌- عفاف در رفتار و معاشرت: زن مسلمان علاوه بر پوشش ظاهری باید در نوع حرکات، برخوردها و حتی راه رفتن نیز زمینه سوءاستفاده افراد اجنبی و هوسباز را از میان ببرد. برخوردهای سنگین توأم با متانت، شرم و حیا، تواضع و وقار، کم گوئی و پرهیز از گشاده روئی مفرط، برخوردهای جلف، معاشرت دوستانه و اختلاط با مرد بیگانه بر یک زن مسلمان لازم است. در سوره نور آمده است: «و لا یضربن أرجلهن لیعلم ما یخضعن من زینتهن»‌نباید زنان هنگام راه رفتن پای خود را بر زمین بکوبند تا زینت پنهانشان دانسته شود

 

و – عفاف در زینت: زن مسلمان باید علاوه بر پوشش اعضاء و اندام خود، هر نوع زیور و زینت را از معرض دید نامحرمان پنهان سازد و از هرگونه آرایش

و خودنمائی در بابر افراد بیگانه و اجنبی بپرهیزد تا زمینه جلب توجه و تحریک آنان فراهم نشود. با توجه به اهمیت مسئله در سوره نور خداوند می فرماید: «و قل للمؤمنات یغضفن من ابصارهن و یحفظن فروجهن و لایبدین زینتهن الا ما ظهر منها;» (ای رسول ما) زنان مؤمنه را بگو تا چشمها و فروج و اندامشان را محفوظ دارند و زینت و آرایش خود را جز آنچه قهراً ظاهر می‌شود، در برابر بیگانه آشکار نسازند

ی – عفاف در پوشش: حکم وجوب حجاب زن در برابر نامحرم یکی از احکام مسلم اسلام است که در باره آن تردیدی نیست . در قرآن کریم روایات و احکام فقهی به این مسئله و کیفیت آن اشاره شده است. لذا علاوه بر تعابیر ذکر شده در مقوله حجاب، زن مسلمان مهم تر از همه باید حدود شرعی را در پوشش ظاهری خود رعایت کند واندام بدن را از معرض دید دیگران پنهان سازد.

بطور کلی تمامی مباحث مطرح شده در باب حجاب و پوشش اسلامی زنان به دو محور اساسی باز می گردد: نخست رعیات حد پوشش به معنای حفظ عورت ودیگری پرهزی از خودآرائی نامشروع است.

اسلام از زنان خواسه است که حدود پوشش اسلامی را به منظور حفظ عورت خود رعایت کنند با توجه به روایات و تفاسیر آیات قرآن کریم، عورت زن، تمامی اعضاء بدن او بجز قرص صورت و دو کف دست می باشد و لذا الگوی پوششی مورداستفاده زنان باید بگونه ای باشد که بتواند این حدود را تأمین کند. در سوره نور آمده است: «و قل للمومنات یعضفن من ابصارهن و یحفظن فروجهن و لایبدین زینتهن الا ما ظهر منها;»‌به زنان مؤمنه بگو چشمهای خود را فروبندند و عورتهای خود را پوشیده نگاه دارند و زینتهای خود را جز آن مقداری که ظاهر است آشکار ننمایند.

در تفسیر استثناء آیه «الا ما ظهر منها» یعنی آن مقداری که زنان در پوشش خود می توانند آشکارنمایند، به احادیث متعددی استناد شده است. از آن جمله در حدیثی پیامبر در برخورد با اسماء دختر ابوبکر می فرماید: «یا اسماء! ان المراه اذا بلغت الحیض لم تصلح ان یری منها الا هذا وهذا و أشار الی کفه و وجهه» ای اسماء همین که زن به حد بلوغ رسید سزاوار نیست چیزی از بدن او دیده شود مگر این و این و اشاره فرمود به چهره و قسمت مچ به پایین دستش

علاوه بر این، پوشش زنان ضمن تأمین حدود پوشش اسلامی ، باید بتواند برجستگیهای اندام بدن را نیز بپوشاند و بعبارتی گشاد باشد و از سوی دیگر بدن نما نباشد یعنی پارچه آن از زیر اندام بدن را نمایان نسازد.

