ای آر پایانامه

 

  مقاله در مورد آموزش میکرو کنترلر 8051 pdf دارای 58 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله در مورد آموزش میکرو کنترلر 8051 pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله در مورد آموزش میکرو کنترلر 8051 pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله در مورد آموزش میکرو کنترلر 8051 pdf :

آموزش میکرو کنترلر 8051

قبل از همه چیز چرا 8051 ؟
میکرولنترلر 8051 پایه و اساسی است برای یادگیری دیگر میکروکنترلر ها دستورات اسمبلی این میکرو نسبت به AVR خیلی کمتر هست و دارای امکانات کمتری نسبت به دیگر میکرو ها است به همین دلیل یادگیری و فهم آن خیلی راحت و آسان می باشد که برای شروع ابتدا باید مفاهیم منطق و دیجیتال را خوب فهمیده باشید و بعد از آن باید سخت افرار 8051 و RAM

و ROM داخلی آن را درک کرده باشید تا بتوانید یک برنامه کاربردی بنویسید تا یک پروسه را کنترل کند. خیلی ها برای یادگیری میگن که ما که می خواهیم برنامه نویسی میکرو را یاد بگیرم پس بهتر بالاترین میکرو یعنی AVR یا PIC یاد بگیریم در صورتی که به نظر من کاملا اشتاه بوده و کار غلطی است که اگه بخواهید تا آخر ادامه دهید کاری طاقت فرسا خواهد بود. مثل این خواهد بود که سقف طبقه اول یک ساختمان را درست نکرده باشیم و بخواهیم طبقه دوم را درست

کنیم. در این وبلاگ من تا بتوانم به زبان ساده و روان مطالب را بیان خواهم کرد که البته اگه یکم علاقه و پشتکار داشته باشد مطمئن باشید به میکرو مسلط خواهید شد و می توانید آن را به راحتی برنامه ریزی کنید. قیمت این میکرو خیلی ارزان می باشد در حدود 1000 تومان و حافظه ROM آن قابل پاک کردن و استفاده مجدد می باشد پس شما به راحتی می توانید در خانه یا محل کار برای راحتی خود و افراد خانواده چیزهایی با آن بسازید که آدم باورش نشه که اینو خودش ساخته و طراحی کرده.

تشریح پایه های 8051 و RAM و ROM داخلی آن
8051 دارای 4 پورت ورودی یا خروجی می باشد یعنی اینکه هر کدام از این پورت ها را می توان در یک لحظه به عنوان ورودی استفاده کرد و همان پورت را دوباره در یک لحظه دیگر به عنوان خروجی از آن استفاده کرد. منظور از پورت چیست؟ پورت در میکرو یعنی 8 عدد پین یا 8 خط دیتا یا ذر اصطلاح 8بیتی، که 8051 دارای 4 پورت 8 بتی یعنی 32 پایه می باشد.
میکرو کنترلر AT89C51 دارای 128 بایت RAM و 4KB حافظه برنامه ROM می باشد. و AT89C52 دارای 256 بایت RAM و 8KB حافظه برنامه ROM می باشد. و AT89C55 دارای 256 بایت RAM و 20KB حافظه برنامه ROM می باشد. که بستگی به حجم برنامه ما دارد که از کدام میکرو استفاده کنیم.
کاربرد RAM چست؟ اصلا به چه دردی می خوره؟
RAM یعنی random access memory حافظه با دستیابی تصادفی. از این حافظه برای ذخیره اطلاعات موقت استفاده می شود یعنی اینکه تا زمانی که تغذیه میکرو وصل باش

د این اطلاعات از بین نمی روند و با قطع کردن تغذیه این اطلاعات از بین می روند. ما در میکرو 8 ثبات 8 بتی برای ذخیره کردن داده ها داریم در بعضی از مواقع پیش می آید که این 8 ثبات در کل برنامه استفاده شوند و ما به یک ثبات 8 بیتی برای ذخیره سازی داده ها داریم مثلا یک شمارنده طراحی کردیم و همه ثبات ها هم استفاده شده و ما مثلا به دو ثبات احتیاج دار

یم که می توانیم از هر کدام از خانه های RAM استفاده کنیم. منظور از اطلاعات همان داده های 8 بیتی می باشند یعنی همون 0 یا 1 ها که به 8 تا از آنها یک بایت یا یک داده 8 بیتی می گویند.
حال به تقسیم بندی RAM توجه کنید. برای برنامه نویسی خیلی مهم است که ما از چه خانه های RAM مجاز هستیم استفاده کنیم آیا می توانیم در فلان خانه RAM داده را به صورت بیتی دستکاری کنیم یا داده را 8 بیتی دستکاری کنیم. اصلا در چه محدوده ای از RAM قادر هستیم داده ذخیره کنیم یا بانک های ثباتی در کجای RAM واقع شده اند و دیگر ثبات ها; به جدول زیر که مربوط به RAM خوب توجه کنید:
عملکرد ثبات خانه های 8 بتی RAM آدرس
FF
ثبات B B F0 F1 F2 F3 F4 F5 F6 F7 F0
ثبات A یا انباره ACC E0 E1 E2 E3 E4 E5 E6 E7 E0
کلمه وضعیت PSW D0 D1 D2 D3 D4 D5 D6 D7 D0
IP B8 B9 BA BB BC — — — B8
پورت 3 P3 B0 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B0
کنترل وقفه ها IE A8 A9 AA AB AC — — AF A8
پورت 2 P2 A0 A1 A2 A3 A4 A5 A6 A7 A0
ارتباط سریال SBUF قابل آدرس دهی نیست 99
SCON 98 99 9A 9B 9C 9D 9E 9F 98
پورت 1 P1 90 91 92 93 94 95 96 97 90
بایت سنگین تایمر 1 TH1 قابل آدرس دهی نیست 8D
بایت سنگین تایمر 0 TH0 قابل آدرس دهی نیست 8C
بایت سبک تایمر 1 TL1 قابل آدرس دهی نیست 8B
بایت سبک تایمر 0 TL0 قابل آدرس دهی نیست 8A
مد تایمر TMOD قابل آدرس دهی نیست 89
مد شمارنده TCON 88 89 8A 8B 8C 8D 8E 8F 88
PCON قابل آدرس دهی نیست 87
بایت سنگین ثبات DPTR DPH قابل آدرس دهی نیست 83
بایت سبک ثبات DPTR DPL قابل آدرس دهی نیست 82

اشاره گر پشته SP قابل آدرس دهی نیست 81
پورت 0 P0 80 81 82 83 84 85 86 87 80
فقط بایتی 80 بایت برای خواندن و نوشتن موقت 30تا7F
بیتی و بایتی 16 بایت برای خواندن و نوشتن موقت 20تا2F

 

بانک های ثباتی شامل R0-R7 R0-R7 بانک 3 18تا1F
R0-R7 بانک 2 10تا17
R0-R7 بانک 1 08تا0F
R0-R7 بانک 0 00تا07
MGH MGH MGH MGH

8051 در کل 128 بایت RAM دارد که به صورت جدول بالا تقسیم بندی می شود:
1) 32 بایت از مکان های 00 تا 1F برای بانک های ثباتی و پشته کنار گذاشته شده.
2) 16 بایت از 20 تا2F برای خواندن و نوشتن آدرس پذیر بیتی کنار گذاشته شده.
3) 80 بایت از مکان های 30 تا7F برای خواندن و نوشتن بایتی و یا آنچه که عموما داده موقت گفته می شو به کار می رود.
نکته: جلوی خانه هایی که نوشته شده قابل آدرس دهی نیست یعنی اینکه نمی توان با آدرس هگز آن از این ثبات استفاده کرده به عنوان مثال برای SBUF در برنامه نویسی حتما باید خود SBUF را نوشت یعنی از آدرس هگز آن نمی توان استفاده کرد. ولی در بقه موارد مجاز هستیم. با یک مثال این قضیه را روشن می کنیم:
MOV A,#60H یعنی عدد 60 در مبنای هگز را در انباره کپی کن. حال این دستور را این طوری هم می توان نوشت یعنی از آدرس A استفاده کرد. MOV E0,#60H
در RAM /8051 ما چهار بانک ثباتی داریم که هر بانک داری 8 بایت(R0تاR7) 8بیتی می باشد یعنی:
بانک صفر
R7 D0 D1 D2 D3 D4 D5 D6 D7
R6 D0 D1 D2 D3 D4 D5 D6 D7
R5 D0 D1 D2 D3 D4 D5 D6 D7
R4 D0 D1 D2 D3 D4 D5 D6 D7
R3 D0 D1 D2 D3 D4 D5 D6 D7
R2 D0 D1 D2 D3 D4 D5 D6 D7
R1 D0 D1 D2 D3 D4 D5 D6 D7
R0 D0 D1 D2 D3 D4 D5 D6 D7

بقیه بانک ها نیز مانند جدول بانک صفر می باشد از این ثبات ها در برنامه نویسی خیلی زیاد استفاده می شودند.نحوی انتخاب بانک یا تغییر دادن آن به صورت زیر می باشد:
8051 هنگامی روشن می شود بانک صفر به صورت پیش فرض برای بانک ثباتی خود انتخاب می کند که برای تغییر دادن آن می توانیم به صورت زیر عمل کنیم.
RS0(PSW.3) RS1(PSW.4)
0 0 بانک صفر

1 0 بانک یک
0 1 بانک دو
1 1 بانک سه

به کمک دستورات بیتی می توان این بانک را تغییر داد به مثال زیر توجه کنید می خواهیم بانک 3 را به عنوان بانک ثباتی میکرو تغییر دهیم؟
SETB PSW.4
SETB PSW.3
می خواهیم بانک دو را انتخاب کنیم؟
SETB PSW.4
CLR PSW.3
پشته:
هنگامی که 8051 روشن می شود اشارگر پشته به صورت پیش فرض عدد 07 را در خود دارد که نهایت با عث انتخاب بانک 1 برای پشته خود می شود. SP=07H
برای تغییر پشته به مکان دیگری ازRAM یا بانک دیگری می توان به کمک دستور زیر پشته را تغییر داد: MOV SP,#XX که XX آدرس آن مکان از RAM می باشد.
حال کاربرد پشته چیست؟ پشته کاربرد زیادی دارد شاید ما زیاد با آن سرو کار نداشته باشیم ولی CPU با آن خیلی کار دارد به عنوان مثال برای اجرای یک زیر برنامه(برنامه فرعی) مثلا CALL LABEL پردازنده آدرس این مکانی را که در آن به این دستور برخورد کرده، را در پشته خود ذخیره می کند و بعد از اجرای پشته به کمک این آدرس بر می گردد تا ادامه برنامه اصلی را انجام دهد.
برای درج داده رد پشته از دستور PUSH استفاده می کنیم و برای بازیافت داده از پشته از دستور POP استفاده می کنیم. با هر بار درج در پشته اشارگز پشته یک واحد به آن اضافه می شود. و با هر بار بازیافت از پشته اشارگر پشته یک واحد از آن کم می شود.
ROM چیست؟
این حافظه از دست ما خارج است یعنی اینکه فقط توسط کامپیوتر می توان برنامه اصلی را توی این حافظه کپی کرد و ما بعدا توسط خود میکرو نمی توانیم محتوای آن را تغییر دهیم بلکه فقط می توانیم اطلاعات را این حافظه به حافظه RAM انتقال داده و بعد از پردازش می توان آنها را به خروجی فرستاد.
پایه RST(9) ریست
با فعال شدن این پایه یعنی یک شدن به مدت حداقل 2 سیکل ماشین میکرو ریست شده و به خانه 0000H پرش کرده و ار آنجا شروع به خواندن برنامه می کند.
پایه EA
اگر این پایه را یک کنیم میکرو برنامه را از ROM داخلی خودش شروع به خواندن می کند و اگر این پایه را صفر کنیم میکرو از ROM داخلی خودش هیچ اطلاعاتی نمی خواند و با برنامه ریزی که شده از ROM بیرونی شروع به خواندن اطلاعا

ت می کند.
پایه PSE
این پایه برای زمانی است که بخواهیم از RAM یا ROM بیرونی استفاده کنیم که بسته به شرایط یا صف می شود یا یک.
پایه ALE
اگر از RAM یا ROM بیرونی استفاده کنیم این پایه پورت صفر را به عنوان خطوط آدرس معرفی می کند.

