ای آر پایانامه

 

مقاله ارزیابی پوسچرهای کاری و بررسی شیوع اختلالات اسکلتی – عضلانی در بین کارکنان بسته بندی دارو با استفاده از روش RULA و پرسشنامه Body map word دارای 7 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله ارزیابی پوسچرهای کاری و بررسی شیوع اختلالات اسکلتی – عضلانی در بین کارکنان بسته بندی دارو با استفاده از روش RULA و پرسشنامه Body map word کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله ارزیابی پوسچرهای کاری و بررسی شیوع اختلالات اسکلتی – عضلانی در بین کارکنان بسته بندی دارو با استفاده از روش RULA و پرسشنامه Body map word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله ارزیابی پوسچرهای کاری و بررسی شیوع اختلالات اسکلتی – عضلانی در بین کارکنان بسته بندی دارو با استفاده از روش RULA و پرسشنامه Body map word :

چکیده
اختلالات اسکلتی – عضلانی اولین علت مراجعات پزشکی و از جمله علل از کارافتادگی در بین کارکنان می باشند. پوسچرهای نامناسب، کار تکراری و وضعیت های نامناسب از جمله ریسک فاکتورهای شغلی هستند که نقش اساسی در بروز و یا تشدید اختلالات اسکلتی– عضلانی دارند. به منظور بررسی پوسچر کارکنان در خطوط تولید و بسته بندی شربت، قرص و کنترل آمپول در یکی از کارخانه های داروسازی شهر صنعتی البرز وضعیت های بدنی کارکنان در حین کار مورد بررسی قرار گرفت.

جهت بررسی پوسچر کارکنان مورد مطالعه در حین کار از روش RULA و به منظور آگاهی از شیوع اختلالات اسکلتی – عضلانی در کارکنان و ارتباط آن با امتیازات بدست آمده، از پرسشنامه Body map
استفاده گردید.
نتایج بررسی پوسچرهای کاری نشان داد که %45/7 از افراد نمره 3 و 4، % 36/9 از افراد نمره 5 و 6 و %18/4 از افراد نمره 7 کسب نموده اند. همچنین نتایج بررسی میزان شیوع اختلالات اسکلتی – عضلانی نشان داد بالاترین درصد ناراحتی به ترتیب %44/7، %36/8 و %31/6 مربوط به زانوها، کمر و گردن می باشد. نتایج همچنین نشان داد که رابطه معنی داری بین نمرات بدست آمده از RULA در هر یک از قسمت های مختلف بدن و درد خود گزارش شده وجود ندارد.
با مداخلات انجام شده از طریق حذف حرکات خمشی و چرخشی پس از استفاده از غلطک و میز با ارتفاع قابل تنظیم، نمره نهایی، طبق روش RULA به نمره پایین تر (نمره (4 تقلیل یافت.

واژگان کلیدی: RULA،، Body map، داروسازی، اختلالات اسکلتی – عضلانی

233

-1 مقدمه

بر اساس آمارهای موجود هر ساله بیش از یک میلیون نفر کارگر از کمر درد رنج می برند و بیش از یک چهارم غرامت هایی که به کارگران پرداخت می شود مربوط به این صدمات است. همچنین صدمات مربوط به کمر دومین عامل درد و رنج کارگران در محیط های کاری و علت %50 غیبت ها در محیط کار است. براساس محاسبات، هزینه مستقیم اختلالات اسکلتی – عضلانی

20 بیلیون دلار در سال و هزینه غیرمستقیم 100

بیلیون دلار می باشد .[1] بنابراین مزایای یک برنامه ارگونومی در محیط کار، افزایش کارآیی، کاهش صدمات، غیبت و غرامت در کارکنان خواهد شد.

پوسچرهای نامناسب، کارهای تکراری و; از ریسک فاکتورهای شغلی موثر در بروز و یا تشدید اختلالات اسکلتی – عضلانی می باشند. لذا به منظور بررسی این ریسک فاکتورها در خطوط تولید و بسته بندی شربت، قرص و کنترل چشمی آمپول در یک کارخانه داروسازی از روش رولا (RULA) استفاده گردید

.[2] همچنین به منظور بررسی میزان شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی در کارکنان از پرسشنامه نقشه بدن

(Body map) بصورت خود گزارشی، استفاده گردید.