در مسئله دوم ضمن تأکید بر آراستگی و خودآرائی مشروع زنان در برابر محارم به ویژه همسر، اسلام از آنان خواسته است تا از خودآرائی نامشروع در برابر نامحرمان و در محیط اجتماع بپرهیزند وزیور وزینت خود را جز در برابر محارم آشکار نکنند واز هر عاملی که موجب تحریک و جلب توجه نامحرمان شود دوری کنند. مظاهر خودآرائی زنان عبار

تند از:

الف – زیور آلات زنانه اعم از گردنبند (سینه گردن) ، گوشواره، خلخال، بازوبند، دست برنجی، تاج و ; «;. و لایبدین زینتهن الا ما ظهر منها;» زینتهای خود را (از جمله زیورآلات) جو آن مقداری که آشکار است ظاهر ننمایند
ب – آرایش نمودن، سر، صورت، دستها و پاها و; اعم از سرمه زدن، رنگ مو، آرایش صورت، خضاب کردن دست، ابرو گرفتن، لک زدن ناخنها و ;

«; و لا تبرجن تبرج الجاهلیه الاولی ;»‌و هرگز م

انند دوره جاهلیت نخستین آرایش و خودآرائی نکنید

ج – استعمال عطر: پیامبر فرمود: «اذا تطیب المراه لغیر زوجها فانما هو نار» زنی که خود را برای دیگران خوشبو کند، او خود آتش است و ننگ محسوب میشود

د – پوشیدن لباسهای فاخر، زننده و زینتی که باعث جلب توجه شود: پیامبر فرمود: «ویل للمراه من الاحمر ین الذهب و المعصفه» وای بر زنان از دو سرخی طلا و جامه زیبا (که هر دو زینت بوده و موجب فتنه هستند)

امام راحل (ره) در توضیح المسائل می فرماید: «نگاه کردن به صورت و دستهای زن نامحرمی که صورت ودستهایش را بزک کرده و زینت نموده اگرچه از روی لذت نباشد و ترس افتادن به گناه نیز نباشد، ‌حرام است”

علاوه بر معیارها و احکام مطرح شده در حدود پوشش اسلامی، برخی از مصادیق پوشش زنان در قالب آیات و روایات بیان شده است که از آن جمله می توان به «جلباب» ، «خمار» و «سراویل» اشاره کرد. در سوره نور از زنان خواسته شده است که از پوشش «خمار» بدرستی استفاده کنند : «و لیضربن بخمرهن علی جیوبهن;»‌روسری های خود را بر سینه خود افکنند (تا گردن و سینه با آن پوشیده شود). معنای خُمر در این آیه «روسری» است

همچنین در سوره احزاب شکل دیگری از پوشش به زنان معرفی می شود: «یدنین علیهن من جلا بیهن;» یعنی جلبابهای خود را بر خویش افکنند. «جلباب» در این آیه بنابر تفاسیر، نوعی مقنعه است که از روسری بزرگتر و از چادر کوچکتر می باشد و سر وسینه زن را با پوشش وسیع خود می پوشاند.

درباره استفاده از شلوار نیز پیامبر فرمود: «اللهم اغفر للسرولات» یعنی خدا رحمت کند زنانی را که شلوار می پوشند

همچنین در حدیث دیگری فرمودند: «أیها الناس! إتخذوا السراویلات فإنما من أسترتیابکم، حصنوا إذا خرجتم» ای مردم! شلوارها را برای پوشش برگیرید زیرا آنها پوشاننده ترین لباسها است و بوسیله آن حجاب زنان خود را هنگام خروج از خانه حفظ کنید.

معافیت های پوششی در زنان
علاوه بر احکام حدود پوشش زنان مسلمان در برابر افراد

نامحرم، احکام دیگری نیز وجود دارد که نوعی معافیت را در حدود پوشش بیان می کند. بخشی از معافیتها در پوشش مربوطه به گروه خاصی از بانوان است. از آن جمله پوشش زنان سالمند و نیز کنیزان.