دستور EQU و DB
البته این دو دستور جزء قالب های دستوری 8051 نیست یعنی اصلا میکرو چنین دستوری را ندارد و اجرا هم نمی کند. این دو دستور را فقط کامپایلر ها می شناسد که به رهنمون هم معرف هستند اینها برای راحتی کار و برنامه نویسی هستند.
EQU به کمک این دستور می توان یه متغیر تهریف کنیم مثلا ما در یک پروژه داریم که در آن یک کلید به نام OK وجود دارد ما می خواهیم OK را روی بیت 3 از پورت 2 قرار دهیم یعنی اینکه P2.3=OK برای راحتی کار در طول برنامه ممکن از این کلید بخواهیم زیاد استفاده کنیم به همین دلیل اول برنامه این بیت را به متغییر OK نسبت می دهیم به روش زیر:
OK EQU P2.3
…………………….
JB OK,LOOP
برنامه اینطور می باشد که P2.3 به OK اختصاص داده شده و در برنامه اصلی ما می خواهیم که هر گاه این بیت یک شد به آدرس LOOP پرش کند. پس ما می نویسیم اگر OK یک شده به LOOP پرش کن.
DB اگه با LCD سرو کار داشته باشیم برای نمایش پیغام ها روی LCD باید کد اسکی آنها رو نوشت که خیلی کار سخت و وقت گیری به همین دلیل در برنامه پیغام خود را به صورت زیر می نویسیم:
ORG 600H
DB ‘WWW.MC8051.BLOGFA.COM’
ابتدا باید مکان این پیغام را مشخص کنیم مثلا من در خانه 600 ROM این عبارت را نوشته توجه شود که هر کاراکتر 8 بیت دارد و هر یک از آنها در خانه 600و601و602و603 تا;. قرار می گیرد. قالب دستور به این صورت می باشد DB ‘ ‘ متن یا پیغام را باید حتما بین این دو علامت نوشت تا کامپایلر متوجه شود که متن ما همینی هست که توی این دو تا علامت قرار دارد و بعد از این علامت جزء پیغام ما نیست.
دستور MOV
این دستور پر کاربرد ترین دستور در میکرو می باشد معنی این دستور هم کپی کردن هست و انتقال دادن به مثال های زیر توجه کنید!
MOV A,#80H عدد 80 را در انباره کپی کن
MOV R1,#50H عدد50 را در ثبات R1 کپی کن
MOV P1,A محتوای انباره روی پورت 1 انتقال بده
مثال : برنامه یک چشمک زن بنویسید با دو تا LED که روی بیت های P1.1 , P1.2 وصل شده اند؟
ابتدا بیتهای پورت یک را به صورت زیر می نویسیم و کد هگز آن را بدست می آوریم توجه شود که باید حتما بعد از کد H بنویسیم.
P1 D0 D1 D2 D3 D4 D5 D6 D7
02 0 1 0 0 0 0 0 0

04 0 0 1 0 0 0 0 0

عدد 2 را روی پورت 1 انتقال بدهSTART: MOV P1,#02H
یک تاخیر ایجاد کن ACALL DELAY
عدد 4 را روی پورت 1 انتقال بده MOV
به اول برنامه بر گردد و مراحل را تکرار کن SJMP START
یک زیر برنامه تاخیریDELAY:
نکته بجای اینکه کد هگز را بدست‌ بیاوریم می توانیم از قاعد زیر استفاده کنیم فقط توجه شود که باید از حرف B حتما استفاده کنیم.MGH
MOV P1,#00000010B , MOV P1,#00000100B
انواع مدهای آدرس دهی
الف) آدرس دهی ثباتی
این روش آدرس دهی به صورت ثباتی انجام می گیرد یعنی اینکه ثبات با ثبات کپی می شوند.
محتوای یکی از ثبات های 1 تا 7 را در انباره کپی می کندMOV A,R1…R7
محتوای R3 در خانه 30 از RAM کپی می شود MOV 30H,R3
ب) آدرس دهی مستقیم
یعنی اینکه ثبات با ثبات یا خانه ای از RAM با خانه ای دیگر به طور مستقیم و بدون واسطه انجام می گیرد.
محتوای R5 در R4 کپی می شودMOV R4,R5
محتوای ثبات B در انباره کپی می شودMOV A,B
محتوای خانه 30 از RAM در ثبات R3 کپی می شود MOV R3,30H
محتوای خانه 30 از RAM در ثبات B کپی می شود MOV B,30H
ج) آدرس دهی غیره مستقیم
همانطور از اسمش پیداست به صورت غیر مستقیم دیتایی از یک نقطه به نقطه دیگر کپی می شود.
محتوای خانه ای از RAM که آدرس آن در ثبات R0 می باشد را در انباره کپی کن MOV A,@R0
محتوای خانه ای از RAM که آدرس آن در ثبات R1 می باشد را در ثبات B کپی کن MOV B,@R1
محتوای خانه ای از RAM که آدرس آن در ثبات R0 می باشد را در خانه 40Hاز RAM کپی کن MOV 40H,@R0
محتوای خانه ای از RAM که آدرس آن در ثبات R1 می باشد را در TL0 کپی کن MOV TL0,@R1
نکته: برای آدرس دهی غیر مستقیم تنها مجاز هستیم از R0 و R1 استفاده کنیم.
از این نوع آدرس دهی بیشتر در مواردی استفاده می شود که بخواهیم خانه های زیادی از RAM را بخوانیم یا در آن چیزی بنویسیم که باعث کاهش بسیار زیاد تعداد دستورات می شود برای واضح تر شدن به این نوع آدرس دهی به مثال زیر توجه کنید.
برنامه بنویسید تا عدد 50H را در 20 خانه از RAM با آدرس شروع 40H کپی نماید؟
عدد 20H را در R5 کپی کن MOV R5,#20H
عدد 40H را در R0 کپی کن MOV R0,#40H
عدد 50H را در آدرسی که R0 دارد کپی کن START: MOV @R0,#50H
یک واحد به R0 اضافه کن INC R0

یک واحد از R5کم کن اگر صفر نشده به برچسپ START پرش کن DJNZ R5,START
برنامه به این صورت کار می کند که ابتدا عدد 20 که معادل14H می باشد در R5 کپی می شود که بعنوان شمارنده بکار می رود تا فقط 20 خ

انه از RAM را اطلاعات در آن کپی کند. به ثبات R0 مقدار 40H یعنی اولین خانه ای که باید در آن این اطلاعات کپی شود را قرار می دهیم در خط بعدی عدد 50H در آدرسی که R0 دارد کپی می شود یعنی در خانه 40H و در خط بعدی یک واحد به R0 اضافه می شود تا در تکرار بعدی عدد 50 در خانه 41H کپی شود. در آخرین خط برنامه یک واحد از R5 کم می شود تا به 19 و 18 و 17و در نهایت به صفر برسد و عدد 50 در 20 خانه از RAM کپی شود.MGH
د) آدرس دهی فوری
هرگاه از علامت پوند (#) در پشت یک عدد استفاده کردیم آدرس دهی فوری می شود یعنی اینکه فورا عددی در ثبات و یا در خروجی انتقال می یابد.
MOV A,#05H
MOV R1,#85H
MOV @R1,#60H
دستور MOVC A,@A+DPTR
از این دستور بیشتر برای رفتن به خانه های از حافظه با آدرس بیشتر از FF که دیگر دستورات قادر به انجام آن نخواهند بود استفاده می شود. طرز کار این دستور به این گونه است که چون DPTR یک ثبات 16 بیتی می باشد قادر است تا از 0000 تا FFFF را در خود ذخیره کند. پس محتوای DPTR با محتوای انباره جمع می شود و تشکلیل یک آدرس را می دهند که میکرو به این آدرس رفته و محتوای 8 بیتی آن را در انباره کپی میکند. این دستور کاربرد های فراونی دارد از جمله در آوردن اطلاعات یا یک متن یا پیغام از حافظه ROM و نمایش بر روی LCD .عملکرد ان در آوردن اطلاعات مشابه قسمت ج) در مثال بالا می باشد.MGH
آموزش میکرو کنترلر 8051 قسمت اول (سخت افزار)
آموزش میکرو کنترلر 8051 قسمت سوم (معرفی دستورات)
جمع و تفریق بی علامت )دستور (ADD

از این دستور برای جمع دو داده 8 بیتی استفاده می شود. برای عمل جمع حتما باید یکی از داده ها در انباره A باشد و دیگری می تواند در یکی از ثباتها یا داده فوری باشد.
قالب دستور: ADD A,SOURCE
مثال عدد 10H را با E5 جمع کنید؟
ابتدا یک از اعداد را به طور دلخواه در انباره

ریخته و سپیس عدد دیگر را با انباره جمع می کنیم
MOV A,#10H 10H
ADD A,#0E0H +E5H =F5H A=F5H
نکته: اگر بعد از علامت پوند # عددی در مبنای هگز باشد که بایت سنگین آن یکی از حروفهای A تا F باشد باید حتما بین این حروفها و # صفر قرار دهیم تا کامپایلر آن را یک عدد در مبنای هگز بشناسد نه یک حرف انگلیسی.
بعد از عملیات جمع نتیجه حاصل جمع در خود انباره قرار می گیرد.
جمع اعداد 16 بتی دستور ADDC
از این دستور برای جمع دو داه 16 بیتی استفاده می شود البته نه اینکه مستقیما داده 16 بیتی را با هم جمع می کند بلکه ما ابتدا باید این داده 16 بتی را به داده 8 بتی تجزیه کردن و با هم جمهع کنیم برای این کار اگر با 8 بیتی اول عدد اول را با 8 بیت اول عدد دوم جمع کنیم اگر رقم نقلی تولید شود این دستور به طور اتوماتیک این رقم نقلی را با بایت دوم عدد اول و دوم جمع می کند به مثال زیر توجه کند!
مثال می خواهیم عدد 3CE7+3B8D را در مبنای هگز با هم جمع کنیم. برای جمع ابتدا پرچم کری را صفر می کنیم چون ممکن است از قبل توسط برنامه ای دیگر یک شده باشد. سپس این داده 16 بیتی را به داده 8 بیتی تجزیه می کنیم. می دانیم که در میکر همه چیز 8بتی می باشد پس از جمع دو داده 16 بیتی مطمئنا یک داده 16 بزرگتر تولید می شود برای همین ما بایت سبک را در R1 قرار می دهیم و بایت سنگین را در R2 قرار می دهیم البته این یک فرض دلخواه می باشد شما می توانید این داده را در هر ثباتی قرار دهید و از حاصل این جمه در جایی دیگر استفاده کنید.
CLR C
MOV A,#0E7H
ADD A,#8DH
MOV R1,A
MOV A,#3CH
ADDC A,#3BH

MOV R2,A
اصول کار ADDC در اصل این است که دو عمل جمع را انجام می دهد یعنی اینکه ابتدا عدد 3C را با عدد 3B جمع کرده و نتیجه این محاسبه را دوباره با مقدار کری یعنی CY=1 جمع می کند و نتیجه نهایی را در انباره قرار می دهد.
1
3CE7
در این مثال از جمع E7+8D یک رقم نقلی تولید می شود که در نتیجه پرچم کری برابر با 1 خواهد شد که نشانگر انشار رقم نقلی از بایت پایین به بایت بالا می باشد که در خط بعدی برنامه این رقم نقلی با حاصل جمع بایت های سنگین نیز جمع خواهد شد.
دستور DA A
از این دستور برای جمع BCD استفاده می شود همانطور که می دانیم اعداد ما از 0 تا 9 می باشد که در میکرو بعد از جمع ممکن است این حاصل جمع BCD نباشد و برای ما قابل فهم نیست یعنی اینکه قابل نمایش روی سون سگمنت یا LCD نیست که برای حل این مشکل از دستور DA A استفاده می شود قابل ذکر است که این دستور تنها بعد از دستور جمع و با انباره می تواند کار کند یعنی اینکه قبل از DA A باید از دستور جمع حتما استفاده شود. عددی که قرار است برای BCD بودن تست شود اول باید انباره قرار گیرد و سپس از این دستور استفاده کنیم. این دستور یک بایت را چک می کند و در صورت لزوم به نیبل پایین عدد 6 را اضافه می کند تا این BCD استاندارد شود و برای نیبل بالا عدد 6 یعنی 60 را اضافه می کند. به مثال های زیر توجه کنید!
17H+28H=3FH=00111111B
عدد F یک عدد BCD نمی باشد همانطور که می دانیم حداکثر عدد یعنی 9 دارای کد 1001 می باشد که در نیبل پایین این عدد 1111 می باشد برای BCD کردن آن به صورت زیر عمل می کنیم. ابتدا عدد را در انباره قرار داده و سپس از دستور DA A استفاده می کنیم دستور به طور خودکار عدد 6 را به نیبل پایین اضافه می کند.
MOV A,#17H 17
ADD A,#28H +28
DA A 3F+06=45H
برای نیبل بالا هم همین مراحل انجام می گیر البته همانطور گفتیم این دستو خودکار است یعنی اینکه اگر خود حاصل جمع BCD بود دیگر عدد 6 را اضافه نمی کند.
تفریق اعداد بی علامت (SUB SUBB)
البته دستور تفریق دو نوع می باشد یکی SUB و دیگری SUBB تفریق با قرض. در بسیار از میکرو پروسسورها این دو نوع دستور وجود دارد حال در8051 فقط SUBB وجود دارد برای تبدیل SUBB به SUB کافی است که قبل از اجرای این دستور CY=0 گردد.