-2 مواد و روشها

-1-2 جامعه مورد مطالعه، جمع آوری اطلاعات

جامعه مورد مطالعه 38 نفر از کارکنان شاغل در بخشهای تولید و بسته بندی دارو با سابقه کار بیش از یک سال بودند که از این تعداد 18 نفر را مردان و 20

نفر را زنان (با میانگین سنی (38/47 7/8 تشکیل می دادند. از کل جامعه مورد مطالعه 14 نفر بعنوان اپراتور دستگاه، 14 نفر در قسمت بسته بندی دارو، 2 نفر در قسمت اصلاح جعبه، 2 نفر کنترل کننده قرص و 6 نفر در قسمت کنترل آمپول مشغول به کار بودند.

مشخصات فردی و تاریخچه شغلی کارکنان از قبیل

سن، جنس، سابقه کار، نوع شغل و نواحی درد در بدن از پرسشنامه استخراج شد.

براساس روش RULA ریسک فاکتورهای ارگونومی بوسیله مشاهده مستقیم پوسچر کارکنان در ایستگاه کاری مورد ارزیابی قرار گرفت که نتایج بدست آمده در بخش مربوطه ارائه خواهد شد.

همچنین وجود درد، رنج و ناراحتی اعضاء بدن بوسیله علامت زدن هر قسمت در نقشه بدن که از طریق شماره مشخص شده بود، بوسیله پرسنل مشخص و گزارش شد. اطلاعات بدست آمده از این بخش نیز در قسمت نتایج آمده است.

-2-2 مداخله

با بررسی نتایج حاصله از ارزیابی پوسچر کاری توسط روش RULA، ایستگاه های کاری که دارای نمرات 7

بوده اند و نیاز فوری به انجام اصلاحات داشته اند مورد توجه قرار گرفت. با بررسی مجدد، طرح مداخله برای ایستگاه های کاری اپراتور دستگاه های بسته بندی شربت و ایستگاه بسته بندی قرص تهیه و به شرح ذیل پیشنهاد گردید.

-1-2-2 طرح مداخله در قسمت بسته بندی

شربت برای اپراتور دستگاهها

اپراتور دستگاه ها بعلت خم شدن بیش از حد بدلیل پایین بودن ارتفاع پالت، چرخش تنه، بالا بردن شانه ها برای تنظیم نایلون دستگاه شرینگ پک و برداشتن بسته های حاوی شربت 8 کیلویی و انجام کار تکراری

(تصویر (1 بالاترین نمره RULA را بخود اختصاص داده اند که به منظور کاهش انحرافات قسمت های مختلف بدن از حالت طبیعی، استفاده از غلطک در قسمت انتهایی از دستگاه (تصویر(2 و میز با ارتفاع قابل تنظیم (تصویر (3 پیشنهاد گردید.

234

تصویر :1 اپراتور دستگاه در حال قرار دادن بسته های شربت بر روی پالت

تصویر:4 کارگر بسته بند قرص در حال برداشتن جعبه ها از داخل سبد

تصویر :2 غلطک پیشنهاد شده به منظور جلوگیری از برداشتن و کشیدن بسته های شربت

تصویر:5 وسیله ای ساده به منظور قرار دادن سبد یا کارتن

تصویر:3 میز با ارتفاع قابل تنظیم به منظور جلوگیری از خم شدن اپراتور

-2-2-2 طرح مداخله در قسمت بسته بندی

قرص

همچنین پرسنل قسمت بسته بندی قرص نیز به منظور برداشتن جعبه ها از داخل سبد (تصویر(4 مجبور به خم کردن گردن و چرخش و خم کردن تنه خود می باشند که به منظور جلوگیری از خم شدن گردن و تنه استفاده از ابزار ساده شیب دار (تصویر(5 برای گذاشتن سبد یا کارتن بر روی آن و همچنین به علت استفاده از صندلی های نامناسب (تصویر(6 پوسچر طبیعی کارکنان در حین کار حفظ نمی شود، لذا به منظور نزدیک تر شدن پرسنل به سطح کاری و استفاده کامل از تکیه گاه پشتی صندلی از صندلی های مناسب پیشنهاد گردید.