در حدیثی از امام رضا (ع) آمده است: «سألته عن الرج

ل یحل له ان یتطر إلی شعر اخت امرأته؟ فقال لا الا أن تکون من القواعد. قلت له: أخت امرأته و الغریبه سواء؟ قال: نعم، قلت: فما لی من النظر الیه منها؟ فقال: شعرها و زراعها» از امام سؤال شد: آیا جایز است به موی خواهر زن نگاه کرد؟ فرمود: نه مگر اینکه از قواعد باشد. سؤال شد: آیا خواهر زن و زن غریبه فرقی ندارد و مثل هم می باشند؟ فرمود: بله، سؤال شد: نگاه به چه عضوی از قواعد جایز است؟ فرمودند: موی سر و ساعدوی

در باره پوشش کنیزان در حدیثی از امام صادق (ع) آمده است: «علی الصبی اذا احتلم الصیام و علی الجاریه اذا حاضت الصیام و الخمار الا ان تکون مملوکه فانه لیس علیها خمار الا أن تحب أن تختم و علیها الصیام» پسر وقتی محتلم می شود روزه بر او واجب است و دختر هنگامی که عادت می شود روزه و روسری بر او واجب است اما بر کنیز روسری واجب نیست مگر اینکه خودش تمایل به پوشاندن سر داشته باشد، لکن روزه بر او واجب است.

اما بخش دیگر معافیتها، مربوط به حدود پوشش عموم زنان در برابر دیگر افراد است که به مصادیق آن با استناد به آیات و روایات اشاره می کنیم:

حدود پوشش در برابر محارم سببی و نسبی (اعم از شوهر، پدرشوهر، پسر همسر، پدر و بالاتر، پسر شامل نوه پسری یا دختری و پائین تر، برادر پسر برادر و پسر خواهر.)

خداوند در این باره می فرماید: «; و لا یبدین زینتهن الا لبعولتهم او آبائهن او آباء بعولتهن او ابنائهن او ابناؤ بعولتهن او اخوانهن او بنی اخوانهن او بنی اخواتهن او نسائهن او ما ملکته ایمانهن او التابعین غیر اولی الاربه نت الرجال او الطفل الذین لم یظهر علی عورات النساء ;» زنان باید زینت خود را آشکار نسازند مگر برای شوهرانشان یا پدرانشان یا پدران شوهرانشان یا پسرانشان یا پسران شوهرانشان یا بردارنشان یا پسران برادرانشان یا پسران خواهرانشان یا زنان همکیششان یا طفیلیان و افراد تابعی که تمایلی به زن ندارند یا کودکانی که از امور جنسی مربوط به زنان ناتوانند

طبق آنچه که در ادامه آیه بیان شده است، پوشش زنان در برابر چهار گروه از افراد که در حکم محارم هستند نیز از معافیتهائی برخوردار است که عبارتند از: زنان هم کیش و مسلمان، اطفال غیرممیز یا نابالغ، تابعین، یعنی افرادی که یا دیوانه و ابله بوده و نیاز به ولی داشته باشند و از امور جنسی چیزی نفهمند. یا پیرمردانی که به حدی از پیری رسیده اند که نیاز به ولی و سرپرست داشته و دیگر از تمایل و توان جنسی برخوردار نباشند و گروه آخر، مملوکان و بردگان که پوشش زن مسلمان در برابر آنها ساده تر و آسانتر از دیگر افراد است.

لازم بذکر است زنان غیر از این گروه افراد که نامبرده شد، در برابر غیرمحارم شامل مردان اجنبی و نامحرم، مردان غیراجنبی و نامحرم و زنان غیرمسلمان باید پوشش کامل خود را رعایت کند.