SUBB با CY=0
8051 و دیگر پردازنده های مدرن از روش متمم 2 برای تفریق استفاده می کنند.
برای مثال عدد 3F-23 را انجام م دهیم:
CLR C CY=0
MOV A,#3FH A=3F
MOV R1,#23H R1=23

SUBB A,R1 A-R1 = 1C
اگر بعد از اجرای SUBB پرچم CY=1 گردد نتیجه عملیات منفی بوده و اگر CY=0 گردد نتیجه عملیات مثبت بوده. حال اگر نتیجه منفی بود CPU آن را به صورت متمم 2 رها میکند که باید خود برنامه نویس با استفاده از دستوات شرطی نتیجه را به کمک دستور CPL (یعنی متمم کردن) و دستور INC (یک واحد اضافه کردن) تغییر دهد.
مثال عدد 6E از 4C کم شود و نتیجه تفریق در ثبات R1 قرا گیرد؟
در این برنامه اگر نتیجه مثیت باشد که MGH پرش می کند و حاصل را د R1 قرار می هد و اگر نتیجه منفی باشد ابتدا محتوا انباره متمم می شود و سپس یک واحد به آن اضافه می شود که در نهایت نتیجه برایر خواهد بود با -22
پرچم کری برابر صفر گردد CLR C
عدد 4C در انباه قرار گیرد MOV A,#4CH
عدد 6E از انباره کم شود SUBB A,#6E
اگر پرچم کری صفر است به MGH پرش کن JNC MGH
محتوای انباره را متمم کن CPL A
یک واحد به انباره اضافه کن INC A
محتوای انباره را در R1 کپی کن MGH: MOV R1,A
SUBB با CY=1
از این دستور برای تفریق اعداد 16 بیتی استفاده می شود که از قرض عملوند پایین تر مراقبت می کند. اگر CY=1 باشد بعد از اجرای دستور SUBB عدد 1 از حاصل تفریق کم خواهد شد. به مثال زیر توجه کنید!
می خواهیم عدد 2762-1296 را از هم کم کنیم؟ بایت سبک در R1و بایت سنگین در R2
کری برابر با صفر شود CLR C
عدد 62 را در انباره بریز MOV A,#62H
عدد 96 را از انباره کم کن که از این کم کردن پرچم کری 1 خواهد شد SUBB A,#96H
نتیجه این دو بایت را در R1 قرار بده MOV R1,A
عدد 27 را در انباره کپی کن MOV A,#27H
عدد 12 را از انباره کم کن و این نتیجه را اگر CY=1 است از 1 هم کم کن SUBB A,#12H
نتیجه را در R2 قرار بده MOV R2,A
توضیح برنامه: ما در اول برنامه پرچم کری را به کمک دس

تور CLR صفر کردیم حال برای تفریق این عدد 16 بتی را به دو عدد 8 بتی تجزیه کرده و از هم کم می کنیم از تفریق عدد 96 از 62 پرچم کری ما یک می شود و این نشان دهنده منفی بودن عملیات است و در تفریق دو بایت بعدی میکرو دو بایت سنگین را از هم کم می کند و سیپس نتیجه هر چه بود به پرچ کری نگاه می کند می بیتد که CY=1 شده بود از قیل، پس این نتیجه را از 1 کم می کند و نتیجه را در R2 قرار می دهد.
قضیه اعدا مثبت و منفی در دیجیتال
در دیجیتال ما بیت آخر را به عنوان علامت مثبت و منف

ی اعدد استفاده می کنیم به این صورت که اگر بیت آخر که با رنگ قرمز نشان داده شده صفر بود نشانگر مثبت بودن عدد می باشد و اگر یک بود یعنی اینکه عدد منفی می باشد پس ما تنها از 7 بیت برای مقدار عدد می توانیم استفاده کنیم. به محاسبه عدد زیر توجه کنید؟
0 1 0 0 0 1 1 0 = 62H
0 1 1 0 1 0 0 1 = -96H
در میکرو CPU عمل جمع را جمع می کند و عمل تفریق را هم جمع می کند چون طراحی مدار تفریق گر در CPU مشکل است از همان جمع کننده استفاده کرده اند اما برای تفریق CPU مراحل زیر را انجام می دهد.
1) ابتدا عدد منفی را متمم کرده (مکمل 1)
2) سپس یک واحد به آن اضافه می نماید (مکمل 2)
CPU دو عدد بالا را برای تفریق به صورت زیر انجام می دهد:
با عدد 62 که خودش مثبت می باشد کاری ندار و فقط روی عدد منفی به صورت زیر کار می کند.
0 1 0 0 0 1 1 0 = 62H ثابت می ماند
0 1 1 0 1 0 0 1 = -96H معادل باینری این عدد
1 0 0 1 0 1 1 0 متمم کردن فقط عدد 96
1 + با عدد 1 جمع می شود
0 1 0 1 0 1 1 0 = 6AH نتیجه بعد از جمع با عدد 1
0 1 0 0 0 1 1 0 = 62H
0 1 0 1 0 1 1 0 = 6AH حال این نتیجه را با عدد 62 جمع می کنیم
0 0 1 1 0 0 1 1 = CCH نتیجه نهایی پایان کار CPU
برای اینکه نتیجه را به دسیمال تبدیل که بفهمیم نتیجه عملیات چند بوده به شکل زیر عمل می کنیم
0 0 1 1 0 0 1 1 = CCH نتیجه نهایی را دوباره متمم می کنیم
1 1 0 0 1 1 0 1 البته در ابن مرحله بیت علامت را متمم نمی کنیم
1 +
0 0 1 0 1 1 0 1 = دسیمال عدد همرا با بیت علامت آن
4 3 – = -34H که -34H معادل -52 دسیمال می باشد

با توجه به جدول بالا که به وضوحنشان داده ش

ده که چطوری اعدا منفی از هم تفریق می شود فهمیدیم که اگر عدد ما علامت دار باشد در نتیجه 7 بیت اول مقدار عدد می شود و بیت آخر علامت عدد می شود که این بیت آخر روی پرچم کری تاثیر دارد یعنی اینکه اگر این بیت 1 شود در اصل پرچم کری یک شده و وقتی کری 1 شود CPU متوجه می شود که نتجه محاسبه منفی بود.

 

کلمات کلیدی :

 

  مقاله تحلیل بنیادی و نموداری شرکت ایرانیت pdf دارای 17 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله تحلیل بنیادی و نموداری شرکت ایرانیت pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله تحلیل بنیادی و نموداری شرکت ایرانیت pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله تحلیل بنیادی و نموداری شرکت ایرانیت pdf :

تاریخچه
شرکت ایرانیت یکی از شرکتهای حاضر در بورس می باشد که در زمینه تولید انواع اتصالات و لوله و ورق آزبست سیمانی فعالیت دارد تاسیس ایرانیت به سال 1335 مرتبط می باشد و پس از سالها تلاش در زمینه محصولات سیمانی در سال 1368 موفق به ورود در بازار بورس اوراق بهادار تهران شده است.

همچنین شرکت دارنده گواهینامه ISO 9001:2000 ، ISO 14001:1996 و گواهینامه رعایت الزامات ایمنی (OHSAS 18001:1999) می باشد.

تولیدات و فعالیت های شرکت
فعالیت های شرکت در زمینه تولید اتصالات، لوله ومتعلقات و ورق ومتعلقات می باشد. بیشترین میزان فروش محصولات شرکت به ترتیب عبارتند از ورق ومتعلقات ، لوله ومتعلقات.

اخیرا شرکت ایرانیت در مزایده خرید کارخانه سیپورکس (شرکت ساختمانی)سیمان یزد که از سوی بانک صنعت ومعدن برگزار شد شرکت کرد وبرنده شد. این کارخانه در زمینی به مساحت 450 هکتار کنار اتوبان کرج – قزوین در مقابل سیمان آبیک احداث و با توجه به این که سال‌های متمادی است فعالیت صنعتی ندارد

احتیاج به نوسازی و بازسازی و توسعه دارد که براساس برنامه‌هایی قرار است ظرف دوسال آتی با نصب ماشین‌آلات و تجهیزات جدید و راه‌اندازی خطوط موجود زمینه احداث سالانه یک ‌هزار خانه پیش‌ساخته را فراهم آورد.

هیات مدیره شرکت در نظر دارد که در مجمع آینده، به منظور انجام برنامه‌‌های آتی توسعه مستقیم ایرانیت و توسعه غیر‌مستقیم پروژه‌‌ها از جمله سیپورکس و سیمان اشکذر، سرمایه شرکت را از 45‌میلیارد و 600میلیون ریال طی یک دوره 5 ساله در چند مرحله به 5 ‌برابر معادل 228‌میلیارد ریال افزایش دهد که در صورت تصویب مجمع این مهم انجام خواهد شد. اولین مرحله افزایش سرمایه نیز از محل سود سهام سال‌ ‌مالی‌ منتهی به 31 شهریور ماه 84‌ تامین خواهد شد.

سهامداران شرکت

همانطور که مشاهده می شود بیشترین ترکیب سهامداری مربوط به شرکت مهرام و سرمایه گذاری ملت میباشد وسومین سهامدار سرمایه گذاری ملی ایران می باشد.

لازم به ذکر است در آذر ماه 1383 ، 5476 درصد از سهام شرکت ایرانیت توسط شرکت سرمایه گذاری توسعه صنعتی ایران واگذار و توسط شرکت های گروه تولیدی مهرام و سرمایه گذاری ملت که جزو مجموعه شرکت های آقای گنجی می باشد، خریداری شده است.
بررسی روند صورت های مالی شرکت ایرانیت
1- نسبت نقدینگی

نسبتهای نقدینگی توانایی پرداخت بدهی های جاری را از محل داراییهای جاری می سنجد. نسبت جاری یعنی چه میزان داراییهای جاری پشتوانه بدهی های جاری می باشند.نسبت جاری شرکت ایرانیت در طی یک دوره 6 ساله از روند خاصی پیروی نمی کند اما همواره مقدار آن بین 12 تا 16 بوده است.

نسبت آنی نشان دهنده این است که داراییهای جاری سهل الوصول به چه میزان پشتوانه بدهیهای شرکت میباشند. نسبت های آنی شرکت ایرانیت در این دوره 6 ساله روند صعودی داشته وکمتر از 1 می باشد.از طرفی به خاطر بالا رفتن موجودی کالا ومواد اولیه شرکت وپیش پرداختها، این نسبت کمتر از نسبت جاری شرکت می باشد .

2-نسبت اهرمی

نسبت بدهی ترکیب ساختار سرمایه شرکت را نشان می دهد و بیان می کند که از کل منابعی که داراییها تهیه شده اند چه درصدی توسط سهم شرکا و چه درصدی از محل ایجاد بدهی تامین شده است. هر چه میزان استفاده از بدهی در ساختار سرمایه بیشتر باشد ریسک مالی شرکت بالا می رود چون یک هزینه ثابت بهره برای تسهیلات دریافتی باید پرداخت گردد

و شرکت الزام به پرداخت بموقع بدهیهای تجاری دارد و همین عامل باعث می شود که در صورت کاهش درصد مشخصی از سود عملیاتی شرکت از میزان مورد پیش بینی ، سود خالص با شدت بیشتری کاهش یابد و بر عکس این مسئله هم صادق است. برای شرکت ایرانیت نسبت بدهی از سال 78 به بعد همواره بالاتر از 67 درصد بوده است .

در طی دوره 6 ساله با توجه به افزایش داراییها وتامین مالی بیشتر از محل بدهی ها(تسهیلات بانکی) می توان گفت ریسک شرکت افزایش داشته است.اما دیده می شود که نسبت بدهی از 78 درصد در سال 82 به میزان 67 درصد در سال 83 تقلیل یافته است.

3- نسبت سود آوری

طی4 ساله گذشته بازده سهامداران و بازده داراییها و سود خالص و ناخالص به فروش روند صعودی داشته است .
4- کارایی فعالیت

طی یک دوره 4 ساله کارایی کل دارایی ها و دارایی ثابت روند افزایشی داشته اما بر طبق نمودار فوق، کارایی دارایی های ثابت بسیار بیشتر از کل دارایی های می باشد که این نشان دهنده کارایی ضعیف دارایی های جاری است.

 

کلمات کلیدی :

 

توجه : این پروژه به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

  پاورپوینت تبدیل توصیف UML معماری نرم‌افزار به مدل کارایی شبکه‌های صف (QN) و تولید بازخورد از نتایج ارزیابی کارایی pdf دارای 58 اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در Power Point می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل پاور پوینت پاورپوینت تبدیل توصیف UML معماری نرم‌افزار به مدل کارایی شبکه‌های صف (QN) و تولید بازخورد از نتایج ارزیابی کارایی pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

---

لطفا به نکات زیر در هنگام خرید

دانلود پاورپوینت تبدیل توصیف UML معماری نرم‌افزار به مدل کارایی شبکه‌های صف (QN) و تولید بازخورد از نتایج ارزیابی کارایی

توجه فرمایید.