تصویر :6 پوسچر های نامناسب کارگر بسته بندی قرص بعلت تماس دسته صندلی با لبه میز

-3 نتایج

-1-3امتیازات RULA

میانگین نمره گردن و تنه به ترتیب 2/29 و 2/16

بدست آمد که نشان می دهد که در جمعیت مورد مطالعه علاوه بر خمش بیش از 20 درجه، چرخش و خم شدن به طرفین نیز وجود دارد. همچنین بالاترین امتیاز در ناحیه دست نیز به بازو (نمره (2/84 تعلق دارد (نمودار .(1

235

284 3

245 25
229 229
216 2 نمره

RULA
1
1.5
1
0.5

0
پاها تنه گردن مچ ساعد شانه

بخش های بدن

نمودار:1 میانگین نمرات RULA برای

هر قسمت از بدن در جمعیت مورد مطالعه

نتایج بدست آمده از امتیاز نهایی نشان داد که %18/4

از افراد جامعه مورد مطالعه نمره 7، %26/3 نمره 4 و %23/7 از افراد نمره 5 کسب نموده اند (نمودار.(2

263% 300%

237% 250%

184% 184% 200%
132% 150% درصد
100%

50%
00%
7 6 5 4 3

امتیاز نهاییRULA
نمودار:2 توزیع امتیازات نهایی RULA

در جمعیت مورد مطالعه

سن(سال) وزن(کیلوگرم)
میانگین انحراف رنج میانگین انحراف رنج
معیار معیار

38/47 7/8 20-54 66/58 10/5 47-86
طول قد(سانتیمتر)
سابقه کار(سال)
میانگین انحراف رنج میانگین انحراف رنج
معیار معیار

/47 8/2 150-185 14/29 7/7 2-26
163

نتایج حاصله از بخش دوم پرسشنامه (نقشه بدن) در مورد شیوع اختلالات اسکلتی – عضلانی در جامعه مورد مطالعه نشان داد که %44/7 از پرسنل درد زانو و
%36/8 و %31/6 به ترتیب درد کمر و گردن را گزارش نمودند. (نمودار.(3

447% 500%

421% 450%
368% 400%
316% 237% 350% میزان

300%

211% 250% شیوع
158% 200%

132% 132% 132% 150%

100%
50%
00%

زانوی زانوی کمر گردن مچ مچ ساعد ساعد شانه شانه
چپ راست چپ راست چپ راست چپ راست

نواحی مختلف بدن

نمودار:3 درصد شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی

در نواحی مختلف بدن پرسنل دارو سازی

-3-3 نتایج پس از اجرای طرح های مداخله ای

-2-3 شیوع اختلالات اسکلتی – عضلانی

نتایج استخراج شده از بخش اول پرسشنامه (شامل مشخصات فردی) نشان داد که میانگین سن، وزن، طول قد و سابقه کار افراد جامعه مورد مطالعه به ترتیب

38/47 سال، 66/58 کیلوگرم، 163/47 سانتیمتر و

14/29 سال می باشد(جدول شماره.(1

جدول شماره:1 مشخصات پرسنل شاغل در داروسازی

236

پس از اجرای طرح های مداخله ای در ایستگاه های کاری، مجددا” پوسچر کاری کارکنان در ایستگاه های یاد شده با استفاده از روش RULA امتیازبندی گردید. نتایج ارزیابی پوسچر در بین اپراتور دستگاهها و کارگران بسته بندی که به ترتیب بالاترین امتیاز RULA را بخود اختصاص داده بودند قبل و بعد از مداخله در جدول 2 نشان داده شده است.

جدول شماره:2 امتیاز نهایی RULA

قبل و بعد از مداخله

امتیاز RULA امتیاز RULA پرسنل
بعد از مداخله قبل از مداخله

4 7 اپراتور دستگاه
4 6 کارگران بسته بند
-4 بحث

نتایج بررسی امتیازات RULA برای هر یک از اعضاء مختلف بدن نشان می دهد که بیشترین نمرات کسب شده 2/84) RULA و (2/45 به ترتیب مربوط به شانه ها و ساعد ها می باشد. نمرات بدست آمده
برای گردن و کمر نیز به ترتیب 2/29 و 2/16

می باشند. در حالیکه میانگین نمره بازو و ساعد در بین کاربران کامپیوتر (هر دو جنس) توسط شووال (Shuval) و همکارانش در سال 2005، 4 و میانگین نمره گردن، تنه و پاها 4/7 برای زنان و 4/2 برای مردان بدست آمده است .[3] همچنین در بین کارگران بسته بندی دارو بر اساس تحقیق آقای قلعه نوی در سال 2003 میانگین نمره برای بازوها و گردن به ترتیب

3 و 2 گزارش شده است .[4]