«حدود پوشش در برابر زنان غیرمسلمان»: درباره لزوم رعایت پوشش زنان مسلمان در برابر زنان غیرمسلمان به بیان یک حدیث مستند اکتفا می کنیم: از ا

مام صادق نقل شده است که آن حضرت فرمود: «لاینبغی للمرأه ان تنکشعه بین یدی الیهودیه و النصرانیه فانهن یصفن ذلک لازواجهن» زن مسلمان نباید مقابل زن یهودی و نصرانی خود را برهنه کند زیرا آنان صفات زنان مسلمان را نزد شوهرانشان بیان می کنند

در باب معافیتهای پوشش باید افزود، میزان معافیتها بشکلی، محدود و معین شده است و لذا زن مسلمان جز در برابر شوهر خود، حق برهنه شدن در برابر دیگر افراد را ندارد و تنها در آشکار نمودن سر و سینه، دست و ساعد و نیز بخشی از پاها اختیار دارد.

پوشش و مسأله خواستگاری

پوشش در برابر خواستگار نیز از معافیتهائی برخوردار است که البته این معافیتها مشروط است. اما راحل(ره) در این باره می فرماید: «کسی که می‌خواهد با دختر یا زنی ازدواج کند، نگاه به چهره، مو و مواضع زینت او بلکه سایر قسمتهای بدن او غیر از عورتین تا حدی که او را بشناسد جایز است، مشروط به اینکه:

الف – احتمال بدهد که نگاه او موجب شناخت بیشتر خواهد شد.

ب – احتمال توافق برای ازدواج باشد.

ج – ازدواج فعلی او جایز باشد

پس از بیان مباحث و معیارهای اصلی پوشش اسلامی زنان، به مواردی نیز اشاره می کنیم که استفاده از آنها در احکام و تعالیم دینی مذموم بوده و نهی شده اند.

یکی از این موراد، استفاده از لباس شهرت است. پوشیدن لباسی که در شأن کسی نباشد و موجب شهرت کاذب و انگشت نما شدن او شود و استفاده از آن از نظر رنگ، شکل، جنس یا نحوه دوخت خارج از عرف جامعه باشد، لباس شهرت تلقی می شود.

امام صادق در این باره می فرماید: « ان الله یبغض شهره اللباس» خداوند دشمن کسی است که به واسطه لباس انگشت نما شود

لباس شهرت بر سه قسم است:

الف – لباس کمیاب، منحصر بفرد و غیرمتعارفی که با الگوهای رایج جامعه سازگاری ندارد.
ب – لباسی که استفاده از آن در میان کفار، مشرکان و دشمنان اسلام رایج است. حضرت علی (ع) در این باره می فرماید: «لاتزال هذه الامه بخیر مالم یلبسوا لباس العجم و یطعموا اطعمه العجم فاذا فعلوا ذلک ضربهم الله بالذل» حال این امت همیشه نیکو خواهد بود تا زمانی که لباس بیگانگان را نپوشند و غذاهای آنان را نخورند و آن زمان که لباس و غذ

ای بیگانگان را مصرف نمودند خداوند آنها را ذلیل خواهد کرد

ج – همانند سازی زن و مرد به یکدیگر در لباس: پیامبر فرمود: «لعن الله الرجل یلبس لبسه المرأه و المرأه تلبس لبس الرجل» خدا لعنت کند مردی را که لباس زن بپوشد و زنی که لباس مرد را بپوشد

از دیگر مواردی که در اسلام نسبت به آن نهی شده است، پوشیدن لباس تفاخر می باشد. لباس تفاخر، لباس مجلل، گرانقیمت و غیرمتعارفی است که بر

ای فخرفروشی و تکبرورزی در میان مردم پوشیده می شود. این نوع لباس تقویت کننده صفت خودکامگی در انسان است که حاکمان و سلاطین جور و نیز ثروتمندان دنیا پرست از آن بهره می‌گرفته اند. پیامبر فرمود: « من لبس ثوباً فاختال فیه حسف الله به من سفیر جهنم» کسی که لباس بپوشد و در آن لباس تکبر ورزد، خداوند او را به گوشه ای از جهنم فرو برد

استفاده از لباسهای مصور و نقش دار نیز در احادیث نهی شده است چرا که موجب کم شخصیتی فرد می‌شود.