1-در این مطلب، متن اسلاید های اولیه 

دانلود پاورپوینت تبدیل توصیف UML معماری نرم‌افزار به مدل کارایی شبکه‌های صف (QN) و تولید بازخورد از نتایج ارزیابی کارایی

قرار داده شده است

 

2-به علت اینکه امکان درج تصاویر استفاده شده در پاورپوینت وجود ندارد،در صورتی که مایل به دریافت  تصاویری از ان قبل از خرید هستید، می توانید با پشتیبانی تماس حاصل فرمایید

3-پس از پرداخت هزینه ، حداکثر طی 12 ساعت پاورپوینت خرید شده ، به ادرس ایمیل شما ارسال خواهد شد

4-در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل اسلاید ها میباشد ودر فایل اصلی این پاورپوینت،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

5-در صورتی که اسلاید ها داری جدول و یا عکس باشند در متون زیر قرار داده نشده است

---

بخشی از متن پاورپوینت تبدیل توصیف UML معماری نرم‌افزار به مدل کارایی شبکه‌های صف (QN) و تولید بازخورد از نتایج ارزیابی کارایی pdf :

اسلاید 1 :

عناوین مورد بحث

• انگیزه‌ها و اصول عمومی
• پیش زمینه
• ضرورت و اهداف
• تشریح متدولوژی ارزیابی کارایی
• مثال کاربردی: سیستم خود پرداز بانکی(ATM)
• جمع بندی و نتیجه گیری

اسلاید 2 :

انگیزه‌های تحلیل کارایی نرم افزار

üهزینه های هنگفت مالی، انسانی و زمانی تولید و توسعه یک سیستم نرم افزاری بزرگ

 

üکیفیت  نرم‌افزار تا حدود زیادی توسط مشخصه‌های کارایی مثل زمان پاسخ، توان عملیاتی، و بهره‌وری منابع تعیین می‌شود

üشناسایی زود هنگام مشکلات کارایی در سطح معماری نرم‌افزار

×افزایش هزینه تغییر طراحی با جلو رفتن در فرایند تولید

×

üتأیید اعتبار انتخابهای طراحی  یا  مقایسه طراحی های مختلف از دیدگاه کارایی

ü

دو پرسش در اینجا مطرح است:

–چگونه کارایی را در فرایند تولید نرم‌افزار ارزیابی کنیم؟

–کی کارایی باید ارزیابی شود؟

اسلاید 3 :

 کارایی چگونه ارزیابی می‌شود؟

• رویکرد مبتنی بر اندازه‌گیری(Measurement-based)

–اندازه‌گیریهای مستقیمی روی سیستم درحال اجرا یا یک نمونه انجام می‌گیرد؛ این اندازه‌گیریها، برای شناسایی گلوگاه‌ها بکار می‌روند.

• رویکرد مبتنی بر مدل (Model-Based)

–یک مدل کارایی از سیستم نرم‌افزاری ساخته می‌شود؛ از این مدل برای تقلید رفتار سیستم و پیش‌بینی کارایی آن استفاده می‌گردد. 

اسلاید 4 :

ارزیابی کارایی مبتنی بر مدل

• مزایا:

ü  نیازی به یک سیستم در حال اجرا ندارد.

ü  از مراحل نخست طراحی قابل اعمال می‌باشد.

• معایب:

û  دقت پیش‌بینی کارایی به دقت مدل نرم‌افزار  بستگی دارد  (به هرحال، دقت 100% لازم / منطقی نیست).

û  گزارش دادن بازخورد، به خاطر ساختار متفاوت مدل کارایی نسبت به مدل نرم‌افزار، ممکن است دشوار باشد.

اسلاید 5 :

ضرورت و اهداف

• تولید و توسعه یک متدولوژی سیستماتیک برای ارزیابی کارایی طراحی نرم افزار با ویژگی های زیر:

× استفاده آسان، و احتمالاً تجمیع آن با ابزارهای CASE

× مبتنی بر نمادسازی های استاندارد، در صورت در دسترس بودن و  مناسب بودن

× از مراحل نخست قابل اعمال باشد

× تفسیر نتایج حاصل از تحلیل و ارزیابی مدل کارایی

     استخراج شده، و ارائه بازخورد مناسب به طراح

اسلاید 6 :

ضرورت و اهداف

• تولید و توسعه یک متدولوژی سیستماتیک برای ترجمه اتوماتیک توصیفهای UML‌ معماری نرم‌افزار به مدلهای کارایی QNM
• تفسیر نتایج حاصل از تحلیل و ارزیابی مدل کارایی استخراج شده، و ارائه بازخورد مناسب به طراح
• چرا تحلیل کارایی در سطح معماری نرم‌افزار؟

×تجرید مناسب سطح معماری نرم‌افزار

×تحلیل در مرحله اولیه تولید نرم‌افزار، فازی که در آن انتخاب های اساسی مؤلّفه‌ها و تعامل بین آنها صورت می‌گیرد

×تأثیر  قابل توجه تصمیم‌های معماری  بر ویژگیهای کیفی، از جمله کارایی

• چرا استفاده از زبان مدلسازی UML؟

× توصیف جنبه‌های ایستا و پویای نرم‌افزار با استفاده از نمودارهای مختلف

×بکارگیری نمادسازی و چارچوب مفهومی یکسان  برای توصیف، طراحی تا پیاده‌سازی

×گسترش‌پذیر ی کامل  با مکانیزم‌های توسعه و حاشیه‌نویسی و قابلیت تطابق با نیاز خویش

×پشتیبانی گسترده توسط مجموعه وسیعی از ابزارها

• چرا استفاده از مدل کارایی QNM؟

×  عمومی‌ترین مدل کارایی 

×دقت نسبتاً بالای نتایج کارایی و کفایت و کارا بودن آن در تحلیل و ارزیابی مدل

×تحلیل توسط روشهای تحلیلی و یا شبیه‌سازی به منظور ارزیابی مجموعه‌ای از شاخصهای کارایی مثل بهره‌وری منابع، توان عملیاتی، زمان پاسخ به مشتری و غیره

اسلاید 7 :

روش پیشنهادی پروژه

1-   تبدیل اتوماتیک نمودارهای UML (توصیف کننده معماری نرم افزار) به اسناد XML با استفاده از Unisys XMI که بصورت آماده در Rational Rose پشتیبانی می‌شود.

2-  فراهم کردن الگوریتمی برای استخراج اطلاعات کارایی از سند XML.

3-  در آوردن اطلاعات استخراج شده به قالبی مناسب برای تولید اتوماتیک QNM جهت محاسبه اندازه‌های کارایی.

4-  تفسیر نتایج حاصل از تحلیل و ارزیابی  QNM‌ و ارائه بازخورد مناسب به طراح.

اسلاید 8 :

روش پیشنهادی پروژه

1-   تبدیل اتوماتیک نمودارهای UML (توصیف کننده معماری نرم افزار) به اسناد XML با استفاده از Unisys XMI که بصورت آماده در Rational Rose پشتیبانی می‌شود.

2-  فراهم کردن الگوریتمی برای استخراج اطلاعات کارایی از سند XML.

3-  در آوردن اطلاعات استخراج شده به قالبی مناسب برای تولید اتوماتیک QNM جهت محاسبه اندازه‌های کارایی.

4-  تفسیر نتایج حاصل از تحلیل و ارزیابی  QNM‌ و ارائه بازخورد مناسب به طراح.

اسلاید 9 :

نمودارهای UML مورد استفاده

• نمودارهای UML Collaboration‌ برای توصیف معماری نرم‌افزار در سطح بالا
• نمودارهای Deployment جهت اختصاص مؤلفه‌های نرم‌افزار به منابع سخت‌افزاری
• نمودارهای تعاملی، مثل نمودارهای Sequence و Collaboration برای مدل کردن رفتار نرم‌افزار
• نمودارهای Use Case برای استخراج اطلاعات مورد نیاز برای مشخص کردن بارهای‌کاری
• استفاده از پروفایل کارایی UML (UML Profile for Schedulability, Performance and Time) برای:

× نمایش و توصیف نیازمندیهای کارایی در  UML

× بکارگیری  یک نمادسازی استاندارد در توصیف این ویژگیها

× پشتیبانی ابزارهای موجود

اسلاید 10 :

مزیت روش مطرح شده

1-    QNM حاصل نیازی به توسعه و گسترش آن با اطلاعات مربوط به کارایی اضافی ندارد .

2-  فقط بلوکهای سازنده استاندارد UML (به همراه گسترش تعریف شده در پروفایل کارایی) برای ساخت و حاشیه‌نویسی مدل نرم‌افزار بکار می‌روند.

3-  بعد از تحلیل و ارزیابی مدل کارایی استخراج شده، نتایج حاصل تفسیرشده و به صورت بازخورد مناسب، در اختیار طراح قرار داده می‌شود.

 

کلمات کلیدی :

 

  تحقیق در مورد مشاهده تعدادی از اندام‌های رویشی و زایشی در قارچ‌ها pdf دارای 20 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد تحقیق در مورد مشاهده تعدادی از اندام‌های رویشی و زایشی در قارچ‌ها pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی تحقیق در مورد مشاهده تعدادی از اندام‌های رویشی و زایشی در قارچ‌ها pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن تحقیق در مورد مشاهده تعدادی از اندام‌های رویشی و زایشی در قارچ‌ها pdf :

مشاهده تعدادی از اندام‌های رویشی و زایشی در قارچ‌ها

Vegetative = Somatic (بدنی = رویشی)

Fungal organs
Acexual (غیرجنسی)
Reproductive (تولید مثل زایشی)

Sexual (جنسی)
a. Oidium (R.A)
b. Synnema = Graphium (R.A)
c. Septate Hypha (V)

d. Chalmydospore (V)
e. Conidium (R.A)
f. Coenocytic Hypha (V)
نکته) “Hypha” Conidium نیست، بلکه اسپور (spore) است و در تولید مثل غیرجنسی ایجاد می‌شود.
نکته: به پایه‌ای که روی Hypha در شکل شماره 1 ایجاد می‌شود، Conidiophore گویند.

موضوع:
مشاهده اندام‌های رویشی و زایشی در قارچ‌ها
1
Coenocytic Hypha • Zoosporangium
Zoosporangium • Zoosporangiophore
Zoosporangiophore • Coenocytic Hypgha
2.
Ascopore
Ascus – Ascospore
Ascus
نکته) Ascus دسته‌ای از قارچ‌ها هستند که در تولید مثل جنسی این اندام‌ها را تولید می‌کند.
3
Stroma
Ascus
Ascospore
نکته: معمولاً تعداد Ascospore چه در تک سلولی و چه در دو سلولی 8تاست.
4 Pycnidium
نکته: Rhizomorph برای قارچ Armillaria استفاده می‌گردد.
نکته) Sclerotium توده‌های به هم پیچیده از Hypha است.
7 Sclerotium
نکته) یکی از قارچ‌ها که مولد این اندام است.
Colletotrichum Gloeosporioides
نکته) بیماری که این اندام را ایجاد می‌کند Canker (شانکر) است.

آزمایشگاه قارچ‌شناسی و بیماری‌های گیاهی
موضوع: بیماری سفیدک پودری در گیاهان
سفیدک سطحی = سفیدک حقیقی Powdery Mildew
پوشش سفیدک Mycelium
نمونه‌برداری از پوشش سفید
Conidium
Conidiophore
در شرایط محیطی نامساعد در داخل پوشش سفید نقطه‌های سیاه رنگی دیده می‌شود.
نمونه‌برداری:
Ascus
Cleistothecium
Ascospore
بیماری سفیدک پودری جو Barley powdery mildew

Pathogen: Blumeria garminis
سفیدک پودری شمشاد
Pathogen: Microspoaera euonymi – japonici

موضوع:
بیماری‌های زنگ (Rust) در گیاهان
جوش Rustule
بیماری زنگ رز تک سلولی
Pustule
اسپورهای بهاره است: به رنگ زرد تا نارنجی = تک سلولی
Uredopustule • Uredospoere
اواخر فصل: به رنگ مشکی = چند سلولی
Teliopustule • Teliospore
نکته: تشخیص زنگ‌ها معمولاً از روی Teliosporeها صورت می‌گیرد و باعث بقای زنگ و انتشار آن از سالی به سال دیگر می‌شود.
Teliospore گیاه تمشک در زیر میکروسکوپ
نکته) عامل این دو بیماری قارچ است با نام علمی
Pathogen: Phragmidium mucronatum

موضوع:
بیماری سفیدک کرکی (داخلی، دروغی و کاذب) در گیاهان (Downy mildew)
Pathogen: قارچ (قارچ‌های پست) Polyphage: چند میزبانه Sign دارد.
بیماری سفیدک کرکی در گیاهان
این بیماری تحت نام سفیدک کرکی، سفیدک داخلی، دروغی و کاذب نیز نامیده می‌شود. به زبان انگلیسی نام این بیماری Downy mildew است. این بیماری نیز همانند زنگ‌ها، سیاهک‌ها و سفیدک‌های پودری در بسیاری از گیاهان زراعی و باغی بروز پیدا می‌کند. عامل این بیماری قارچ است و این قارچ جزو قارچ‌های پست می‌باشد. Pathogen بیماری پولیفاژ بوده و به طیف وسیعی از گیاهان حمله می‌کند. علائم این بیماری در اکثر گیاهان بیمار یکسان و به شرط زیر است:

ابتدا در سطح فوقانی برگ‌ها لکه‌های سبز کمرنگ تا زرد و با حاشیه نامشخص تشکیل شده که به تدریج توسعه پیدا می‌کند. در سطح زیرین برگ‌ها و درست در محل لکه‌ها فرم تولید مثل غیرجنسی قارچ به صورت پوشش کرکی سفید مایل به خاکستری خود را نشان می‌دهد. اگر از این پوشش نمونه‌برداری کنیم، زئوسپورانژیوفورها و زئوسپورانژیوم‌های قارچ مشاهده می‌شود. آنها از روزنه‌های تحتانی سطح برگ خارج می‌گردد. بیماری‌های سفیدک کرکی موجب کاهش سطح فتوسنتزی برگ‌ها شده و بدین ترتیب باعث ریزش گل‌ها، کوچک شدن میوه‌ها و یا ریزش آنها می‌شود. در بعضی از گیاهان مانند انگور علائم بیماری بر روی خوشه قوره و انگور قابل مشاهده است.