نتایج بررسی امتیازات نهایی RULA نشان داد که هیچ یک از پرسنل نمره 1 و 2 کسب ننمودند که این مسئله نشان دهنده آن است که پوسچر کاری قابل قبولی وجود ندارد.%44/7 پرسنل نمره 3 و 4 کسب نمودند که نشان می دهد که احتمالا” نیازمند تغییرات هستند. همچنین %36/9 جامعه کاری نمره 5 و 6

گرفتند که بر اساس این امتیاز ایستگاه کاری باید در آینده اصلاح شود. همچنین یافته ها نشان داد که

%18/4 از کارکنان نمره 7 را به خود اختصاص

داده اند که بیان کننده پوسچر های خطرناک است و ایستگاههای کاری باید فورا” اصلاح و طراحی مجدد صورت گیرد در حالیکه در سال 2007 بر اساس تحقیق آقای جونز و کومار (Jones and Kumar) برای حرفه چوب بری (اره) امتیاز نهایی [5] 7، همچنین در

تحقیق آقای چوبینه [6] در سال 2004 بر روی رفوگران فرش امتیاز نهایی 6 و در تحقیق آقای قلعه نوی امتیاز نهایی 4 یافت شده است .[4]

میانگین امتیاز نهایی (4/87) بدست آمده از پوسچرهای کاری کارکنان در حین کار بر اساس روش

RULA تاکید کننده طراحی ضعیف ایستگاه های کاری می باشد. که براساس تحقیق آقای مساسسی (Massaccesi) و همکارانش در سال

2005 بر روی رانندگان کامیون 71/4 بدست آمد .[7] و بر اساس تحقیق آقای شووال (Shuval) در ایستگاههای کاری کاربران کامپیوتر 4/5 محاسبه گردید .[3]

نتایج بررسی میزان شیوع اختلالات اسکلتی – عضلانی نشان داد که شیوع نسبتا” بالایی از اینگونه ناراحتی

(زانو %44/7، کمر %36/8 و گردن (%36/6 در بین کارکنان بسته بندی دارو وجود دارد. و این در حالی است که بیشترین شیوع درد یا ناراحتی اسکلتی – عضلانی بر اساس تحقیق آقای شووال (Shuval) در بین کاربران کامپیوتر در ناحیه گردن و شانه %47/6 و

در دست/ مچ/ انگشتان %32/1 گزارش شده است .[3]

همچنین طبق تحقیق آقای چوبینه بیشترین شیوع در میان رفوگران فرش %23/6 برای زانوها [6]، براساس تحقیق آقای مساسسی (Massaccesi) و همکارانش در میان رانندگان کامیون .[7] % 60/5 و طبق مطالعه آقای پورمهابادیان در سال 2006 در میان کارگران پرس کار درد ناحیه کمر %60 بیان شده است .[8]

نتایج آنالیز آماری نشان داد که هیچ ارتباط معنی داری بین ناراحتی های گزارش شده در نواحی مختلف بدن و امتیازات RULA مربوط به همان عضو وجود ندارد. در حالیکه در کار تحقیقاتی آقای مساسی و همکارانش و مشابه آن آقای چوبینه در میان رفوگران فرش رابطه معنی داری مشخص گردید. همچنین در کار تحقیقاتی آقای پورمهابادیان و همکارانش بین نمره RULA در

237

هر قسمت بدن و درد گزارش شده در نواحی گردن و تنه کارگران پرس کار اختلاف معنی داری گزارش گردید 6]،7،.[8

در این مطالعه بین امتیاز نهایی RULA و سن، قد، وزن و سابقه کار هیچ گونه رابطه همبستگی مشاهده نگردید. همچنین درمطالعه آقای مساسی و همکارانش بر روی رانندگان کامیون نیز مشخص گردید که بین سن، قد و وزن و امتیاز نهایی RULA رابطه ای وجود ندارد.

نمرات کسب شده توسط اپراتورها، کارگران

بسته بندی، اصلاح کننده جعبه، کنترل قرص و کنترل آمپول نیز نشان داد که اپراتورهای دستگاه ها بالا ترین امتیاز بدست آمده از RULA (امتیاز(7 را با کسب

%15/78 و بعد از آن کارکنان بسته بندی ( امتیاز 5 و %10/5 (6 و پس از آن کارکنان بسته بندی قرص و

شربت (امتیاز 3و%23/65 (4 را به خود اختصاص داده اند.

 

کلمات کلیدی :