توازن بین پوشش اسلامی و شخصیت زن مسلمان
بطور کلی توصیه های اسلام در خصوص پوشش زنان مسلمان از ویژگیها و امتیازات خاصی برخوردار است که تأمین کننده شخصیت و منزلت وجودی زن می‌باشد. بخشی از این توصیه‌ها و احکام مربوط به رعایت حدود پوشش اسلامی که پوشش تمام اندام بدن زن به غیر از صورت و کفین دست را در بر می گیرد و نیز پرهیز از خودآرائی و جلوه گیری نامشروع بویژه در برابر نامحرمان، می‌باشد. علاوه بر این، تعالیم اسلامی توصیه به استفاده از جلباب و خمار برای پوشش سرو سینه، شلوار برای پوشش پاها و لباسهای گشاد و تمام قد برای پوشش اندام بدن می‌کنند. بکارگیری رنگهای روشن و در عین حال سنگین و غیرزننده که موجب جلب توجه نشود، پارچه‌هائی با جنس طبیعی از جمله پنبه و کتان تهیه شده باشند، پارچه‌های نرم و لطیف و در عین حال غیرنازک که بدن نما نباشند از دیگر توصیه‌های اسلام در خصوص پوشش زنان است. البته باید گفت که بکارگیری شکل و مدل، رنگ و جنس لباسها در شرایط متنوع محیطی و در میان اقوام و قبائل مختلف با هم متفاوت است لذا یک تعریف جامع و مشخصی را برای الگوی پوشش تمامی زنان مسلمان نمی توان ارائه کرد. لیکن به لحاظ اهمیت و حساسیت این مسئله، اسلام قواعد کلی را برای تبیین الگوی مناسب پوشش زنان ارائه نموده است که این الگوها تأثیر عمیق و گسترده ای را بر فرهنگ پوشش بانوان ایرانی داشته است.

در بخش دوم مبحث به مسائلی همچون رابطه فرهنگ و لباس، رابطه لباس غربی با فرهنگ غربی، لباس و سرمایه داری، پدیده مد در لباس، عوامل مؤثر بر الگوی پوشش و شرایط فعلی بازار مصرف و الگوهای رایج پوشش زنان می پردازیم.

نوع لباس، نمادی از فرهنگ جامعه
لباس فراتر از یک نیاز طبیعی در زندگی انسان، امروزه بعنوان نمادی از فرهنگ جامعه محسوب می شود. که این نماد و شاخص فرهنگی در قالب خرده فرهنگها و سنتهای قومی و قبیله ای بیشتر تجلی می کند به گونه ای که برای بازشناسی و تمایز فرهن

گهای مختلف از یکدیگر می توان از الگوی پوشش آنان بهره گرفت. در گذشته و در میان قبائل، نوع لباس افراد، نشانگر تعلق آنها به قوم یا قبیله خاصی بوده است. لباس علاوه بر کارکردهای فردی، پیامدهای اجتماعی گسترده و عمیقی نیز به همراه دارد. لباس در میان افراد جامعه نوعی منزلت و شخصیت اجتماعی را بوجود می آورد و در ابعاد منفی ایجاد تفاخر و چشم هم چشمی می کند.

همچنین این مقوله یک ابزار مهم در جهت نفوذ فرهنگی در جوام

ع محسوب می شود که قدرتهای سلطه طلب و استعمارگر از این اهرم بنحو گسترده ای برای نفوذ فرهنگی در جوامع و گسترش ابتذال و بی بندوباری استفاده می کنند. تاریخ چهل ساله گذسته ایران بویژه قبل از پیروزی انقلاب اسلامی گواه بر این مدعا است. بکارگیری گسترده ژورنالهای خارجی که الگوهای پوشش غربی را ترویج می کنند در طراجی و تولید لباسهای زنانه نیز در همین راستا صورت می گیرد.