نام بیماری عامل بیماری
سفیدک کرکی کاهو Bremia Lactuca
سفیدک کرکی انگوی Plasmopare Viticola
سفیدک کرکی اسفناج Peronospore effuse
کنترل و مبارزه:

سفیدک‌های کرکی آب و هوای نسبتاً گرم و مرطوب را پسندیده و در روزهایی که هوا آفتابی نباشد، بیشتر به چشم می‌خورد. بنابراین شرایط آب و هوای ابری و مرطوب بالا به توسعه این بیماری کمک زیاد می‌کند. جهت کنترل و مبارزه با این نوع بیماری لازم است به موقع علائم بیماری مورد توجه قرار گیرد و اقدامات لازم صورت گیرد. به محض مشاهده لکه‌های کوچک بر روی سطح برگ‌ها معمولاً سم‌پاشی با قارچ‌کش‌های مناسب صورت می‌گیرد. قارچ‌هایی که معمولاً جهت کنترل این بیماری‌ها استفاده می‌شود، عبارتند از:
Ridomil, Zineb, Metalaxyl, Thiram, Ferbam, Maneb

نکته: Ridomil مخلوطی از Metalaxyl و Mancozeb است.
در کنار کنترل شیمیایی، جمع‌آوری بقایای گیاهی آلوده و معدوم ساختن آنها باعث کاهش شدت بیماری در دوره‌های بعدی می‌شود.
نام بیماری عامل بیماری
سفیدک پودری توت Phyllactinia turica
سفیدک پودری پیچک صحرایی Erysiphe convolui
زنگ یولاف Puccinia avenae
زنگ باقلا Uromyces fabae

نکته: در سفیدک پودری کلسیتوتسیوم وجود دارد، ولی در سفیدک کرکی کلسیتوتسیوم وجود ندارد.
انواع سم و قارچ‌کش‌ها: Folicure, Tilt
برای سفیدک‌های پودری از این قارچ‌کش‌ها استفاده می‌شود:
Captan, Karatan, Benomyl = Benlate
برای کنترل بیماری‌های سیاهک آشکار و پنهان گندم و ضدعفونی بذر:
Carboxhn Thiram

موضوع:
خصوصیات سموم مختلف
نکته: WP مخفف: Wettable Powerd (خیس)
خصوصیات Fungicides
فرمولاسیون Formulation
حلالش آب است • محلول غلیظ E3
حلالش روغن است • محلول غلیظ روغنی Os
پودر P
سمی که گردی پودری است و باید داخل آب ریخت تا به صورت شیری شود Wp
قسمت خارجی آن غیرسمی است. رطوبت هوا باعث تجزیه لایه بیرون می‌شود و سم آزاد می‌شود، ولی روی اندام‌های هوایی اثر ندارد و بیشتر این سم در شالیزارها کاربرد دارد. G (دانه)
AD

فاکتور 2)
دز کشنده = درجه سمیت = Lethal Dose

Oral ID (هرچه این عدد کوچکتر باشد، سم قویتر است) 50
نکته: با این مقادیر سموم نصف موش‌ها از بین می‌رود. پس: A B C

فاکتور 3)
حداقل فاصله زمانی بین مصرف تا تجزیه در طبیعت • دوره کارس = دوره احتیاط
بیماری بادزدگی سیب‌زمینی، گوجه‌فرنگی و بادمجان:
Pathogen: Phytophathora infestans
علائم بیماری بر روی سیب‌زمینی ابتدا بر روی برگ‌ها خود را نشان می‌دهد. لکه‌هایی سوخته در نوک و حاشیه برگ‌ها که ناشی از نکروز برگ است، مشاهده می‌شود. این لکه‌ها به تدریج توسعه یافته و مناطق وسیعتری را دربر می‌گیرد. در شرایط آب و هوایی مرطوب و ابری در قسمت پشت برگ‌ها با قارچ پاتوژن ناشی از تولید مثل غیرجنسی به صورت یک پوشش کرکی مشاهده می‌شود.
بر روی ساقه‌ها لکه‌های کشیده شده و سیاه رنگ حاصل از نکروز بافت پوست مشاهده می‌شود. از بین رفتن سطح فتوسنتزی ناشی از بیماری منجر به کاهش اندازه غده‌ها و میزان نشاسته آنها می‌شود. اگر آلودگی به غده‌ها سرایت کند، پوسیدگی‌های قهوه‌ای رنگی بر روی غده‌ها ایجاد شده و ارزش اقتصادی آنها را می‌کاهد. گاهی اوقات هنگام جمع‌آوری محصول در اثر تماس غده با اندام‌های هوایی آلوده غده‌ها آلوده شده و علائم بیماری را در انبار نشان می‌دهد. این بیماری یکی از مهمترین بیماری‌های سیب‌زمینی بوده و در سال 1845 در ایرلند موجب قحطی شده است. عامل این بیماری، قارچی است با نام علمی Phytophthora infestans.

اگر از برگ‌های آلوده در سطح زیرین نمونه‌برداری کنیم، قارچ عامل بیماری قابل رویت است. علائم بیماری بر روی گوجه‌فرنگی نیز شبیه سیب‌زمینی است، ولی میوه‌ها نیز می‌تواند آلوده شده و نواحی پوسیده و فرورفته و چروک‌داری را بوجود آورد. قارچ پاتوژن در داخل بقایای گیاهی زمستان‌گذرانی کرده و برای سال بعد خود را ادغام می‌کند. جهت کنترل بیماری به محض مشاهده اولین علائم بیماری، لازم است با قارچ‌کش‌هایی نظیر ریدومیل سم‌پاشی صورت گیرد. در صورتی که شرایط آب و هوایی مرطوب و ابری همچنان ادامه یابد، سم‌پاشی‌ها هر 15 روز باید تکرار شود.

آزمایشگاه قارچ‌شناسی و بیماری‌های گیاهی
قارچ‌کش‌ها بین سایر سموم یک سری خصوصیاتی دارند. یکی از این خصوصیات فرمولاسیون می‌باشد، یعنی آن فرمی که سم ارائه می‌شود، مثل پودری یا اسپری formulation و بعضی از سموم مایع‌اند و بعضی از سموم روغنی‌اند. بعضی‌ها مثل دانه (گرانول) می‌باشند و ممکن است سمی با یک ترکیب دارای فرمولاسیون‌های متفاوت باشند، مثل
محلول غلیظ = Ex (حلال: آب)
محلول‌های غلیظ روغنی = Os (حلال: روغن)
پودر یا گرد = P (حلال ندارد و به همین صورت استفاده می‌شود)
پودر خیسی شدنی = Wp (حلال:‌ آب)
وقتی در آب حل شود، یک محلول شیری رنگ بوجود می‌آید. مشکل آنها، این است که باید داخل سم‌پاش‌هایی ریخته شود که همزن داشته باشند.
دانه گرانول = G (حلال: رطوبت هوا)
بیرون آن پوشش غیرسمی دارد. رطوبت هوا باعث می‌شود آرام آرام پوشش بیرونی تجزیه شود و سم آن آزاد شود. برای کنترل بلاست برنج سم روی اندام هوایی تاثیر ندارد.
سم‌های کپسولی = Ae
این سم‌ها به صورت کپسول‌های تحت فشار درست شده‌اند که اگر قلاف آن آزد شود، سم با فشار خارج می‌شود.
درجه سمیت چیست؟
درجه سمیت را اصطلاحاً lethal dose (دز کشنده) گویند. سمیت قارچ‌کش‌ را برای انسان و پستانداران می‌باشد. هرچه درجه سمیت پایین‌تر باشد، یعنی خطرناک‌تر است. درجه سمیت را چنین نمایش می‌دهند:
Oral LD50 (عدد)
نکته: دوره کارنس = دوره احتیاط می‌باشد.
قارچ‌کش‌ها را در طبیعت استفاده می‌کنیم و قارچ را از بین می‌بریم. بالاخره این سم باید تجزیه شود و سمیت خود را از دست دهد. حداقل فاصله زمانی بین مصرف تا تجزیه در طبیعت را دوره کارمن می‌گویند. تا زمانی که دوره کارمن نگذشته، نباید محصول را برداشت کنیم.

 

 

کلمات کلیدی :

 

  مقاله زمین ، گهواره ای برای ما pdf دارای 16 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله زمین ، گهواره ای برای ما pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله زمین ، گهواره ای برای ما pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله زمین ، گهواره ای برای ما pdf :

زمین ، گهواره ای برای ما

زمین سیاره ایست کوچک در بیکران فضا و یکی از نه سیاره ای که در عرصه فضا به دور خورشید درحال گردش می باشند. خورشید یکی از بیلیونها ستاره ایست که کهکشان راه شیری را شکل می دهند و کهکشان راه شیری یکی از 100 بیلیون کهکشانیست که جهان را تشکیل داده اند.

سیاره زمین تنها ذره کوچکی از عالم است، اما خانه انسان و در واقع خانه ای برای تنها گونه های یافت شده حیات در کل جهان می باشد. حیوانات، گیاهان و دیگر ارگانیزم های حیات تقریبا در همه جای سطح زمین وجود دارند. آنها می توانند در روی زمین به حیات ادامه دهند چرا که این سیاره در فاصله مناسبی نسبت به خورشید قرار گرفته است. بیشتر گونه های حیات به گرما و نور خورشید برای ادامه زندگی خود نیاز دارند. اگر زمین اندکی به خورشید نزدیک تر بود گرما و حرارت زیاد آن همه این گونه ها را می سوزاند و اگر قدری از خورشید دورتر بود بر اثر کمبود انرژی خورشید حیات در روی آن از بین می رفت. برای ادامه حیات وجود آب نیز ضروری می باشد که زمین سرشار از آن است. آب بیشتر سطح زمین را پوشانده است.

سیاره ما زمین. دانشمندان ناسا تصاویر ماهواره ای را با اطلاعات سطح زمین ترکیب نموده و این تصویر را از اقیانوسها و قاره ها تهیه کرده اند. توده ابر چرخانی که در غرب مکزیک مشاهده می کنید یک طوفان شدید است.

عکس از ناسا

مطالعه زمین، زمین شناسی یا ژئولوژی نام دارد. زمین شناسان با بررسی عوامل فیزیکی زمین، به چگونگی پیدایش و تغییرات آنها پی می برند. بر روی بیشتر قسمتهای زمین مانند قسمتهای درون آن، نمی توان به طور مستقیم تحقیق نمود. زمین شناسان با بررسی نشانه ها و صخره ها به روش هایی برای شناخت غیر مستقیم این سیاره می پردازند. البته امروزه، زمین شناسان می توانند با اطلاعات به دست آمده از فضا نیز به بررسی زمین بپردازند.

سیاره ای به نام زمین
در میان نه سیاره موجود در منظومه شمسی، زمین رتبه پنجم از لحاظ اندازه را به خود اختصاص می دهد. قطر آن حدود 13000 کیلومتر است. مشتری، بزرگترین سیاره منظومه شمسی قطری 11 برابر قطر زمین را دارد و پلوتو به عنوان کوچکترین سیاره دارای قطری کمتر از یک پنجم زمین می باشد.
زمین نیز مانند بقیه سیاره ها در مداری با فاصله 150 میلیون کیلومتر به دور خورشید در گردش است و هر دور خود را در مدت 365 روز تکمیل می کند. فاصله پلوتو، دورترین سیاره از خورشید 40 برابر فاصله زمین از خورشید است و در هر 248 روز زمینی یکبار دور خود را تکمیل می نماید.

حرکت زمین
زمین دارای سه نوع حرکت است: 1) حرکت وضعی حول محوری فرضی که از دو قطب شمال و جنوب آن عبور می کند. 2) حرکت انتقالی در مداری به دور خورشید. 3) حرکت در راه شیری به همراه خورشید و دیگر اجرام منظومه شمسی.
24 ساعت زمان لازم است تا زمین یک دور وضعی خود را تکمیل کند. این زمان را روز خورشیدی می گویند. در طی یک روز خورشیدی، زمین مقداری نیز در مدار خود حرکت می کند بنابراین مکان ستارگان درآسمان هرشب دچار اندکی تغییر می شود. مدت زمان واقعی یک دور حرکت وضعی زمین معادل 23 ساعت و 56 دقیقه و 09/4 ثانیه می باشد. این زمان را روز نجومی زمین می نامند. روز نجومی از روز خورشیدی کوتاه تر است بنابراین ستارگان هر روز 4 دقیقه زودتر در آسمان دیده می شوند.

گردش زمین به دور خورشید 365 روز و 6 ساعت و 9 دقیقه و 54/9 ثانیه به طول می انجامد. این دوره زمانی سال نجومی خوانده می شود. از آنجائیکه حرکت وضعی زمین در انتهای هر سال به یک عدد کامل نمی رسد، ترتیب تقویم در هر سال معادل 6 ساعت نسبت به ترتیب فصول متفاوت می شود. برای هماهنگی تقویم و فصول، هر چهار سال یکبار 1 روز به تقویم اضافه می شود تا عدم تناسب برطرف گردد. سالهایی که یک روز اضافی دارند سال کبیسه نامیده می شوند. در تقویم میلادی یک روز اضافه در آخر دومین ماه سال یعنی فوریه قرار می گیرد و در تقویم خورشیدی یک روز به آخر اسفند ماه اضافه می گردد.

مسافت مدار زمین به دور خورشید 940میلیون کیلومتر است و زمین این مسافت را با سرعت 107000 کیلومتر در ساعت و یا 30 کیلومتر در ثانیه طی می کند.
محور طولی زمین به شکل عمودی، صفحه مداری را قطع نمی کند بلکه نسبت به آن زاویه ای حدود 5/23 درجه دارد. این شیب و حرکت زمین به دور خورشید باعث پدیدار گشتن فصول می شوند. در دی ماه، نیمکره شمالی زمین، به دلیل شیب محور طولی، دورتر از خورشید قرار می گیرد. نور خورشید با شدت کمتری به نیمکره شمالی می رسد و در این هنگام این بخش از زمین، زمستان را پشت سر می گذراند. در خرداد ماه وضعیت شیب زمین تغییر می کند و این بار نیمکره جنوبی در قسمتی از شیب قرار می گیرد که از خورشید دورتر است در نتیجه نوبت به این نیمکره می رسد که زمستان را تجربه نماید.

مدار زمین دایره کامل نیست. در اوایل دی ماه زمین به خورشید نزدیکتر و در خرداد ماه کمی دورتر است. فاصله زمین از خورشید در ماه دی 1/147 میلیون کیلومتر و در ماه خرداد 1/152 میلیون کیلومتر می باشد. تاثیر این پدیده در سرما یا گرمای زمین بسیار کمتر از پدیده شیب زمین است.
زمین و منظومه شمسی عضو یک صفحه ستاره ای وسیع به نام کهکشان راه شیری می باشند. درست همانگونه که ماه به دور زمین و سیارات به گرد خورشید در چرخشند، خورشید و دیگر ستارگان به دور مرکز راه شیری در گردش می باشند. منظومه شمسی حدودا در فاصله دو پنجم از مرکز راه شیری قرار گرفته و با سرعت 249 کیلومتر در ثانیه حول مرکز آن در گردش است. منظومه شمسی در هر 220 میلیون سال یکبار حول مرکز کهکشان گردش می کند.

شکل و اندازه زمین
بیشتر مردم زمین را مانند یک توپ، با قطب شمال در بالا و قطب جنوب در پایین آن به تصویر می کشند. در واقع زمین، دیگر سیارات، قمرهای بزرگ و ستارگان و هر جرم دیگری که قطر آن بیشتر از 320 کیلومتر باشد، گرد است و این به دلیل نیروی گرانش آن جرم می باشد. گرانش همه مواد را به داخل و به سمت مرکز می کشد.

قمرهای کوچک مانند دو قمر مریخ، گرانش بسیار کمی دارند. کمتر از آنچه باعث گرد شدنشان شود. برای بدن های ما “پایین” همیشه در راستای مسیر کشش گرانش و به سمت مرکز زمین است. ساکنین اسپانیا و نیوزیلند دقیقا در دوسمت مخالف زمین قرار گرفته اند ولی هر دوی آنها “پایین” را به سمت مرکز زمین و “بالا” را به سمت آسمان می دانند. گرانش در سیارات دیگر و اقمار آنها نیز به همین شیوه عمل می کند.

با این حال زمین به طور کامل گرد نیست. گردش وضعی آن باعث گردیده است که قسمت مرکزی آن یا استوا، دچار برآمدگی گردد. قطر زمین از قطب شمال تا قطب جنوب آن 54/12713 کیلومتر است در حالیکه قطر آن در منطقه استوا 32/12756 کیلومتر می باشد. این اختلاف 78/42 کیلومتری تنها 298/1 ام قطر زمین است. این مقدار بسیار اندک است به همین دلیل در عکسهایی که در فضا از زمین گرفته شده اند محسوس نمی باشد و این سیاره کاملا گرد به نظر می رسد.
برآمدگی زمین همچنین باعث می شود که محیط زمین پیرامون استوا بیشتر از محیط آن پیرامون قطبها باشد. محیط این سیاره دور استوا 16/40075 کیلومتر و دور قطبها 40008 کیلومتر است. از آنجائیکه محیط زمین در جنوب استوا بیشتر است، زمین اندکی گلابی شکل است. زمین همچنین دارای کوهستانها و دره هایی در سطح می باشد ولی از آنجائیکه ابعاد این قسمتها نسبت به اندازه کل زمین بسیار ناچیز است لذا این سیاره از فضا مسطح به نظر می آید.
قمر زمین

زمین و پلوتو دارای یک قمر می باشند. عطارد و ونوس هیچ قمری نداشته و سایر سیارات منظومه شمسی هر کدام دارای دو یا چندین قمر هستند. قطر ماه، قمر زمین، 3474 کیلومتر، حدود یک چهارم قطر زمین است.
گرانش خورشید با ماه و زمین به مانند یک جرم واحد رفتار می کند. جرم واحدی که مرکز آن در نقطه 1600 کیلومتری زیر سطح زمین قرار گرفته است. این نقطه “مرکز مشترک” ماه و زمین است. مسیر حرکت نقطه “مرکز مشترک” به دور خورشید، یک منحنی صاف است. زمین و ماه همانطور که به دور خورشید در گردشند، دور “مرکز مشترک” نیز می چرخند. حرکت ماه و زمین حول “مرکز مشترک” باعث لرزش در مسیر حرکت آن دو حول خورشید می گردد.

لایه های زمین
زمین از لایه ها یا پوسته های متعددی تشکیل شده است. لایه هایی شبیه به پیاز. بخش جامد زمین شامل لایه نازک خارجی یعنی پوسته زمین و لایه ضخیم سنگی در زیر پوسته، یعنی جبه آن می باشد. پوسته و لایه بالایی جبه را “سنگ کره” یا لیتوسفر (lithosphere) می گویند. در مرکز زمین، هسته قرار دارد. قسمت بیرونی هسته، مایع و قسمت داخلی آن جامد است. بیشتر سطح زمین پوشیده از آب و یخ می باشد و هیدروسفر (hydrosphere) یا “آب کره” نامیده می شود. زمین با لایه ای نازک از هوا به نام جو یا اتمسفر (atmosphere) احاطه شده است. به مجموع بخش های هیدروسفر، جو و قسمتهای جامد که حیات در آنها جریان دارد، بایوسفر (biosphere) یا “زیست کره” اطلاق می گردد.

جو زمین
هوا زمین را احاطه نموده و به طور تصاعدی از سطح زمین به سمت بالا نازک تر می شود. بیشتر انسانها در ارتفاعاتی بلندتر از 3 کیلومتر از سطح دریا دچار مشکل تنفسی می شوند. در ارتفاع حدودا 160 کیلومتری، لایه هوا به قدری نازک است که ماهواره ها تقریبا بدون هیچ مقاومتی در سفرند. با اینحال ذراتی از هوا در ارتفاع 600 کیلومتری سطح زمین شناسایی شده است. اتمسفر یا جو مرز بیرونی مشخصی ندارد بلکه کم کم در فضا محو می شود.
نیتروژن 78 درصد و اکسیژن 21 درصد از هوای زمین را تشکیل می دهند. 1 درصد باقیمانده مملو از آرگون و مقادیر اندکی از دیگر گازها می باشد. جو زمین همچنین شامل بخار آب، دی اکسید کربن، قطرات ریز آب و مقدار کمی از گازها و مواد شیمیایی خارج شده از آتشفشانها، آتش، مواد مانده و فعالیت های انسانی می باشد.

لایه های پائینی جو، تروپوسفر (troposphere) نامیده می شود. این لایه در حرکت دائمیست. خورشید سطح زمین و هوای بالای آن را گرم می کند. هوا در اثر گرم شدن بالا می رود. هنگامیکه هوای گرم شده به بالا رفت دچار افت فشار می گردد در نتیجه سرد می شود. هوای سرد از هوای اطراف خود چگال تر و سنگین تر است بنابراین به سمت پائین فرو می آید و چرخه مجددا تکرار می شود. این چرخه دائمی “آب و هوا” را ایجاد می کند.

در بالای تروپوسفر، حدودا 48 کیلومتر بالاتر از سطح زمین، لایه ثابتی به نام استراتوسفر (stratosphere) یا “هوا کره” وجود دارد. “هوا کره” شامل لایه ایست که در آنجا پرتوهای فرابنفش تابیده شده از خورشید، با مولکولهای هوا برخورد کرده و گازی به نام “ازون” تولید می گردد. ازون ورود پرتوهای زیانبار فرابنفش به سطح زمین را سد می کند. با اینحال بعضی از این پرتوها به داخل وارد شده و منجر به عوارضی از جمله آفتاب سوختگی و سرطان پوست در بین انسانها می گردد. مقدار اندکی از مواد شیمیایی که انسان تولید می کند، باعث آسیب دیدن ازون شده است. افراد زیادی متوجه نازک شدن لایه ازون و در نتیجه ورود پرتوهای فرابنفش و آسیب های جدی برای انسان و دیگر جانداران شده اند.

بخار آب، دی اکسید کربن، متان و دیگر گازهای موجود در جو، باعث گیر افتادن گرما و حرارت خورشید در سطح زمین شده و منجر به گرم ماندن آن می گردند. محبوس شدن گرما به دلیل تاثیرات گلخانه ای ایجاد می شود. بدون تاثیرات گلخانه ای جو، زمین احتمالا برای تشکیل حیات بسیار سرد بود.
آب کره یا هیدروسفر

زمین تنها سیاره منظومه شمسی است که دارای مقادیر زیادی آب مایع در سطح خود می باشد. آب، رکن اساسی تشکیل و ادامه حیات در زمین، دارای خواص فیزیکی و شیمیایی می باشد که این خواص در هیچ یک از گونه های دیگر مواد دیده نشده است. آب توانایی زیادی برای جذب گرما دارد. اقیانوسها بیشتر گرمایی را که زمین از خورشید می گیرد در خود ذخیره می کنند. بارهای الکتریکی موجود در مولکولهای آب منجر به جذب اتم از مواد دیگر می شود. این توانایی آب باعث حل شدن مواد زیادی می گردد. قدرت حل کنندگی زیاد آب باعث خرد شدن و حل شدن سنگها و صخره ها می شود. آب مایع نه تنها بر روی زمین تاثیر گذار است بلکه بر لایه های زیرین زمین نیز تاثیر می گذارد. آب موجود در سنگها دمای ذوب آنها را پایین می آورد. آب به طور هیجان انگیزی سنگها را ضعیف کرده و باعث حل شدن آنها در لایه های زیرین سطح می گردد.

حدود 71 درصد از سطح زمین پوشیده از آب است که بیشتر آن در اقیانوسها موجود می باشد. آب اقیانوسها برای نوشیدن شور است. تنها 3 درصد از آبهای سطح زمین برای نوشیدن مناسبند که بیشتر این میزان به راحتی برای انسان قابل دسترس نیست. زیرا بیشتر آن به شکل یخ در کوه های قطب ها و یا در زیر زمین می باشد. مناطق قطبی و کوهستانهای بلند آنقدر سرد می باشند که آب در این مناطق به طور دائمی به شکل یخ باقی می ماند. به این مناطق از زمین کرایوسفر (cryosphere) می گویند.