 

برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید

کلمات کلیدی :

مقاله حادثه نیروگاه هستهای چرنوبیل pdf

 

برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید

  مقاله حادثه نیروگاه هسته‌ای چرنوبیل pdf دارای 12 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله حادثه نیروگاه هسته‌ای چرنوبیل pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله حادثه نیروگاه هسته‌ای چرنوبیل pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد


بخشی از متن مقاله حادثه نیروگاه هسته‌ای چرنوبیل pdf :

حادثه نیروگاه هسته‌ای چرنوبیل
مروری برحادثه نیروگاه هسته‌ای چرنوبیل
دو اشتباه واقعه مهلک چرنوبیل را رقم زد اولین اشتباه زمانی بود که کنترل کننده رآکتور به اشتباه و بر اثر عدم تنظیم کردن میله‌های جذب نوترون نیروی راکتور را تا یک درصد کاهش داد و رآکتور بیش از پیش افت قدرت پیدا کرد. در اینجا بود که پرسنل دومین اشتباه خود را انجام دادند و تقریبا تمامی میله‌های کنترل را از داخل رآکتور بیرون کشیدند. این همانند زمانی است که اتومبیلی را در آن واحد هم گاز داد و هم ترمز گرفت. در این زمان و با وجود نبود میله‌های کنترل کننده قدرت در داخل منطقه فعال نیروی رآکتور به 7درصد افزایش پیدا نمود.

کد خبر: 160865
تاریخ انتشار: 05 اردیبهشت 1390 – 11:52 – 25 April 2011
چرنوبیل شهری در اوکراین است که در استان کیف پایتخت اکراین و در نزدیکی مرز بلاروس قرار دارد. این شهر به علت حادثه چرنوبیل که در نیروگاه هسته‌ای چرنوبیل که در 14.5 کیلومتری این شهر قرار داشت رخ داد خالی از سکنه شد. این حادثه در 26 اپریل 1986 میلادی (دقیقا 25 سال پیش در چنین روزی) در رآکتور شماره 4 نیروگاه چرنوبیل اوکراین که از نوع رآکتورهای RBMK بود رخ داد. از حادثه اتمی چرنوبیل بعنوان بدترین حادثه اتمی غیرنظامی تاریخ جهان نام برده شده است. در زیر مختصری از جزئیات رخ داده در این فاجعه بزرگ را به همراه تصاویر مربوطه خواهید دید.

 

تصویری از نیروگاه اتمی چرنوبیل در شهر چرنوبیل

استفاده از انرژی هسته‌ای برای مصارف صلح آمیز، در کنار منافع و مزایای بسیاری که برای کشور‌ها به ارمغان می‌آورد، خطرات و چالش‌های بهداشتی و زیست محیطی متعددی را نیز ممکن است با خود در پی داشته باشد، به خصوص زمانی که به کارگیری انرژی هسته‌ای از قالب کنترل شده خارج شود و اصول ایمنی و حفاظتی مربوطه رعایت نشود. هر گونه کوتاهی و اهمال کاری در این خصوص، عوارض جبران ناپذیری برای سلامت انسان و محیط زیست به همراه خواهد داشت. یک انفجار هسته‌ای ناخواسته یا تعمدی، نشت مواد رادیواکتیو از رآکتور‌های آسیب دیده یا فرسوده نیروگاه‌ها یا مراکز فناوری هسته ای، بروز آلودگی رادیواکتیو در حین حمل، جابه جایی و ذخیره سازی سوخت و زباله اتمی و آلوده شدن محیط و افراد درگیر عواقب فاجعه باری خواهند داشت. تشعشعات ساطع شده از هسته اتم‌های رادیواکتیو یا انفجار کنترل نشده ناشی از هم جوشی (fusion) یا شکافت (fission) هسته ای، خطرهایی برای انسان و محیط زیست به دنبال دارد که به خطرات هسته‌ای (nuclear hazards) معروف است.