سنگ کره یا لیتوسفر
پوسته و قسمت بالایی جبه از سطح زمین تا عمق حدود 100 کیلومتر، سنگ کره را تشکیل می دهد. لایه نازک پوسته از مواد شیمیایی طبیعی به نام مواد معدنی، تشکیل شده از عناصر گوناگون، شکل گرفته است. اکسیژن فراوان ترین عنصر شیمیایی در سنگهای پوسته بوده و حدود 47 درصد از وزن همه سنگها را به خود اختصاص می دهد. عنصر بعدی سیلیکون با فراوانی 27 درصد است و پس از آن به ترتیب آلومینیوم (8 درصد)، آهن (5 درصد)، کلسیوم (4 درصد) و سدیوم، پتاسیوم و منیزیوم ( هر کدام حدود 2 درصد) می باشند. این عناصر 99 درصد از وزن کل سنگ های موجود در سطح زمین را تشکیل می دهند.

دو عنصر سیلیکون و اکسیژن تقریبا سه چهارم پوسته را تشکیل می دهند. ترکیبات این دوعنصر برای زمین شناسان بسیار پر اهمیت بوده و با نام “سیلیکا” شناخته می شوند. مواد معدنی که شامل سیلیکا می باشند “سیلیکات” نامیده می شوند. بیشترین ماده معدنی یافت شده در سطح زمین کوارتز است که از سیلیکای خالص ساخته می شود. گروهی دیگر از سیلیکاتها موادی می باشند که از سیلیکا، آلومینیوم، کلسیوم، سدیوم و پتاسیوم تشکیل شده اند. دو نوع دیگر از سیلیکات های رایج در سطح زمین پایراکسین (pyroxene) و آمفایبول (amphibole) نامیده می شوند که هر دو ترکیبی از سیلیکا، آهن و منیزیوم هستند.

گروه دیگری از مواد معدنی رایج کربنات ها می باشند که از کربن و اکسیژن به همراه مقدار اندکی از عناصر دیگر تشکیل می شوند. مهمترین نوع از این گروه ترکیباتی متشکل از کلسیوم، کربن و اکسیژن هستند که می توان سنگ آهک را که در ساخت و ساز ساختمان ها بسیار به کار می رود، در این گروه نام برد.
زمین دارای دو نوع پوسته است. زمینهای خشک قاره ها که اغلب از گرانیت و سیلیکات ها ساخته شده اند و کف اقیانوسها که از ترکیبات تیره و پر چگال سنگ های آتشفشانی با نام بازالت پوشیده شده اند. میانگین ضخامت پوسته قاره ای 40 کیلومتر است که این مقدار در بعضی جاها کمتر و در بعضی جاها بیشتر است. میانگین پوسته اقیانوسی تنها 8 کیلومتر است.

زیست کره یا بایوسفر
زمین تنها مکان و سیاره شناخته شده است که دارای گونه های حیات می باشد. منطقه ای که حیات در آن جریان دارد از اعماق اقیانوس تا چند کیلومتری جو است. تا به حال چندین میلیون گونه حیاتی در زمین کشف شده است با این حال دانشمندان معتقدند که گونه های دیگری نیز وجود دارد که هنوز کشف نشده اند.

زندگی به شیوه های مختلفی بر روی زمین تاثیر گذار است. در واقع وجود گونه های مختلف موجودات زنده، جو پیرامون ما را می سازد. گیاهان آب و دی اکسید کربن را که هر دو حاوی اکسیژن می باشند، جذب می کنند. آنها کربن موجود در دی اکسید کربن و هیدروژن موجود در آب را برای تولید گونه های مختلف مواد شیمیایی مصرف می کنند و اکسیژن را به صورت ماده زائد پس می دهند. حیوانات برای تامین انرژی گیاهان را می خورند و آب و دی اکسید کربن را به محیط باز می گردانند. همه گونه های زنده به نوعی بر روی سطح زمین تاثیر گذارند.

سنگ های زمین
قسمتهای جامد زمین از سنگهایی تشکیل می شوند که گاهی از یک نوع ماده معدنی و در اغلب موارد با ترکیبی از چندین نوع مختلف ماده معدنی به وجود آمده اند. زمین شناسان سنگ ها را بر اساس منشا آنها طبقه بندی کرده اند. سنگهای آتشفشانی، سنگهایی هستند که در اثر انجماد مواد مذاب شکل گرفته اند. سنگهای رسوبی، هنگامی به وجود می آیند که مواد شیمیایی حل شده یا ذرات سنگها ، توسط باد، آب و یا توده های یخ به صورن لایه لایه به مرور زمان رسوب کرده و جامد می شوند. سنگهای دگردیس نیز به سنگهایی گفته می شود که در اعماق پوسته زمین، تحت حرارت و فشار از نوعی به نوعی دیگر تبدیل می شوند.

سنگهای آذرین یا آتشفشانی از انجماد مواد مذابی به نام “مگما” یا “خمیر مواد معدنی” به وجود می آیند. درون زمین جامد است نه مذاب اما بسیار داغ است. در پائین پوسته دما 1000 درجه سانتیگراد می باشد. در برخی قسمتهای پوسته، به ویژه قسمتهایی که آب در آن جریان دارد، شرایط برای ذوب شدن سنگها مهیا می باشد چراکه نقطه ذوب در آن نواحی پائین تر است.
در جاهائیکه شرایط مناسب است، مگما بخش های زیرین و داخلی پوسته را شکل می دهد. قسمتی از این مگما، توسط آتشفشانها به صورت مواد مذاب از دهانه آتشفشانها بیرون آمده و به سطح زمین می رسند. البته قسمت اعظم مگما هرگز به سطح زمین نمی رسد. آنها اغلب تدریجا در پوسته سرد می شوند و ممکن است که در اثر فرسایش متلاشی گردند. به این سنگ های آتشفشانی پلاتونیک (Plutonic) می گویند. سنگ های پلاتونیک به آهستگی سرد می شوند. در طی این سرد شدن تدریجی، مواد معدنی آنها کریستالهای بزرگی را به وجود می آورند. پلاتونیک ها از دیگر سنگ های آتشفشانی زبر تر و خشن ترند.
سنگ های آتشفشانی یا با سیلیکا غنی شده و مقدار کمی آهن و منیزیوم دارند یا بالعکس. به سنگهای آتشفشانی که از لحاظ آهن، غنی و از لحاظ سیلیکا ضعیفند، بازالت گفته می شود و به پلاتونیک هایی که سرشار از سیلیکا می باشند، گرانیت گفته می شود. گرانیت تقریبا لایه های زیرین اغلب قاره ها را پوشانده است و بازالت در کف همه اقیانوسها پیدا می شوند.

سنگ های رسوبی
سنگ های سطح زمین دائما در معرض حمله نیروهای شیمیایی و مکانیکی می باشند. به فرایند تجزیه سنگها فرسایش گفته می شود. آب در حل شدن مواد معدنی تاثیر گذار است. هنگامیکه آب یخ می زند، منبسط می شود. این انبساط کمک می کند تا دانه های مواد معدنی موجود در سنگها از هم جدا شوند. به علاوه، موجودات زنده مواد شیمیایی به وجود می آورند که به حل شدن سنگها کمک می کنند.

هنگامیکه سنگها تجزیه می شوند، مواد معدنی اغلب به همراه عامل فرسایش حرکت کرده و جریان پیدا می کنند. جریان آب سنگها را سایش می دهد. باد و توده های یخی نیز در فرسایش شرکت می کنند. فرسایش معمولا فرایند کند و آهسته ای می باشد اما در طی میلیونها سال، این فرایند می تواند حتی سنگ هایی که در چندین کیلومتری عمق سطح زمین می باشند را تحت تاثیر قرار دهد.

مواد معدنی که همراه عوامل فرسایش جاری شده اند در نهایت با ته نشین شدن و رسوب کردن به سنگهای رسوبی تبدیل می شوند. سنگ ماسه از نمونه های سنگ های رسوبی است که با چسبیدن ذرات شن و ماسه به یکدیگر تشکیل می گردد.
به برخی از سنگهای ر سوبی، بیوژنتیک می گویند. این سنگها در اثر کنشهای موجودات زنده به وجود می آیند. زغال سنگ باقیمانده گیاهان چوبیست که بر اثر گرما و فشار در طی سالها به سنگ تبدیل می شوند. سنگ آهک توسط موجودات دریایی میکروسکوپی شکل می گیرد. این موجودات از خود پوسته ای محافظ از جنس کربنات کلسیوم ترشح می کنند. پس از مرگ این جانداران، پوسته باقی مانده و تبدیل به سنگ آهک می شود.

سنگ های دگردیس
وقتی سنگها به عمق زمین می رسند، داغ می شوند. پوسته زمین در هر یک کیلومتر به سمت عمق، 25 درجه سانتیگراد گرمتر می شود. در عمق 6/1 کیلومتری عمق سطح زمین، فشار برابر 360/41 کیلوپاسکال می باشد. هنگامیکه سنگها در معرض چنین فشار و گرمایی قرار می گیرند، مواد معدنی شروع به واکنش نموده و سنگها تبدیل به سنگهای دگردیس می شوند. شماری از این سنگها حاوی بخشهای قابل شناسایی می باشند که بیان گر منشا آنها می باشد اما بعضی از آنها به قدری دستخوش تغییرات می شوند که تنها ترکیبات شیمیایی آنها مدارکی برای شناسایی منشا آنها در اختیار می گذارند.

چرخه های زمین
زمین می تواند مانند یک سیستم غول پیکر از چرخه های فعال تصور شود. در هر چرخه، ماده و انرژی از جایی به جایی دیگر منتقل می شود و ممکن است که تغییر شکل دهد. در نهایت ماده و انرژی به جای نخستین خود بازگشته و چرخه از اول آغاز می شود. چرخه ها بر همه چیز در این سیاره تاثیر می گذارند از وضعیت آب و هوا تا شکل مناظر . چرخه های گوناگونی روی زمین و درون آن وجود دارند تعدادی از مهمترین آنها عبارتند از 1) گردش جوی 2) جریان اقیانوسها 3) انتقال حرارت سراسری 4) چرخه آب 5) چرخه سنگ ها

گردش جوی
هوای گرم شده توسط خورشید نزدیک استوا، بالا آمده و به سمت قطبهای زمین حرکت می کند و دوباره به سطح زمین برگشته و به سمت استوا جریان پیدا می کند. این حرکت، به همراه حرکت وضعی زمین، گرما و رطوبت را در سرتاسر سیاره به حرکت در آورده و منجر به ایجاد بادها و الگوهای وضعیت آب و هوا می شود.

در برخی مناطق، جهت وزش بادها در فصول تغییر می کند. این الگوها را بادهای موسمی می نامند. در تابستان هوا بر فراز آسیا توسط خورشید گرم شده، بالا می رود و هوای مرطوب را از اقیانوس هند با خود می کشد و منجر به بارندگی های روزانه در اغلب کشورهای جنوب آسیا می گردد. در زمستان، هوا بر فراز آسیا سرد می شود و بیشتر رطوبت موجود را دور کرده در نتیجه هوا خشک می شود. مشابه این الگو در اقیانوس آرام نزدیک مکزیک نیز رخ داده و هوای مرطوب و طوفان را در تابستان به جنوب غربی ایالات متحده می برد.

جریان اقیانوسها
جریان اقیانوسها با وزش بادها حرکت نموده و الگوی مشابهی را پیش می گیرد. قاره ها مسیر حرکت اقیانوسها را سد می کنند. جریان اقیانوسها در نزدیک استوا در جهت غرب است و سپس به سمت قطب ها می روند، هنگامیکه به یک قاره برخورد کنند به سمت شرق می روند و سپس به استوا باز می گردند.

انتقال حرارت سراسری
انتقال حرارت سراسری، چرخه بزرگ آب اقیانوسهاست که گرما را در همه زمین توزیع می کند. آب در نواحی قطبی بسیار سرد، شور و سنگین است. این آب به زمین فرو می رود و با حرکت در مسیر کف دریا به استوا می رسد. در نهایت، آب در قسمتهای مرزی قاره ها بالا آمده و با آبهای جاری در سطح زمین ترکیب می شود. وقتی که این آب به مناصق قطبی می رسد، دوباره فرو می رود. این حرکت سه بعدی آب گرما را در اقیانوسها مخلوط می کند و آبهای قطبی را گرم می کند. این چرخه همچنین منجر به بالا آمدن مواد مغذی از عمق اقیانوسها به سطح زمین می گردد که در اختیار گیاهان دریایی و جانوران قرار می گیرند.

چرخه آب
آب اقیانوسها تبخیر شده و به جو می روند و نهایتا به شکل برف یا باران به زمین می ریزند. آبی که به زمین می رسد باعث تجزیه سنگها، تغذیه گیاهان و پوشش دادن مناظر می شود. سرانجام این آبها به دریاها رفته و چرخه از اول آغاز می گردد.

چرخه سنگ ها
تنوع سنگ ها در زمین به دلیل وجود فرایندهای فعال، نسبت به سایر سیارات بسیار بیشتر است. زمین شناسان برای توضیح نسبتهای گونه های مختلف سنگها با یکدیگر از چرخه سنگها صحبت می کنند. این چرخه می تواند از جریان مواد مذاب آتشفشانی و سرد شدن آنها برای تشکیل سنگهای آذرین آغاز شود. هنگامیکه این سنگها در معرض آب قرار می گیرند تجزیه شده در نتیجه مواد معدنی با رسوب تبدیل به سنگهای رسوبی می شوند. این سنگها در نهایت به اعماق زمین می رسند و در اثر گرما و فشار به سنگهای دگردیس تبدیل شده و در نهایت مذاب گشته و به موادی برای تشکیل سنگهای آذرین تبدیل می شوند. سنگها به ندرت در یک چرخه کامل قرار می گیرند. در عوض بعضی از مراحل حذف و بعضی تکرار می شوند.

درون زمین
زمین شناسان قادر به مطالعه مستقیم اعماق زمین نمی باشند. عمیق ترین چاه حفر شده 13 کیلومتر است. زمین شناسان می دانند که قسمتهای زمین با لایه نازک پوسته آن متفاوتند. در اعماق زمین فشار به قدری زیاد است که مواد معدنی با فشرده شدن به موادی با چگالی بسیار زیاد، که در سطح زمین یافت نمی شوند، تبدیل می گردند.

یکی از راه های شناخت ترکیب بندی زمین، آنالیزهای شیمیایی سنگهای آسمانی است. گونه های خاصی از این سنگها که کندریت (chondrite) نامیده می شوند، پیش از برخورد با زمین در منظومه شمسی بدون هیچ تغییری از قرنها پیش باقی مانده اند. زمین شناسان می توانند با استفاده از کندریت ها، منشا ترکیب بندی های شیمیایی زمین را تخمین زنند.

علیرغم کندریت ها، زمین با لایه هایی که مشتمل از مواد گوناگون شیمیایی می باشند، شکل گرفته است. زمین شناسان با مطالعه لرزش های ناشی از زمین لرزه ها، به کمک تجهیزاتی که لرزه نگار نامیده می شوند، در مورد عمق زمین پی به نکات جدیدی می برند. سرعت و حرکت لرزش های درون زمین به ترکیب بندی و چگالی موادی که لرزه ها در میان آن قرار گرفته اند بستگی دارد. زمین شناسان با آنالیز کردن این لرزش ها به جزئیات فراوانی از عمق زمین پی می برند.
جبه
در زیر پوسته، تا عمق 2900 کیلومتری، لایه ای ضخیم به نام جبه وجود دارد. جبه به طور کامل سفت نیست بلکه می تواند به آرامی جریانهایی داشته باشد. پوسته زمین بر روی جبه معلق است درست مانند تخته ای بر روی آب. همانگونه که یک تخته ضخیم بیشتر از یک تخته نازک از سطح آب بالا می آید، پوسته ضخیم قاره ای بالاتر از پوسته اقیانوسی قرار می گیرد. حرکت آرام سنگها در جبه باعث حرکت قاره ها و درنتیجه بروز زمین لرزه، آتشفشان و شکل گیری محدوده کوهستانها می شود.

هسته
در مرکز زمین هسته قرار دارد. هسته بیشتر از آهن، نیکل و احتمالا مقدار کمی عناصر سبکتر نظیر سولفور و اکسیژن تشکیل شده است. قطر هسته حدودا 7100 کیلومتر، کمی بیشتر از نصف قطر زمین و تقریبا به اندازه مریخ می باشد. حدودا 2250 کیلومتر از قسمت بیرونی هسته مایع است. حرکت هسته باعث ایجاد میدان مغناطیسی زمین می گردد. زمین شناسان معتقدند که حدود 2600 کیلومتر از بخش داخلی هسته با همان مواد تشکیل دهنده قسمتهای بیرونی هسته ساخته شده اما به شکل جامد است. بخش داخلی تقریبا چهار پنجم ماه است.

زمین به سمت هسته رفته رفته داغ و داغ تر می شود. در زیر پوسته قاره ای دما حدود 1000 درجه سانتیگراد است. در زیر پوسته دما تقریبا در هر کیلومتر به سمت عمق 1 درجه سانتیگراد گرمتر می شود. زمین شناسان بر این باورند که دمای هسته زمین بین 3700 تا 4300 درجه سانتیگراد می باشد. قسمت داخلی هسته می تواند دمایی معادل 7000 درجه سانتیگراد یعنی گرمتر از دمای سطح خورشید داشته باشد که البته این قسمت به علت فشار بی اندازه زیاد همچنان به شکل جامد است.

پوسته
سنگهای داغ در جبه زمین به آهستگی به سمت بالا حرکت می کنند در حالیکه سنگهای سردتر نزدیک سطح به درون فرو می روند چرا که مواد داغ سبکتر از مواد سرد می باشند. به این بالا آمدن و فرو رفتن در دماهای مختلف انتقال گرما گفته می شود. با جریان جبه زمین، پوسته زمین به تکه هایی تقسیم می شود که به آنها صفحه های تکتونیک (tectonic) می گویند. این صفحه ها مانند شکسته شدن یخ در یک دریاچه یخ بسته است. حرکات آهسته جبه منجر به حرکت پوسته و در نتیجه حرکت قاره ها، شکل گیری کوهستانها، آتشفشانها و زلزله ها می گردد.
در بعضی جاها، مخصوصا ته اقیانوسها، تکتونیکها از هم جدا می شوند. مگما از جبه به بالا می آید تا شکافهای بین صفحه ها را پر کند. به قسمتهایی که تکتونیکها از هم جدا شده اند، مرکز گسترش می گویند. بسیاری از آتشفشانها در این قسمتها رخ می دهند. با سرد شدن مواد بیرون آمده از این آتشفشانها پوسته های اقیانوسی ساخته شده از سنگهای بازالت شکل می گیرند.

سابداکشن (Subduction)
پوسته زمین نمی تواند در هر کجا و هر سمت گسترده شود. در بعضی قسمتها مقداری از پوسته باید برداشته شود. وقتی دو صفحه یکدیگر را هل می دهند، یکی از آنها به درون جبه فرو می رود. به این فرایند سابداکشن می گویند. صفحه فرو رفته درون زمین نهایتا ذوب می شود و به شکل مگما در می آید. بیشتر مگمای ایجاد شده بر اثر سابداکشن به سطح زمین نمی رسد بلکه در پوسته آن سرد شده و سنگهای پلاتونیک را ایجاد می نماید.

پوسته قاره ای به دلیل ضخامت و سبک بودن در زمین فرو نمی رود بلکه پوسته سنگین اقیانوسی دچار سابداکشن می گردد. مرز بین دو صفحه در محل برخورد با شیاری بسیار عمیق در کف اقیانوس مشخص می شود. این شیارها عمیق ترین بخشهای اقیانوس هستند و عمق آنها تا11000 متر نیز می رسد.
صفحه بالاتری که در سطح زمین باقی می ماند ممکن است پوسته قاره ای و یا اقیانوسی باشد. این صفحه به زیر نمی رود ولی تحت تاثیر سابداکشن قرار می گیرد. وقتی دو صفحه به سمت هم حرکت می کنند، لبه های پوسته بلند تر تحت فشار قرار می گیرد. صفحه ضخیم تر و بلند تر می شود و مناطق کوهستانی بر سطح آن ایجاد می گردند. وقتی سنگهای صفحه فرو رونده به عمق 100 کیلومتری زمین می رسند، شروع به ذوب شدن و تشکیل مگما می نمایند. بخشی از این مگما به سطح رسیده و منجر به وقوع فورانهای آتشفشانی می گردد. مناطقی با آتشفشانهای فراوان مانند پرو، ژاپن و شمال غربی ایالات متحده، در نزدیکی مناطقی قرار دارند که سابداکشن رخ می دهد.

ساختمان کوهستانها
گاهی، هنگامیکه یک صفحه به درون جبه فرو می رود، یک قاره و یا قسمتی کوچک تر را با خود می کشد. همانطور که گفته شد پوسته قاره ای ضخیم تر و سبک تر از آن است که به درون زمین فرو رود. اما ممکن است با صفحه های دیگر برخورد کند. برخورد صفحه ها با یکدیگر اغلب رشته کوه های عظیمی را در وسط قاره ها ایجاد می کند. برای مثال هیمالیا زمانی شکل گرفت که دو صفحه قاره ای با یکدیگر برخورد نمودند.

کوهستان آلپ
مجموعه رویدادهایی که در طی تشکیل یک رشته کوهستان رخ می دهد را اروژنی (orogeny) یا تشکیل کوه می گویند. اروژنی شامل بلند شدن و مرتفع شدن کوه ها، تا شدن و چین خوردگی سنگها، فعالیتهای آتشفشانی و شکل گیری پلاتونیک ها و سنگهای دگردیس که هنگام برخورد صفحه ها ایجاد می شوند، می باشد. سالها پس از اینکه کوهستانها بر اثر فرسایش ناپدید شدند، زمین شناسان همچنان می توانند تغییراتی را که اروژنی در سنگها به وجود می آورد مشاهده کنند.

زمین لرزه
زمین لرزه هنگامی رخ می دهد که سنگهای دو قسمت مقابل هم در یک شکاف، که گسل نامیده می شود، به یکدیگر برخورد کنند یا به هم کشیده شوند. گسلها هم در مرزهای بین صفحات هستند و هم در میان صفحات قرار دارند. گاهی نیز نیروهای موجود در صفحه ها باعث شکسته شدن و لرزیدن سنگهایی می شود که به گسلها نزدیک نیستند. به مرز دو صفحه که به یکدیگر کشیده می شوند گسل انتقالی می گویند. گسل سن آندراس در کالیفرنیا یک گسل انتقالی است. در منطقه ای به نام صفحه آرام، قسمت کوچکی از شمال غربی کالیفرنیا در حال کشیده شدن توسط بقیه آمریکای شمالیست.

شکل قاره ها
چندین بار در تاریخ زمین، تصادف بین قاره ها منجر به ایجاد قاره های بزرگ گردیده است. گرچه پوسته قاره ای ضخیم است اما به مراتب آسان تر از پوسته اقیانوسی شکسته می شود آنگونه که قاره های بزرگ سریعا شکسته شده و به قاره های کوچک تبدیل شده اند. مواد موجود در جبه قسمتهای خالی را پر می کند و پوسته های جدید اقیانوسی را به وجود می آورد. هنگامیکه یک قاره شکسته و قسمتها از هم جدا می شوند، حوزه های جدید اقیانوسی در بین آنها ایجاد می گردد. حدود یک سوم از سطح زمین را پوسته قاره ای پوشانده است، بنابراین این تکه ها نمی توانند بدون برخورد حرکت نمایند. وقتی دو قاره به هم برخورد می کنند، یک حوزه قدیمی اقیانوسی از بین می رود. فرایند جدا شدن قاره ها و پیوستن آنها به یکدیگر به نام زمین شناس کانادایی جان ویلسون (Wilson John) که برای نخستین بار این پدیده را توضیح داد، چرخه ویلسون نام گرفت.

قاره ها احتمالا از حدود 2 میلیارد سال پیش تاکنون در حرکت بوده اند، با این حال زمین شناسان تنها مدارکی در دست دارند که بیان کننده حرکت قاره ها از 800 میلیون سال پیش است. بیشتر پوسته های اقیانوسی قبل از این تاریخ دچار سابداکشن شده و در جبه زمین فرو رفته اند.
زمین شناسان تعیین نموده اند که حدود 800 میلیون سال پیش، قاره ها به صورت یک قاره بسیار بزرگ به نام ردینیا (Rodinia) بوده اند. آنچه ما اکنون به عنوان آمریکای شمالی می شناسیم ، زمانی مرکز ردینیا بوده است. جریان مواد در جبه باعث شکسته شدن و تقسیم ردینیا به قسمتهای کوچک شد. این قسمتها بین 500 میلیون تا 250میلیون سال پیش به یکدیگر برخورد کردند. برخورد بین آنچه اکنون آمریکای شمالی، اروپا و آفریقا نامیده می شود، منجر به ایجاد کوهستان آپالاچین در آمریکای شمالی شد. برخورد بین قسمتی از سیبری کنونی و اروپا نیز کوهستان اورال را ایجاد کرد.

در 250 میلیون سال پیش، قاره ها با برخورد با یکدیگر ابر قاره دیگری را با نام پانژه آ (Pangaea) شکل دادند. در آن هنگام تنها یک اقیانوس که همه زمین پیرامون پانژه آ را احاطه می نمود به نام پانتالاسا (Panthalassa) وجود داشت. حدود 200 میلیون سال پیش، پانژه آ شروع به شکستن و تکه تکه شدن نمود. این ابر قاره به دو قسمت بزرگ به نامهای گوندوانالند (Gondwanaland) و لوراسیا (Laurasia) تقسیم شد. به مرور زمان گوندوانالند تقسیم شده و قاره های آفریقا، آنتارکتیکا، استرالیا، آمریکای جنوبی و شبه قاره هند را به وجود آورد. لوراسیا نیز در نهایت تقسیم شد و یوراسیا و آمریکای شمالی را ایجاد نمود. هنگامیکه صفحه های قاره ای از یکدیگر جدا می شوند، پوسته اقیانوسی جدیدی در بین آنها ایجاد می گردد.

 

کلمات کلیدی :