و اما چگونگی حادثه چرنوبیل

بیشتر ما درباره حادثه چرنوبیل چیزهایی شنیده ایم؛ 26 اپریل 1986 ساعت 1:24 صبح،‌ شعله‌ای رنگین کمانی به اوج 1000 متری آسمان اوکراین زبانه کشید. راکتور چهارم نیروگاه اتمی چرنوبیل منفجر شده بود. نشان از این واقعه بود که نبرد چرنوبیل آغاز شده بود. 8 ماه، 800 هزار سرباز جوان، معدنکاران و حتی شهروندان عادی از گوشه و کنار اتحاد جماهیر شوروی تلاش

می‌کردند تشعشعات را کنترل کنند، مقبره‌ای سنگی دورتادور راکتور ویران شده بسازند و مهم تر از همه اینکه دنیا را از انفجاری دیگر نجات دهند. انفجار اتمی ثانویه، ناشی از واکنش‌های زنجیره‌ای مهیب، ‌10 برابر قوی تر از هیروشیما، هر لحظه تهدید می‌کرد که نه تنها کل اوکراین بلکه نیمی از اروپا را از چهره زمین محو کند! رقابتی علیه زمان که اولین شرکت کنندگان نبرد چرنوبیل هرگز فراموش نخواهند کرد. اروپا در آستانه فاجعه بود. این حادثه با هزینه‌ای بالغ بر 200 میلیارد دلار پرخرج ترین حادثه تاریخ به شمار می‌رود.

 

چگونگی بروز حادثه

در 25 و 26 آوریل 1986 متصدیان راکتور برای انجام آزمایشی سیستم ایمنی راکتور را غیر فعال کردند (کندکننده‌های نوترون را از آن خارج کردند). نتیجه آن راکتوری بدون کندکننده مناسب و از کنترل خارج شدن آن بود. بدون توانایی در کنترل رآکتور، دمای آن به حدی رسید که بیشتر از حرارت خروجی طرح ریزی شده بود. حادثه زمانی آغاز شد که در 10:11 شب 25 آوریل 1986نیروگاه چرنوبیل دستور کاهش میزان قدرت رآکتور برای تست را دریافت نمود و نیروگاه شروع به کاهش قدرت رآکتور شماره چهار تا 30 درصد نمود. دو اشتباه واقعه مهلک چرنوبیل را رقم زد اولین اشتباه زمانی بود که کنترل کننده رآکتور به اشتباه و بر اثر عدم تنظیم کردن میله‌های جذب نوترون نیروی راکتور را تا یک درصد کاهش داد و رآکتور بیش از پیش افت قدرت پیدا کرد. در اینجا بود که پرسنل دومین اشتباه خود را انجام دادند و تقریبا تمامی میله‌های کنترل را از داخل رآکتور بیرون کشیدند. این همانند زمانی است که اتومبیلی را در آن واحد هم گاز داد و هم ترمز گرفت. در این زمان و با وجود نبود میله‌های کنترل کننده قدرت در داخل منطقه فعال نیروی رآکتور به 7درصد افزایش پیدا نمود.

در 1:24 صبح یک انفجار اولیه پوشش 1000 تنی بالای رآکتور را بلند و راه را برای خروج مقدار زیادی بخار آب داغ هموار کرد و این مقدمه‌ای بود بر انفجار دوم ناشی از هیدروژن، که ممکن است حاصل ترکیب بخار آب لوله‌های پاره شده و زیرکونیوم و یا حتی گرافیت هسته رآکتور بوده باشد. انفجار دوم سقف رآکتور را پاره کرد و 25درصد از تأسیسات هسته رآکتور را از بین برد. گرافیت (کندکننده) سوزان و مواد داغ هسته که در اثر انفجار بیرون ریخته بود، باعث ایجاد حدود 30 آتش سوزی جدید شد، و این شامل سقف قیر اندود و قابل اشتعال واحد 3نیز می‌شد که مجاور واحد4 واقع شده بود.

عواقب حادثه چرنوبیل
تعداد زیادی از کارکنان تأسیسات در عرض چند ساعت نشانه‌های دریافت تشعشع رادیو اکتیو را نشان دادند. عده زیادی کارمند و آتش نشان که بدون محافظ مشغول به کار بودند، بیشتر بخاطر شروع آتش سوزی در سقف واحد 3 بود که پیش بینی‌های ایمنی را نادیده گرفتند. عده افرادی که در بیمارستانها بستری شدند، تا ساعت6 صبح به 108 و تا پایان روز اول به 132نفر رسید. پس از انفجار ابتدا محیط اطراف تاسیسات به امواج رادیواکتیو آلوده گشت و بعد به تدریج ابرهای آلوده به نواحی دورتر سرکشیدند و بارش باران سبب شد که بخش‌های وسیعی از اروپا به مواد رادیواکتیو آلوده شود. در اثر انفجار در راکتور بلوک چهار تاسیسات اتمی چرنوبیل، مواد رادیواکتیو برای ساختن حدود 100 بمب اتمی آزاد شدند. اگرچه در آن سال مقامات اتحاد جماهیر شوروی سابق در آن زمان، پخش هر گونه خبری را در مورد این فاجعه به شدت ممنوع ساختند اما در مقایسه جوامع بشری، فاجعه چرنوبیل دهشتناک ترین فاجعه تکنوژنیک انسانی در تمام تاریخ به شمار می‌آید.

نتایج فاجعه در نیروگاه چرنوبیل از تاریخ 27 آوریل 1986 تحت ریاست کمیسیون دولتی شوروی آغاز شد. این عملیات از نیمه دوم روز 30 آوریل شروع شد و تا سال1991ادامه یافت. در اولین گام یک منطقه انزوا در محدوده 30 کیلومتری اطراف نیروگاه چرنوبیل تعیین شد. از 27 آوریل سال 1986 حکومت اوکراین ساکنین شهرهای پریپیتت و چرنوبیل، و روستاهای داخل منطقه 30 کیلومتری (حدود 100 هزار نفر) را به خارج این محدوده انتقال داد. پنهان کردن اطلاعات مربوط به فاجعه چرنوبیل باعث

شکل گیری و گسترش شایعات باور نکردنی پیرامون نتایج فاجعه شد. ریاست شوروی از پذیرش همکاری بین المللی برای انجام عملیات امحاء نتایج فاجعه هسته‌ای امتناع کرد. تنها در سال 1989 بود که حکومت شوروی از آژانس انرژی اتمی به منظور ارزیابی کارشناسی عملیات امحاء، درخواست کمک کرد. فاجعه چرنوبیل وضعیت تشعشع در محدوده‌های بسیاری از کشورهای اروپایی را به شدت تغییر داد که در ماه می‌سال1986 در تمامی کشورهای نیمکره جنوبی، در اقیانوسهای آرام، اتلانتیک و منجمد شمالی ملاحظه می‌شدند.

 

هیچ کس دقیقا نمی‌داند بر اثر این انفجار، از 180 تن سوخت هسته‌ای موجود چه میزان آن وارد اتمسفر شد. با وجود گذشت 25 سال از این فاجعه حدود 9 میلیون نفر در نواحی آلوده به رادیواکتیو چرنوبیل سکونت دارند و پیش بینی کارشناسان انگلیسی گویای این مسئله تلخ است که حدود 66 هزار نفر دیگر به علت ابتلا به سرطان که انفجار نیروگاه هسته‌ای چرنوبیل باعث آن شده است در سالهای آینده جان خود را از دست خواهند داد که این میزان 15 برابر پیش بینی‌های سازمان ملل است.

15 پرسش و پاسخ در مورد فاجعه چرنوبیل

1 چه عاملی باعث حادثه چرنوبیل شد؟

26 آوریل 1986، قسمت چهار راکتور RBMK در نیروگاه هسته‌ای چرنوبیل در اوکراین در جریان یک آزمایش از کنترل خارج شد و انفجار عظیمی را در ساختمان راکتور ایجاد کرد. قسمتی از ساختمان تخریب شد و مقدار زیادی پرتو در آن ناحیه آزاد شود ضرایب ایمنی دیگر به کار نمی‌آمدند، سوخت اورانیوم موجود در راکتور بیش از حد گرم شد و به صورت مذاب در موانع حفاظتی جریان پیدا کرد. راکتورهای RBMK در آن زمان، از سیستمی که الان به آن نگهدارنده می‌گویند برخوردار نبودند.

 

برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید

کلمات کلیدی :
<   <<   11   12   13   14   15   >>   >